«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 337. «Бөктергі»
- 338. «Самұрықтың зары»
| 336. «Қазақ-қырғыз достығы»
Бір жолы Әшімнің Құлжадағы қазақ-қырғыз ұйымшасында тұрған кезі екен. Әшімнің жақын досы, қырғыздың атақты күйшісі Асанәлі екеуі бір қырғыз семясында қонақ болса ке рек. Бозаға қызған соң Әшім мен Асанәлі жұрт тілегі бойынша күй шертеді. Сонда Әшім өзіне деген қырғыз халқының дос пейі лін бейнелеп осы күйді шертеді. Жұрт: «Бұл не күй?»—деп сұра ған- да, Әшім: «Бұл—«Қазақ-қырғыз достығы» деген күй» дейді. 337. «Бөктергі» Ел ішінде мынадай аңыз бар: тегінде бөктергі деген аса қыран құс болыпты. ол көзіне көрінген құстың бәрін алып жей беріп, құс тұқымы азайып кетіпті. Құстар жиналып құс пат- шасына арыз қылыпты. Құс патшасы да бөктергіге шара таба алмай, барлық құсты жиып, оған қарғыс жаудырыпты. Бөк тер- гіге қарғыс тиіп, күніне жүзді қағып, бірді ілетін болып қа лып- ты. Әшім осы аңыз бойынша «Бөктергі» күйін шығарған. 338. «Самұрықтың зары» Ертеде самұрық атты құс болыпты. оның жан-жануар біт- кенге қастығы жоқ екен. Бұл өңірге жазда келіп балапандап, ба- лапанын ұшырғаннан кейін, басқа бір өңірге қыстап келуге кетіп қалады екен. Зәулім ағаш басына немесе жақпар тасқа ұялап, әр жылы екі жұмыртқа табады екен. ол бір жылы шыңырау құздың басына ұя салып екі жұмыртқа басып, онысы балапан болады. Бір күні ұрғашысы да, еркегі де жем іздеп шығып кетіп қайтып келсе, жыртқыш құстың бір балапанын өлтіріп шоқып жеп отырғанын көреді. «Әттеген-ай, уағында жем әкеліп бере алмағанымыздан болды-ау!»—деп қайғыланған самұрық енді 320 321 күй және күйшілер туралы аңыздар жалғызының тілеуін тілеп, оны бағып-қағып ұшатын күйге жеткізеді. Бір күні балапанын ұядан ұшырып шықса, балапа ны шыңырау құзға түсіп кетеді. «Енді жалғызым да қарамай кет- ті-ау!»—деп зарлап, налып мекеніне кетіп қалады. Келесі жы- лы және келіп ұялап, екі жұмыртқа табады. Бір күні ұрғашысы жұмыртқаны шайнап ұядан ұшып шығып, қасындағы ағаш- тың саясына қонақтап, ұяға қарап отырса, аспаннан бір қара құс екі аяғын салбыратып ұшып келіп ұяға түседі де, қайта тік ұшып шығып кетеді. Самұрық құс бұған таң қалып, «бұл тегін емес, мұнда бір сыр бар», деп түйеді. Сөйтсе, айтқандай, аспан- нан ұшып түскен құс жыртқыш, қасыкөй құс екен. өзінің бір жұмыртқасын әкеліп, самұрықтың бір жұмыртқасын алып кетеді екен. Мұны білген самұрық балапанына зар жылап қысқы мекеніне қайтады екен. Сол момын құстың зарына зар қосып, «Самұрықтың зары» деп шерткен күй еді. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|