Конспект Мезолит адамдарының өміріндегі өзгерістер Конспект Неолит төңкерісі Конспект

• 
  Сақ заманында «аң стилі» деп аталынған бейнелеу өнері кең тарады.
  
• 
  Еуразияның далалық тұрғындарының атәбзелдерінде, қару-жарақтарында, тұрмыстық және ғұрыптық заттарында аң бейнесі көрініс тапты.
  
• 
  ХХ ғасырдың басында зерттеушілер мұны скиф үштігі деп атады.
  
• 
  Бейнелеу өнеріндегі «аң стилі» дегеніміз – өнер туындыларын әртүрлі аң бейнесінде жасау.
  
• 
  Аң стилі мөлшермен б.з.б. VIII ғасырдан бастап пайда болды.
  
• 
  «Аң стилі» белгілі бір діни наным-сенімге байланысты ұғымды білдіреді. Жыртқыш жануарлар мен құстардың бейнелері қару-жарақтарға немесе атқа ерекше күш беретін тұмар ретінде қолданылды.
  
• 
  Сақтардың көптеген ескерткіштері Сырдария, Талас, Шу, Іле өзендерінің бойында, Алатау бөктерінде, Қырғызстан жерінде кездеседі.
  
• 
  Археологтар Қызылордадан 300 шақырым жерден сақтардың Шірік-Рабат қаласын тапты.
  
• 
  Шірік-Рабат қаласы б.з.б. 4-2 ғасырларға жатады.
  
• 
  Сақтардың тағы бір қаласы Сырдария бойында орналасқан Бәбіш-Молда болды.
  
• 
  Бұл қаланың да қамал қабырғалары және айналдыра қазылған орлары болған.
  
• 
  Археологиялық деректерге қарағанда қала тұрғындары егіншілікпен айналысқан. Себебі қыш күйдіретін пеш, қол диірмен тастары, тары қалдықтары табылған.
  
• 
  Алматы маңындағы Есік қорғанынан «Алтын киімді адам» табылды.
  
• 
  «Есік обасын» 1969 жылы археолог Қ. Ақышев тапқан.
  
• 
  «Есік обасы» V-IV ғасырлармен мерзімделеді.
  
• 
  «Есік обасынан» 26 таңбадан тұратын жазуы бар, күміс табақша табылды. Бұл сақтардың өзіндік жазуы болғанын дәлелдейді.
  
• 
  Сақтарда қолөнер ісі өте жақсы дамыған.
  
• 
  Зергерлер алтын мен күмісті балқытып, қалыпқа түсірумен айналысты.
  
• 
  Ұсталар қару-жарақ соқты, оларды алтынмен аптаған.
  
• 
  Сақтарда ағаш оюмен қатар ілгек, таға, түйме сияқты заттарды жасайтын сүйек өңдеу қолөнері де дамыған.
  
• 
  Сақтар қоғамының ең төменгі буынын отбасы құрады.
  
• 
  Үлкен патриархалдық отбасы дегеніміз – кемінде үш ұрпақтан (әке, бала, немере) тұратын, әкенің билігіне қараған отбасы.
  
• 
  Үлкен патриархалдық отбасылардың жақын туыстары аталық қауымның негізі болған. Бұл – бір атаның балалары.
  
• 
  Үлкен әлеуметтік-қоғамдық ұйым – ру.
  
• 
  Бірнеше рудан тайпа, олардың қосындысынан тайпалық одақтар құрылған.
  
• 
  Жалпы, ғалымдар сақтардың қоғамдық-экономикалық даму деңгейін «рулық қауымдық құрылыс» деп бағалайды.
  
• 
  Скифтерде ел басқарушы – патша тек «патшалық рудан» ғана сайланған.
  
• 
  Сақтардың дүниетанымындағы құдай күн болған.
  
• 
  Сақтарда ата-бабаның аруағына сиыну, оларды ерекше құрмет тұту дәстүрі болған.
  
• 
  Сақтардың идеологиясында ел басқарушы адамдарды ерекше ұлықтау, құрметтеу болған.
  
• 
  Олар билікке тәңірдің берген ерекше қасиеті деп қараған, патшаны тәңірдің жіберген адамы деп есептеген.
  
• 
  Сақтар мен скифтердің дүниетанымында үштіктің культі болған. Сақ-скиф мемлекеті үш ұлыстан тұрған.
  
• 
  Сақтардың дүниетанымы бойынша әлем үш бөліктен тұрады: көк аспан, қара жер және жер асты әлемі.
  

Б.з.б. II ғасырдың екінші жартысындағы Халықтардың ұлы қоныс аударуы нәтижесінде Еуразияның, соның ішінде Қазақстанның саяси картасында үлкен өзгерістер болды.