Мал дәрігерлік арахнология
Морфологиясы және биологиясы
жүктеу/скачать 112.73 Kb.
|
| Морфологиясы және биологиясы. Қарақүрттың дене түрқы
2 см-дей. Оның уы өте қатерлі, тіпті түйе сияқты ірі малдардың өзін де жығады. ¥рғашылардың мінез-қүлқы да өте озбыр. ¥рық- танып, үрпақ берер алдында өз еркегін аяусыз өлтіреді. Сондық- тан, оны «қара жесір» деп атаған. (21-сурет). Қарақүрттың бас белімі кеудесімен үласқан, содан кейін қүр- сақ бөлімі келеді. Жақ қармалауыштарында (педипальпаларын- да) күрделі шағылыс мүшелері бар. Бас, кеуде бөлімінің жоғарғы жағында 4-тен орналасқан екі қатар көздері бар. Денесінің төменгі қарын жағында 4 жүп буылтықты аяқтары және олардың алдыңғы жағында бір жүп қармалауыштары бар. Жоғарғы жақтың (хели- 21-сурет. Қарақүрт. Ьаіһгокесіш Ігесіесітуиііаіш церлердің) өткір тырнақшалары төмен қарай иілген. Хелицер- лердің түп жағында улы бездері бар, ал олардың өзегі тырнақша- лардың үшынан ашылады. Қарақүрт уының қой түлігіне ешбір әсері жоқ. Қой оларды шөппен бірге жеп қоюы да мүмкін. Бүл жағдай осы күнге дейін ғалымдарға жүмбақ болып келеді. Қарақүрт мамық жүнді піллә ішіне бернеше жүз (100-700) жүмыртқа салады. Бір үрғашы қара- қүрт 2-14 піллә тоқиды. 5-7 күннен соң, жүмыртқадан балаң- қарақүрттар шығып, піллә ішінде қыстайды. Осы кезде оның уы өте күшті болады. Қараңғыда олар мал мен адамға көбірек шабу- ылдайды. Сондықтан оларды медициналық мақсатпен түнде де аулайды. Көп дамыған жылдары әр м2 жерге 7 қарақүрттан келе- ді. Қарақүрттар аз жылдары оларды арнаулы инсектарийлерде сақтап, қыс айларында 2-3 рет «сауып», уын жинап алады. Дауа шаралары. Ерте уақыттан-ақ адамзат үсталған улы жән- діктердің түндырмасын олардың шағуына қарсы қолдана баста- ған. Қазіргі кезде де осы халық тәжірибесіне негізделген «каракур- тин» деген қан сары суы жасалынды. Бүл өте тиімді және қолда- ну мерзімі өте үзақ дәрі. Каракуртин дәрісі малға да, адамға да қолданылады. Оны жасау үшін қарақүрттың уы қажет. жүктеу/скачать 112.73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|