«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры



Pdf көрінісі
бет224/270
Дата22.04.2023
өлшемі1.63 Mb.
#472577
түріБағдарламасы
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   270
8afa34252265722d01b4a137000ac038

Тәттімбет Қазанғапұлы /1815-1862/—күйші, компози-
тор, домбырашы, шертпе күй орындаушылық мектебінің негі-
зін салушылардың бірі. Домбырашылық өнер арғы ата-тегінен 
дарыған. Алғаш домбыра тартуды әкесі Қазанғаптың інісі 
Әлиден үйреніп, анасы Ақбөпеден тәрбие алған. Тәттімбет-
тің түрлі тақырыпты қамтитын 40 тан аса күйлері бар. оның 
«Қос басар», «Сары жайлау», «Сары өзен», «Терісқақпай», 
«Сылқылдақ», «Бес төре», «Азамат», «Алшағыр», «Азына», 
«Көкейтесті», «Бозторғай», «Қорамжан», «Бозайғыр», «Ерке 
атан», «Ноғай-қазақ», «Кер киік», «Қашқан қалмақ», «Қара 
жорға», «Балбырауын», «Жетім қыз», «Сал қоңыр», «Көш 
жанаған», «Сары қамыс», «Шәйір қалды» т.б. күйлері өмірді 
терең түсінген, ойшыл, қиялшыл жанның сыры мен сезімін 
аңғартады.
Тойшыбек Қасаболатұлы /1783-1860/—би, батыр. ұлы 
жүз—дулат тайпасының ботбай руынан. Кенесары Қасым ұлы 
бастаған қазақ халқының ұлт-азаттық қозғалысына қолдау 
танытқан. 1849 жылы Алматы қаласына таяу маңда, Ақсай 
және Қарасу өзендерінің түйіскен тұсында бекініс салдырған. 
Тойшыбек батыр өз өмірінде ресейдің отарлау саясатына қарсы 


368
369
ғылыми қосымшалар
қол бастаған. Талай рет Қоқан, Қырғыздармен бірлесіп Іле 
өңіріндегі бекіністерге шабуыл жасап, орыс әскерлерін көп 
шығынға ұшыратқан. 
Төле, Толуи—түркі-монғол ханзадасы. Шыңғыс ханның 
төртінші ұлы. Шешесі Бөрте Қоңырат қоңырат тайпасынан 
шыққан. Төле жас кезінен бастап үнемі әкесінің қасында бо-
лып, монғолдардың негізгі жорықтарының бәріне дерлік қа-
тысқан. Кейін Шыңғыс хан өзі билеген аймақтарды Бөртеден 
туған төрт ұлына бөліп бергенде, Төлеге қарашаңырақ иесі—
кенже бала ретінде монғол үстірті мен түркі-монғолдардың 
не гізгі әскер күші мұраға қалдырылған. Негізгі әскер күшін 
өз қолына шоғырландырған ол моңғолдардың 1235-1242 жыл-
дар Қытайға, Шығыс Еуропаға, иранға жасаған жорықтары на 
белсене араласып, көмекке балаларын жіберіп отырды. Жаз-
ба деректерге қарағанда, ағасы Шағатай мен үгедейден бұрын 
қайтыс болған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   270




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет