О. А. Есімова С. Ш. Құмарғалиева



Pdf көрінісі
бет29/82
Дата14.09.2023
өлшемі1.87 Mb.
#477522
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   82
химия рус (1)

4.1. Аэрозольдердің жіктелуі 
1. Дисперстік фазаның агрегатына байланысты жіктелуі. 
а) Тұман (с/г) 
б) Түтін, шаң (қ/г) 
в) Смог (с+қ)/г {smog}-Smoke (түтін)+fog(тұман) 
2. Дисперстілігіне байланысты. 
а) Тұман (с/г), 10
-5
≤d≤10
-3 
см; 
б) Түтін (қ/г), 10
-7
˂d˂10
-3
см; 
в) шаң (қ/г), d˂10
-3
см; 
3. Алу жолы бойынша жіктелуі 
а) конденсация (шын ерітінділер) 
б) диспергациялық (дөрекі дисперсті жүйе) 
 
4.2. Аэрозольдерді алу жолдары 
 
Конденсациялық əдісі 
Аса қаныққан будың конденсациясы 3 жағдайда болады. 
1) Газдың адиабатикалық жойылуы. Мысалы, бұлттың пайда 
болуы. 
2) Əртүрлі температураға ие газ бен будың қоспасы. Атмос-
фералық тұман (түнде жерде температура төмендеп, тоңазиды, 
жылы дымқыл ауа оттегімен жанасып сұйық тамшы пайда болады, 
яғни жылы жəне суық ауаның қосылысынан пайда болады. 
3) Құрамында бу бар газ қоспасын қатыру (суыту). Мысалы, 
қайнаған шайнектің аузынан көрінбейтін сулы бу шығады,себебі 
ол жарықта шашырамайды. Əрі қарай тез суиды да, ауа конденса-
цияланады жəне шайнектің аузынан аз арақашықтықта сүтті бұлт, 


73 
яғни шашыраған жарықтың əсерінен тұман көреміз. Тағы бір 
мысал, егер қысты күні терезені ашсақ (аязды күн) сулы буды 
көреміз немесе табадағы қайнаған май газ бөледі (майлы аэрозоль) 
иісті тек қана бөлмені тазарту арқылы кетіруге болады. 
Тағы да конденсациялық аэрозоль газды реакция нəтиже-
сінде, ұшпайтын өнім түзе отырып пайда болады. 
– Отын жанғанда түтін газды, яғни конденсация отынды 
түтінге əкеледі. 
– Фосфор жанғанда ауада ақ түтін (Р
2
О
5
) пайда болады. 
– NH

жəне
HCl (газды) əрекеттескенде NH
4
Cl түтін пайда 
болады. 
– Əртүрлі металлургиялық, химиялық үдерісте ауада метал-
дың тотығуы түтін бөле жүреді, металл оксиді бөлшегінен тұрады. 
Диспергациялық əдіс
Сұйық жəне қатты заттарды ұнтақтағанда жəне ұнтақ тəрізді 
заттарды алғанда қолданылады. 
Қатты заттарды 2 əдіспен: ұнтақтау жəне шашырату арқылы 
алады. Басқа дисперсті жүйелерден айырмашылығы эмульсия, сус-
пензия, аэрозольді алдын ала дайындап қоюға болмайды. Сұйық 
ұнтақ тəрізді аэрозольдерді «аэрозоль баллонында» ұстайды, 
қысым арқылы шашырайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   82




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет