Кіріспе Тақырыптың өзектілігі

Ақтөбе облысының ауа бассейнін ластаушы ірі кәсіпорындар

жүктеу/скачать 0.52 Mb.

бет	15/17
Дата	13.09.2023
өлшемі	0.52 Mb.
	#477438

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Бензин отынынының қоршаған ортаға және адамдардың денсаулығына келтіретін зияны

«Шығыс Қазақстан облысының 2012-2014 жылдарға арналған

Ақтөбе облысының ауа бассейнін ластаушы ірі кәсіпорындар:
- «СНПС-Ақтөбемұнайгаз» АҚ - 148,5 мың тн. немесе 67,96%
- «ҚазақОйл Ақтөбе» ЖШС - 38,9 мың тн. немесе 17,8%
- «Актөбе ЖАҚ ИОА» МГБ - 24,62 мың тн. немесе 11,29%
- «ТҰК Казхром» АҚ АФЗ 7,62 мың тн. немесе 3,49%

Кесте 14. Атмосфералық ауадағы ластаушы заттардың шығарындыларының өткен жылмен салыстырғандағы көрсеткіштері:

№	Кәсіпорындар	2013 жыл	2014 жыл (шамамен)
1	«СНПС-Ақтөбемұнайгаз» АҚ	124476,6	148500
2	«Қазақойл Актөбе» ЖШС	27294,6	38900
3	«Ақтөбе ЖАҚ ИОА» МГБ	21457,5	24620
4	«ТНК Казхром» АҚ	6640,67	7620
5	«Қазақтүрікмунай» ЖШС	396,14	405,3
6	«Ұлы Қабырға» ҚҚБК ЖШС	3899,5	3256,2
7	«АХҚЗ» АҚ	281,8	301,4
8	«Арал Петролеум Кэпитал» ЖШС АФ	1360,78	1208,3
9	«Коктас-Актобе» ЖШС	1019,78	1235,7

Тағы да бір шешім қабылдауды қажет етіп отырған проблемалардың бірі- алауларды ілеспе мұнай газдарының жағылуы.
2013 жылы ілеспе мұнай газын пайдалану көлемі - 1611,5 млн. м³, ал ілеспе мұнай газын пайдалану көлемінің ұлғаюына байланысты 2014 жылдың 11 айында көлемі - 2 541,369 млн. м³ құрады. Ағымдағы жылда жағылған газ көлемі - 558,054 млн. м³құраса, 2013 жылмен салыстырғанда ол - 667,946 млн. м³ төмен.
2014 жылы (шамамен) атмосфералық ауаны ластаушы заттардың шығарындылары 218,5 мың тонна құрады. Жалпы көлемнің үлкен үлесі алауларда жағылатын ілеспе мұнай газдарының шығарындыларына тиесілі, яғни 98,56 мың тонна немесе 45,1 % (шамамен) құрайды.
Алаулық қондырғылардан шығарылып отырған ластаушы заттардың 96,85%-ы мұнай және газ өндіріп отыраған екі кәсіпорын - «СНПС-Ақтөбемұнайгаз» АҚ және «Қазақойл Ақтөбе» ЖШС еншісінде.
2014 жылдың 11 айы ішінде Ақтөбе облысында жұмыс жүргізіп отырған мұнай компаниялары алауларда 558,054 млн. м³газ жаққан. Соның ішінде:
Кесте 15. Ақтөбе облысында жұмыс жүргізіп отырған мұнай компаниялары
туралы мәлімет

№	Кәсіпорындар	Өндіріл гені	Жойыл ғаны	Жағыл ғаны	Жойылғаны%
1	«СНПС-Ақтөбемұнайгаз» АҚ	2 814,27	2 529,36	283,571	89,88
2	«ҚазақОйл-Ақтөбе» ЖШС	252,68	4,37	248,31	1,72
3	«Каспий Нефть ТМЕ» АҚ	6,04	1,77	5,268	12,7
4	«Казақтүрікмунай» ЖШС	10,815	1,563	9,252	14,5
5	«Өзтүрік-Мұнай» ЖШС	0,729	0	0,729	0
6	«МаерскОйл Қазақстан ГмбХ» компаниясы	6,134	3,343	2,77	54,4
7	«Арал Петролеум Кэпитал» ЖШС	6,806	0,326	6,59	3,4
8	«Ланкастер Петролеум» АҚ	2,024	1,14	0,884	56,9
9	« Алтиес Петролеум Интернешнл» АҚ	1,178	0,497	0,68	42,1
Барлығы		3 100,666	2 541,369	558,054	81,97

