Буындардың, синовиальдық қапшықтардың және сіңір

215 
орындары - терінің астынан сыртқа шығатын синовиальдық қуыстардың 
қабырғалары (дивиртикулар). 
Жалпы ескерпенің пункций технигі туралы пункцияның жиірек 
барлығы өндіреді ірі малдан шығатындар. Техника үшін барлық малдан 
шығатындардың негізіндері бірдей. Пункция орындары — ілгері шығушылар 
терінің астына қуыстардың синовиальных қабырғалары (дивертикулар). 
Теріні хирургия ережелерімен мұқият өңдейді, тіккелей пункция жасар 
алдында теріні бір жағына жылжытады. Ине дұрыс тұрған белгісі - 
синовидың ағуы. Егер ол жоқ болса, ине ұшын сәл бір жаққа жылжытады. 
Пунктата жоқ болуы жайында шприцты қосып, аспирацияны жасайды. Егер 
пункцияны ауыртпалық түспеген аяққа істесе синовий жақсырақ ағады. 
Диагноздық мақсатпен жансыздандыратын ерітінділердің инъекциясынан 
кейін, малға бірнеше минуттан соң азат қозғалыстарды жасауына мүмкіндік 
береді. Тескен орынын коллодиймен желімдеп тастайды. 
Жауырын-йық буынның пункциясы: жылқыны түрегеп тұрған жайда 
бекітеді. Пальпацияны жасағанда буын сыртқы беттерінде сипалап 
сүйектердің 2 шошақтың табады - сыртқы бұлшық ет төбесінің алдыңғы 
және артқы бөлімдері. Сол шошақтардың аралықтарына, артқы шошақтың 
деңгейінен саусақ кеңдігі жоғарырақ ұзын № 129 инені қадайды. 
Қырастыңғы бұлшық етін сіңірі қосымша бағдар болуы мүмкін; ол саусақ 
жуандықпен сыртқы бұлшық ет төбесінің артқы бөлімнің үстінен жүреді 
және жақсы байқап қаралады. Ине сол сіңірдің алдыңғы жағымен сырғанауы 
тиісті (сурет 158,1). Инені 4 - 6 см горизонтальдық тереңдікке ілгері кедергіге 
түйіскенге дейін жылжытады (иық сүйектің басы немесе жауыр буын 
шұңқырдың фиброзды қыры). 40 мл 4 % - тік новокаин ерітіндісінің 
инъекциялайды. 
Иықтың екі басты бұлшық етін, төбешік аралық кілегейлі 
қапшықтың пункциясы. Төбешік аралық кілегейлі қапшық, иықтың екі басты 
бұлшық еттің жоғарғы сіңірің астында орналасады. Бурсаның қуысының 
жоғарғы бөлімі жауырын-йық буының капсуласына таяу орнында болады, 
бірақ онымен қосылмайды. Бурсаның төменгі шекарасы тоқпан сүйектің 
дельта тәрізді бұдырлықтың жоғарғы шекараларының деңгейіне дейін жетіп 
қалады. Мына бұдырлық бурса пункциясың жасағанда бағдар болады. 
Жылқыны түрегеп тұрған жайда бекімдейді. №1290 инені тоқтап жіліктің бір 
бүйірінен дельта бұдырлықтан жоғарғы жағы аралықта және иық екі басты 
бұлшық еттің латеральдық жағынан қадап оны төмен жағынан жоғары және 
сырттан ішке сүйекке дейін, содан соң сүйекті бойлай синовии ағуы кезеңіне 
дейін жылжытады (3). 30 мл ерітіндіні инъекциялайды. 

