Оқулық " Экология"мамандығы


ЭКОЖҮЙЕ ЖӘНЕ БИОЖҮЙЕЛЕР ҰЙЫМДАСУЫНЫҢ ЖАЛПЫ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ



бет64/125
Дата28.09.2022
өлшемі7.62 Mb.
#461545
түріОқулық
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   125
treatise95823

ЭКОЖҮЙЕ ЖӘНЕ БИОЖҮЙЕЛЕР ҰЙЫМДАСУЫНЫҢ ЖАЛПЫ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ.

Биосфера – біздің планетамыздағы жоғары иерархиялық деңгейдегі экожүйе, иерархияда одан төмен деңгейде орналасқандар үшін әрине оның заңдылықтары бірегей, бірақ оның өзіндік ерекшелігі де жоқ емес (биосфера тұйықталған жүйе).Биосфера қызметінде кез – келген жүйе сияқты; қаншалықты сыртқы фактор болса, соншалықты ішкі заңдылықтар орын алады.
Бұл заңдылықтар аксиомалық иерархиялық ұйымдасуда немесе әртүрлі деңгейде жүйеасты қызметінің принципіне сәйкес келеді

  • Иерархиялық ұйымдасу аксиомасы;

  • Космостық әсер заңдылығы;

  • Биотикалық (биогеохимиялық) айналымның тұйықталмау ережесі;

  • Вернадскийдің (тірі заттардың физика – химиялық бірлігі заңы);

  • Биосфера құрылымының сақталу заңы немесе Ю.Толдсмиттің экодинамикалық екінші заңы;

  • Қосымша жүйелік принципі;

  • Ғаламдық мекен ортаның қалыптасу ережесі;

  • Биосфера эволюциясы заңдылықтары;

БИОСФЕРА ЭВОЛЮЦИЯСЫ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ.
Биогеоценоз немесе экожүйе эволюциясы экогенез процестер жиынтығы, дамудың қайталанбас бағыттағы заңдылығы және биогеоценоздар және биосфераның толық алмасуы. Экогенез организмдердің ұйымдасу деңгейі мекен ортасын қалыптастыруы және соның салдарынан өзіндік құрамын құрлысын, өнімділігін қоршаған орта жағдайынынң өзгерісіне қарай сәйкестендіру мүмкіндігі.

  1. Педи ережесі (тіршілік иелері тек тіріден пайда болады, тірі мен өлі заттар арасында бір – біріне өте алмайтын шекара бар, бірақ олардың арасында тұрақты байланыс қалыптасқан).

  2. Экотарихи (геотарихи) принцип.

  3. Биогеохимиялық айналымның ғаламдық бұзылу заңдылығы.

  4. Биосферада энтропияның даму теоремасы.

  5. Аптақа итермелеу принципі (ережесі)

  6. Биосфераның үздікті және үздіксіз даму принципі

  7. Бір пайыздар ережесі

  8. Он пайыздар ережесі

  9. Биосфера эволюциясында түрлер тұрақтылығы көптүрлілік ережесі

10)Биосфера тұрақтылығын сақтауда экожүйе көптүрлігінің тигізетін әсері.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   125




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет