Мағжан ЖҰмабаев педагогика



Pdf көрінісі
бет61/76
Дата26.09.2023
өлшемі1.6 Mb.
#478693
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   76
мағжан жұмабаев педагогика

Баланың ішкі сезімдері. Баланың тұрмысында 
ішкі сезім зор орын алады. Бала бір нәрседен әсерлену 
алғанда, ол әсерленудің жағымды яки жағымсыздығын 
бірінші орынға қояды. Баланың ішкі сезімдері тез, жет-
кен адам сезімдерінен былайша айрылады: 1) баланың 
ішкі сезімдері (ұшқыр. – ред.) болады. Жылдам ояна-
ды. Мысалы, бала тез қуанады, тез қайғырады, күлуі 
де, жылауы да тез; 2) баланың ішкі сезімдері күшті, құ-
йындай екпінді болады. Мысалы, баланың қолындағы 
ойыншығын ойнап қана алсаң да, ол қатты ашуланады; 
3) баланың ішкі сезімдері тұрақсыз, құбылымпаз, құ-
йындай тез басылады. Мысалы, қатты ашуланып тұр-
ған бала бір қызық нәрсе кѳрсе, қуанып кетеді, күліп 
жібереді. Ішкі сезімдердің адам ѳмірінде ұстаған орны 
зор. Әсіресе баланың ѳмірінде ішкі сезім кѳп рѳл ой-
найды. Біздің ісімізге белгілі бет алдыратын – кѳбінесе 
осы ішкі сезімдер. Біз жағымды нәрсені істейміз, жа-
ғымсызды істемейміз. Бізде жағымды сезім оятпайтын 
істі біз шабан, кѳңілсіз істейміз, оятатын істі шаттық-
пен, шын ынтамен істейміз. Адамның бақытты, бақыт-
сыз болуы да осы ішкі сезімдерден. Жѳпшенді нәрсе-
ден жағымсыз ішкі сезім алмайтын адам бақытты, тым 
сезімпаз адам бақытсыз. Сондықтан ішкі сезімдерді дұ-
рыс тәрбие қылу керек.


124
«Сенімен Болашақ» республикалық қоғамдық бірлестігі
Ішкі сезімдерді тәрбие қылу, тәрбиеден мақсұт 
һәм тәрбие жолдары. Баланың ішкі сезімдерін тәр-
бие қылғаңда тәрбиеші алдымен баланы үйрету керек. 
Дұрыс, пайдалы, жоғары нәрседен ләззат алуға, тѳмен, 
пайдасыз нәрседен жиренуге һәм осы ұмтылу мен жи-
ренуді терең, берік қылуға тырысу керек. Бұл мақсатқа 
жеткізетін жолдар:
1) Дұрыс ішкі сезімдердің кѳп болуына, нашарлар-
дың болмауына жәрдем кѳрсету керек. Яғни баланы 
ұнамсыз ішкі сезімдерді оятатын себептерден сақ-
тау керек. Мысалы, балалардың біреуіне базарлық-
ты, ойыншықты кѳп беріп, біреуіне аз беріп, арада 
күншілдік туғызбау керек. Жануарды, малдың тѳлін, 
мысықты әуре қылғызып, ұрғызып үйретпеу керек, 
бала қатал болып шығады.
2) Баланың маңайындағы адамдар балаға жақсы мы-
сал. Бала еліктегіш, маңайындағы адамдардың, әсіресе 
ата-анасының мінезіне салып алады. Бала жүргенде, 
сѳйлегенде ата-анасындай болуға тырысады. Ата-ана 
қатал болса, бала да қатал; ата-ана жұмсақ болса, бала 
да жұмсақ. Қымс етсе ашуланып, ақырып-бақырып 
қоя беретін ата-ананың баласы да сондай. Сондықтан 
баланың маңайындағы адам дұрыс мінезді болу керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   76




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет