Қостанай 019 ж. ӘОж 75/76 ббж 85. 15
жүктеу/скачать 4.33 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1 МОДУЛЬ
1. ТАҚЫРЫП: ВИЗУАЛДІК ӨНЕРІНІҢ РОЛІ МЕН МАҢЫЗЫ Жоспар: 1. Графика түрлері 2. Графикалық техника 3. Сурет салу жабдықтары 4. Суреттегі қатынастар Негізгі түсініктер: графика, станокты графика, кітап графикасы қолданбалы графика, компьютерлік графика, сурет, акварель. 1. Графика түрлері Академиялық суреттің жұмыс барысы «жалпыдан жекеге», «жеке- ден жалпыға» деген принцип арқылы жүргізіледі. Сурет салушы әрдайым талдау жасап, заттың тұтас пішінін бөлшектерге мүшелей отырады. Керісінше, суреттің бірізділік бейнелеуін сақтай отырып, заттың бөлшек- терін жалпы пішінге байланыстырып, бір-бірін ыңғайлы біріктіреді. Сурет салу үшін сызу және сурет қағазы деп аталатын жартылай ватман қағазы қолданылады. Қағаздарға тек жұмсақ заттармен – санги- намен, көмірмен, жылтыр қағазға тек қана тушьпен, қаламұшпен сурет салған ыңғайлы. Бейнелеу өнерінің ішінде ең негізгісі сурет болып табылады. Сурет заңдылықтарымен техникасын және салу әдіс-тәсілдерін жетік меңгеруіміз керек. Графика – бейнелеу өнерінің өте мәнерлі түрі. Ол шынайылыққа, фотосуретке ұмтылмайды, бірақ суретшінің ішкі әлемімен өзгертілген мән-жайын, көңіл-күйін тудырады. Графикалық туындылар әртүрлі-кал- лиграфиялық суреттің қысқа сызықтарының жұптарынан бастап қайта өрлеу дәуірінің егжей-тегжейлі ойластырылған гравюраларына дейін, Қытай тушасының тұманды пейзаждарынан Кандинскийдің абстракция- сына дейін. Мұндай жұмыстардың көптігі монохромды, бірақ кейде түстерді суретшінің визуалды және мағыналық екпін үшін қосымша келтіреді, алайда кескіндемеге қарағанда, суреттің реңін беру мақсаты жоқ. Ерекше түс палитрасы, қағаз фактурасы, сызықтың сипаты, сурет техникасы рөл атқарады. Графика өнерінің маңызды қасиеттері көркем тілдің айқындығы, мәнерлілігі, сондай-ақ материалдардың қолжетімділігі мен қарапайым- дылығы болып табылады. Сурет негізгі идеяны, бейнеленген пластиканы, сондай-ақ одан әрі көркем туындыға этюдті бейнелейтін аяқталған шығарма болуы мүмкін. Графика – барлық бейнелеу өнерінің ең негізгі өнері. Алғашқы қауымдық адам мүсін мен кескіндемедегі тәжірибелерге жүгінгенге дейін ол графика өнеріне бастау алған алғашқы суреттерді жасады. Алғашқы 6 графикалық суреттер неолит дәуірінде және қола ғасырда пайда болды. Әдетте олар жартастарда, үңгір қабырғаларында сызылған. Сондай-ақ бейнелер тұрмыста, қаруда сақталған. Адамдар ақпаратты береді, сыртқы күштермен қарым-қатынас жасайды, заттар мен құбылыстарға өз көзқарасын білдіреді, қоршаған ортаның маңызды ерекшеліктерін тұжырымдайды. Адамның дамуымен қолданбалы өнер де, оның ішінде графика да жетілдірілді, алайда ұзақ уақыт графикалық бейнелер дербес мәнге ие емес және сол немесе басқа заттардың әшекейі болып табылды. Графиканың жазуының пайда болуымен қолжазба кітаптарында, перга- менттерде, мәтінді безендіру үшін кең қолданыла бастады. Сурет жасау тәсілі бойынша «графика» ұғымы екі үлкен көлемге бөлінеді: баспа немесе тираждық графика және бірегей графика – сурет, монотипия, аппликация және т. б. Графика бірнеше топқа бөлінеді: • станокты графика (станокты сурет, эстамп); • кітап графикасы (иллюстрациялар, виньеткалар, заставкалар, әріптер, мұқаба, суперқоспа және т. б.); • журнал және газет графикасы; • қолданбалы графика (плакат, пошта маркалары, экслибристер, тауар белгілері және т. б.); • компьютерлік графика Дербес облыс ежелгі және Шығыс эстетикалық жүйелерінде (Араб тоқымасы, Қытай және Жапон иероглифтері, Үнді қаріптері және т.б.) үлкен көркемдік маңызы бар хат графикасын (эпиграфика, қаріп өнері, каллиграфия) құрайды. Станоктық графика ("станок" ұғымынан – суретте бұл мольберт, баспа техника – эстамп, литография, шелкография) өзін-өзі жеткілікті, ол қоршаған орта мен жағдайдан бөлек қабылданады, функционалдық бағыты жоқ. Суретке аяқталған шығармалар да, нобайлар да, этюдтар да жатады. жүктеу/скачать 4.33 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|