1. MCH – жады контроллер концентраторы (Memory Controller Hub) – солтүстік көпір (northbridge) – ОП (ЦП) жады- мен және видеоадаптермен байланыстырады. Жаңа чипсеттерде
80
COM-порт немесе тізбектелген порттар (ағыл. COMmuni- cation port) – екі бағытты тізбектелген интерфейс, байттық ақ- параттарды тасымалдауға арналған. Тізбектелген себебі ақпа- раттар бір-бір биттен тасымалданады (параллель порттардан айырмашылығы). ДК тізбектелген порты үшін RS-232C стан- дарты қолданылады.
48-сурет. Тізбектелген порттар
Желілік плата (сонымен қатар желілік карта, желілік адап- тер, Ethernet-адаптер, NIC), (ағыл. network interface card, HBA) – компьютерге желідегі басқа құрылғылармен байланыс орнатуға мүмкіндік беретін перифериялық құрылғы.
81
біріккен бейне ішкі жүйесі бар. Жады контроллері процессорға біріктірілуі мүмкін, мысалы, Opteron, Nehalem, UltraSPARCT1.
2. ICH – ЕШ контроллер концентраторы (I/O Controller Hub) – оңтүстік көпір (southbridge) – ОП мен қатты диск арасын-
да, PCI карталарымен, IDE, SATA, USB интерфейстерімен бай-
ланыстырады.
50-сурет. Микропроцессор үлгісі
Солтүстік көпір
Солтүстік көпір жүйелік шинаның жиілігін, сонымен қатар мүмкін болатын жедел жадының типін, оның максималды көле- мін, процессормен мәлімет алмасу жылдамдығын анықтайды. Сонымен қатар солтүстік көпірге видеоадаптер шинасының бар болуы, типі, жылдамдығы тәуелді.
51-сурет. Солтүстік көпірдің орналасуы
52-сурет. Оңтүстік көпірдің орналасуы
Оңтүстік көпір Ethernet, RAID контроллерді, USB контрол- лерді, FireWire контроллерін және аудио-кодекті қолдайды.
2.6. Процессор және оның жұмыс істеу принциптері Процессор – бұл компьютердің негізгі микросұлбасы. Ол
жадыда орналасқан программалық кодты орындауға рұқсат бе-
реді және компьютердің барлық құрылғыларын басқарады. Оның жұмыс істеу жылдамдығы компьютердің жылдамдығын анықтайды. Құрылымына келетін болсақ, процессор – өте кіші өлшемдегі кремни кристалдары. Онда регистр деп аталатын ар- найы ұяшықтар бар. Осы регистрлерде процессор орындайтын
82
Достарыңызбен бөлісу: |