2013 жылдың 1 желтоқсанына ілеспе мұнай газы 26 алау қондырғыларында жағылды, соның ішінде: «СНПС-Ақтөбемұнайгаз» АҚ – 6; «ҚазақОйл Актөбе» ЖШС – 4; «Қазақтүрікмұнай» ЖШС – 3; «Каспий НефтьТМЕ» АҚ –2; «Өзтүрік-Мунай» ЖШС – 5; «Арал Петролеум» ЖШС –1; «Ланкастер Петролеум» АҚ – 2; «Маерск Ойл Казахстан ГмбХ» компаниясы – 2; «Алтиес Петролеум Интернэшнл» АҚ – 1.

Атмосфералық ауаны ластап отырған негізгі ластаушы заттар және Ақтөбе облысы кәсіпорындарының атмосфераға шығаратын эмиссиялары көлемінің жалпы шамасы 16 кестеде көрсетілген:

№	Мекеме аты	Шығарындылар көлемі, мың тн.
		2013ж.										2014ж. (болжам)
		бар лы ғы			соның ішінде:							барлығы		соның ішінде:
					Екі кыш-қылды күкірт	Екі кыш-қылды азот		Көмір тегі қышқылы		Қатты бөлшектер				Екі қыш- қылды күкірт		Екі қышқ-ылды азот		Көмір тегі қышқылы		Қатты бөлшектер
	Барлығы	208,89			77,961	9,358		42,425		14,905		218,5		76,5		12,6		68,5		16,8
	соның ішінде:
1	«СНПС-Актөбемұнайгаз» АҚ		124,476	61,312			1,861		30,263		1,153		148,5		56,9		1,5		39,1		1,88
2	«КазақОйл Актөбе» ЖШС		27,294	14,475			1,557		4,909		0,469		38,9		19,4		1,91		11,1		0,9
3	«АХЖЗ» АҚ		0,281	0,014			0,056		0,11		0,093		0,301		0,049		0,089		0,083		0,24
4	«ТҰК «Казхром» АФЗ АҚ		4,72	0,053			0,62		0,546		3,479		5,93		0,048		0,65		1,09		3,13
5	«ТҰК «Казхром» ДКБК АҚ		1,917	0,157			0,249		0,642		0,799		1,66		0,13		0,18		0,53		0,76
6	«Маерск Ойл Казахстан»комп.		0,405	0,009			0,067		0,151		0,013		0,62		0,017		0,098		0,35		0,035
7	«Қазақтүрік- Мұнай» ЖШС		0,396	0,004			0,065		0,234		0,023		0,46		0,003		0,068		0,34		0,015
8	«Ұлы Қабырға» ҚҚБК ЖШС		3,899	0,371			1,661		1,141		0,126		3,2		0,25		1,4		0,91		0,093
9	«Актөбе ЖАҚ ИОА» МГБ		21,457	0,011			0,674		0,465		0,0079		24,62		0,002		0,87		0,521		0,002
10	«Каспий Нефть ТМЕ» АҚ		0,826	0,162			0,047		0,297		0,028		0,78		0,023		0,12		0,43		0,01

205,6 мың тонна немесе 94,1 % атмосфераға шығарылатын ластаушы заттардың негізгі көлемі тазартылмай өндірілетіні алаңдатады, оны төмендегі кестеден көруге болады:

Кесте 17. Атмосфераға шығарылатын ластаушы заттардың негізгі көлемі

Ластау туралы ақпарат	2013 ж.	2014ж.
Газ жағу нәтижесіндегі шығарындылар көлемі, мың тонна	112,56	98,3
Атмосфералық ауаға тазартылмай шығарылатын өнеркәсіптік шығарындылар көлемі	201,35	205,6
Сонымен қатар апатты шығарындылардың көлемі	Болған жоқ	Болған жоқ

Тобыл-Торғай департаментінің 2014 жылғы есебінен қанша қарасақ та қала ішінде орналасқан автозаправка жасау стансалар туралы еш мәлімет кездеспейтіндігін жоғарыдан көруге болады. Осының өзі біздің экологтарымыздың қоршаған ортаға, соның ішінде атмосфералық ауа сапасына жете мән бермейтіндігін көрсетеді.

Қорытынды
Қазіргі уақытта атмосфералық ауа мониторингін тұрақты жүргізу өте күрделі жағдайда қалып отыр. Ақтөбе аймақтық экология, гидрометеорология және халықтың денсаулығын қорғау біріккен орталығының
мәліметтері бойынша, облыс тұрғындары ауруының ішінде тыныс алу
мүшелерінің ауруы бірінші орында тұрғанын көрсетіп отыр, құрамында
адам ағзасына кері әсерін тигізетін химиялық, минералдық, улы
химикаттар, гербицидтер болуына байланысты облыс аумағында атмосфера-
лық ауаның сынамаларын тұрақты түрде алып отыру қажеттігі туындады,
осы фактордың өңірдегі тұрғындардың денсаулығына тигізетін әсерін
анықтауға және профилактикалық іс-шаралар жүргізуге қажеттілік
туындап отырғандыгын көрсетеді.
Кәдімгі жеңіл машинаның өзі шамамен жүргізушілердің айтуына қарағанда 10-20 литр жанар-жағар май кетіреді, ал жүк машиналарының
жүргізушілері машинасының күніне 100-150 литр жанар-жағар май
жұмсайтындығын айтып өтті. Егер де әр машинадан осы бензин
корытылып, ауаға газ күйіде миллиондап, тіпті миллиардтап тарап
жатқандығын елестетеу қиын. Бұл адам өміріне де, қоршаған ортамызға да үлкен әсерін тигізіп отырғандығы рас, бірақ адамзаттың не дегенмен де байлыққа құштарлығы зор, басым болып , бұл зардаптарға көз жұма қарап отыр. Көптеген машиналарда арнайы зиянды газдарды тазалайтын, түтікшеге койылатын немесе магниттік резонаторлар орнатылмаған. Сонымен қатар машиналар жанар-жағар май алатын, бинзо-заправкалардың да техникалық қауіпсіздік заңдарына бағынбауы, яғни осы заправкалардың саябақтардың қасына салынуы, онымен қоймай тұрғын үйлердің қасында болуы, заправкалардың арасындағы шартты ара- қашықтықтың болмауы болшаққа үлкен қауіп төндіріп тұр. Себебі , егеменді еліміздің ертеңгі азаматтары, яғни қазіргі жастар осы лас ауаны жұтып, өмір сүруде, осы лас ауаны қолдап отырған үлкендерден күдер үзуде.
Қазақстан жаңадан бой көтеріп келе жатырған жаңа мемлекет. Сол себептен болар, біздің елімізде шет елдерге қызығу, шет елдерге еліктеу басым болып келеді. Мысалға алар болсақ, «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ осы жобаны «Қазақстан Республикасының мұнай өңдеу зауыттарын дамытудың 2009 - 2015 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 14 мамырдағы №712 қаулысына
сәйкес іске асыруда. Жоспар мұнай өнімдерінің негізгі түрлері – жоғары
октанды бензинге, авиаотынға және дизель отынына ішкі нарықты толық
қанағаттандыру мақсатында ұйымдастырылуда. Отын нұсқасы кезінде мұнай өңдеу қондырғылары толық жүктелгенде кешеннің жобалық қуаттылығы жоғары октанды бензин шығаруды жылына орташа алғанда 550 мың тоннаға арттыруға мүмкіндік береді» деп атап өтті. Егер біз бензинді, мұнайды, газды көптеп өндірер болсақ, әрине, біз дамыған мемелекет болармыз, бірақ ауаның ластануы, табиғаттың нашарлауы, тұрғындардың көптеген жаңа ауыруға душар болуы осы жетістікке қиюға тұрады ма екен.Осы жағдайдан шығудың амалдарын ойластыруымыз керек.
Ал «Шығыс Қазақстан облысының 2012-2014 жылдарға арналған

жүктеу/скачать 0.52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17