Білім беру зерттеулеріне кіріспе теория, әдістер және тәжірибелер
2.3-кесте Талдаудың негізгі нәтижелерін жинақтау үлгісі (Karabassova, 2018)
Хатнер (2013) бастаған ғалымдар тобының австриялық колледж оқытушыларына
жүргізген зерттеуінде тілдік емес пән мұғалімдерінің «CLIL табиғи орта қалыпта-
стырады» деген пікірі атап көрсетілген, олардың пікірінше, CLIL студенттерге тілді
«тәжірибеде қайталай отырып» үйретеді, яғни тілді қаншалықты пайдалансаң, оған
соншалықты үңіле түсуге болатындай табиғи орта қалыптасады» (275-б.). CLIL-де
тілді табиғи жолмен үйрену керек деген пікірді Ұлыбританиядағы бастауыш мектеп
мұғалімдері де қолдады. Пікірден бірінші тіл секілді «испан тілін де табиғи жағдайда
түсінбей-ақ үйренуге» (Gilford, 2013, 32-б.) болады деген ой байқалады.
Сол сияқты Скиннари мен Бовеллан (2016, 153-б.) да «тілді табиғи жолмен үйрену»
ұғымын анықтады. Олар CLIL мұғалімдерінің өз пәндерінде тілдің рөлін әрдайым
түсіне бермейтінін және тілге назар аударуды «жанама өнім» немесе «жанама әсер»
ретінде сипаттайтынын айтады (153-б.).
[A study of Austrian college teachers by Huttner et al. (2013) revealed that content teachers
believed that CLIL creates a naturalistic environment, in which students learn language
by “doing” in a “repeated practice, i.e., using the language as much as possible, and being
exposed to it as much as possible” (p. 275). The notion that language in CLIL should be
learnt naturally was echoed by teachers in a primary school in the UK, in statements like
“to learn Spanish without realising” it (Gilford, 2013, p. 32) in naturalistic settings, like
acquiring the first language.
In a similar vein, beliefs about “natural language learning” were revealed by Skinnaryand
Bovellan (2016, p. 153). They reported that CLIL teachers were not always aware of the
role of language in their subject, and described language focus as a “by-product” or “a side
effect” (p. 153).
Мысалда көрсетілгендей, шолу «мұғалімдердің тілдік емес пән-
дерде тілді меңгеруге деген сенімдері» тақырыбына жақын тақы-
рыптық ұстанымға негізделген.
Жинақтаудың аталмыш бөлігі хронологиялық реттілікпен
берілгенімен, оның негізгі бағыты шет тілін үйрену мәселесі болып
табылады. Идеяларды жинақтау «зерттеу көрсетті», «қолдау тап-
ты», «осылайша» секілді бірліктердің көмегімен жүзеге асырылды.
Жинақтаудың негізгі түйіні – зерттеліп отырған құбылысқа
жаңашыл көзқарас ұсына алатын идеялар мен концептілерді бірік-
тіру болып табылады, ол өз кезегінде сіздің ғылымға қосқан үлесіңіз
деген сөз. Әрине, бұл үлес сіздің тақырыпты қаншалықты меңгер-
геніңізге байланысты, оған тек мұқият әрі тереңдете оқудың нәти-
жесінде ғана қол жеткізуге болады. Сонымен бірге бұрыннан бар
әдебиеттерді толыққанды қарастырмайынша, тақырып немесе те-
ория туралы мерзімінен бұрын болжам жасап, қорытынды шыға-
рудан аулақ болған абзал (Hart, 1998).