216 
Сурет 158 Пункциялар: 
1 – жауырын-йық буынның; 2 - қырасты бұлшық ет сіңірінің синовиальдық 
қапшығы; 3 төбешік аралық кілегейлі қапшығы; а - дельта тәрізді кедір-бұдырлық; b - екі 
басты бұлшық еттің сіңірі; с – төбешік аралық кілегейлі қапшық; d — сыртқы блоктық 
төбешігі; е — орта блоктық төбешігі; f — сыртқы бұлшық ет төбешігі; g - қырасты 
бұлшық ет сіңірі; h - жауырын-йық буынның капсуласы; i - қырасты бұлшық еттің 
синовиальдық қапшығы. 
Қыр арты бұлшық ет сіңірдің астындағы бурсаның пункциясы. 
Жауырын-йық буынды сырттан пальпациялап тоқпан жіліктің артқы сырт 
төбешігін және қыр арты бұлшық еттің сіңірін табады. Бурса сіңір астында 
жатады және оның алдыңғы жағы алға жанына шығады. Ине сіңірдің алды 
жағынан 20° бұрыш астында, алдынан, үстінен төменге және ішке қарай 
қадалады (сурет 158, 2).
Шынтақ буын пункциясы. Буынның латеральдық қабырға беттерінде 2 
сүйектердің шошақтың анықтайды (бірі жоғарырақ, екіншісі төменде), 
тоқпан және кәрі жілік сүйектердің латеральдық байламдарының 
төбешіктері. Осы екі сүйектердің пунктері коллатерлік байламмен тығыз 
қосылған, оларды жеңіл байқап қарауға болады. Байламның алдында, оны 
жарым-жарты жаба, жалпы саусақ жазғыштары өтеді – инені енгізуге ең 
қолайлы пункті. Сол қолдың саусағымен бұлшық етті алға жылжып, инені 
құрылған бұлшық ет – байлам араға қадайды. Инені байламның алдыңғы 
жағымен өткізуге ұмтылып, сәл үстіне бағыттап оны дивертикулдың сыртқы 
буынына кіргізеді. Шаншудің тереңдігі 1 - 2 см. 
Тізе буын пункциясы. Ине шаншу нүктесін буының латеральдық 
бетінде, төмен жағынан қосымша сүйектің жоғарғы шеті, алдынан кәрі сүйек, 
артынан шынтақ буының жазғышы шектескен үшбұрыштан анықтайды. 

217 
Инені горизонтальды осы үшбұрыштың орталығына сүйекке тигенше 
бағыттай қадайды, одан кейін инені сәл артқа тартып синовидың ағуын 
күтеді. Ине шаншу тереңдігі 2,5 - 3 см шектерде, ерітіндінің мөлшері 20 мл 
дейін. 
Тұсамыс буының пункциясы. Тесуге ең қолайлы орын - буын артқы 
дивертикуланың латеральдық аумағында, алдынан үшінші жіліншік 
сүйекпен, арттан орта сүйек аралық бұлшық еттің латеральдық аяқшасымен, 
төменен сыртқы сезамтәрізді сүйекпен құрылатын үшбұрыш. Инені 
горизонтальды үшбұрыштың орталығына, сүйектің соңына бағыттай 
қадайды. Қадау тереңдігі 2 – см (сурет 159, 2). 
Сурет 159 Пункциялар: 
1 – саусақ сіңірінің қынабын; 2 – тұсамыс буының; 3 – тәж және 4 - тұяқ 
буындардың ; а – үстіңгі және b — терең саусақ бүккіштердің сіңірлерін; с - орта 
сүйекаралық бұлшық етің. 
Тәж буынның пункциясын ең қарапайым тәсілі, малдың аяғы шағын 
иілгенде, буының артқы дивертикуласы арқылы жүзеге асыруы (И. Ф. Попов 
тәсілімен). Пальпациямен тұсамыс сүйектің дистальдық соңыда, сыртқы 
бетінде сыртқы мыщелкалардың үстінгілерін анықтайды. Оның деңгейінің 
артынан, тұсамыс сүйек және терең саусақ бүккіш сіңірідің аралық 
ортасынан инені қадалайды, оны үшін тұсамыс сүйекке таяу жүру керек. 
Шаншу тереңдігі 1,5 - 2 см (сурет 159, 3). 
Тұяқ буынының пункциясы. Инені мүйіз капсуланың тәжі жағынан 
жоғары 2 см ара қашықтықта және орталық сызықтан латерально сондай 
аралықта қадалады (сурет 158 4). Инені тәжі сүйектің дорсальды бетіне 
орналасқан дорсальдық дивертикулға бағыттайды. Иненің үші дивертикулды 

218 
жабушы саусақтің жалпы жазғыш сіңірдің астына кіреді. Ине шаншу 
тереңдігі 1 - 4 см. 
Саусақтың сіңір қынабының пункциясын жіліншіктің латеральдық 
беттеріне, сезамтәрәзді сүйектен 3 см жоғарырақ, орта сүйек аралық бұлшық 
етпен және саусақ терең бүккіш сіңірімен аралықта істейді. Саусақ терең 
бүккіш сіңірін сол қолмен артқа тартып бекітеді. Инені тап осы аралыққа 
горизонтальды, синовии шығуына дейін 1 - 1,5 см тереңдікке тесіп қадайды 
(сурет 158 1). Аяқ аздап көтерілгенде пункцияны өндіруі жақсырақ болады 

жүктеу/скачать 4.96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: