Лекция конспектісі химия 1 пәні бойынша 6В05113


Қышқылдық –негіздік тепе теңдік. Бренстед-Лоури протолиттік теориясы.Тұнба-ерітінді жүйесіндегі тепе-теңдік. Гетерогенді жүйедегі тепе-теңдік



бет28/38
Дата27.02.2022
өлшемі0.79 Mb.
#455786
түріЛекция
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   38
лекция

Қышқылдық –негіздік тепе теңдік. Бренстед-Лоури протолиттік теориясы.Тұнба-ерітінді жүйесіндегі тепе-теңдік. Гетерогенді жүйедегі тепе-теңдік.

Ерітінділерде комплекстің түзілуі
Комплекс қосылыстардың құрлысы мен қасиеттерін Щвейцария ғалымы Альфред Вернер ұсынған (1893) координациялық теориясы жақсы түсіндіреді. Бұл теорияның негізгі қағидалары мынадай:



  1. Комплекс қосылыстардағы басты орын комплекс түзушінің үлесіне тиеді. Комплекс түзуші көбінеесе оң зарядталған металл иондары болады.

  2. Комплекс түзушінің маңайына теріс зарядталған аниондар немесе электронейтрал молекулалар – лигандалар орналасады.

  3. Комплекс түзуші маңайына орналасқан немесе координацияланған лигандалардың жалпы саны комплекс түзушінің координациялық саны деп аталады.

  4. Комплекс түзуші мен лигандалар комплекс қосылысның ішкі сферасын түзеді.

  5. Ішкі сфераға симай қалған иондар комплекс қосылысының сыртқы сферасын түзеді.

Комплекс қосылыстардың формулаларын жазғанда ішкі сфера квадрат жақша алынып сыртқы сферадан бөлінеді.
Негізгі комплекс түзушілерге Д.И.Менделеев периодтық системасының қосымша топшаларында орналасқан d –элементтері жатады.
Кейбір көп кездесетін комплекс түзушілер және олардың координациялық сандары төменде келтірілген:

Cu+, Ag+ , Au+ Cu2+, Au3+ , Hg2+, Al3+, Zn2+, Cr3+, Ca2+,Sr2+


Pd2+, Pt2+, Pb2+, Co3+, Fe2+, Fe3+, W6+, Mo6+

Cd2+, Ni2+, Sn2+ Pt4+, Pb4+, Pb4+


_________ ____________ _____________ _______


2 4 6 8

Маңызды лигандаларға мына төмендегі полюсті молекулалар мен аниондар жатады.



  1. Полюсті молекулалар H2O, NH3, CO, NO, NH2OH т.б.

  2. Иондар: F-, Cl-, Br-, I-, O2-, OH-, CN-, CNS-, S2O32-, CO3,C2O42-.

Комплекс қосылсының сыртқы сферасында аниондар немесе катиондар болуы комплекс ионының зарядына байланысты. Егер қосылыстағы комплекс ионының заряды оң болса, сыртқы сферада аниондар орналасады, ал комплекс ионының заряды теріс болса, сыртқы сферада катиондар орналасады.
Комплекс қосылсының формуласын құрастыру үшін комплекс түзушінің координациялық санын, оның зарядын, лигандалардың зарядтарын, комплекс ионының зарядын, сыртқы сфераның зарядтарын анықтау керек.
Мысалы комплекс түзуші екі оң зарядты темір ионынан, теріс бір зарядты темір ионын, теріс бір зарядты циан қышқылы қалдықтары түріндегі лигандалардан және сыртқы сферасында калий катиондары болатын комплекс қосылысының формуласын құрастырайық.
Жоғарыда келтірілген мәліметтерден ионының қоординациялық саны 6 екенін білеміз, олай болса комплекс түзушінін маңайына 6 СN –орналасатынын ескеріп
ішкі сфераны былай жазамыз;
[Ғе(СИ)6]
Енді комплекс ионының зарядын табамыз. Комплекс ионының заряды комплекс түзушінің заряды мен лигандалардың зарядтарының алгебралық қосындысына тең:
+2 + (- 1 ). 6 = - 4
Комплексионының заряды -4 болғандықтан сыртқы сферада +1 зарядты калийдің 4 ионы болады. Олай болса бұл комплекс қосылысының формуласы мынадай болады: К4[Fe( CN)6]
Құрмы және молекулярлық массалыры бірдей, құрылысы және химиялық қасиеттері әр түрлі заттарды изомерлер дейді.
Кешенді қосылыстар құрылымына байланысты бірнеше изомер түзеді:

  1. Гидраттық изомерия

  2. Ионизациялық изомерия

  3. Координациялық изомерия

  4. Геометриялық изомерия

  5. Оптикалық изомерия



Гидраттық изомерия деп құрамы бірдей, бірақ кешенді қосылыстың құрамына кіретін судың молекулаларының байланысы әр түрлі болатын қосылыстар.
Мысалы:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   38




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет