мамандарының мемлекеттік тілді білуі мен оны мемлекет
қаржысының есебінен оқып-үйренуі кәсіби біліктілік талапта-
ры қатарына жатқызылсын», - деген қағида да ұмыт болды. Осы
қаулыда «Орталық атқару органдары 1999 жылдың 1 қаңтарына
дейін өздерінің ресми шараларын, алқа мәжілістері мен түрлі
жиындарын өткізетін залдарын ілеспе аударма жасауға қажетті
техникалық
қүрал-жабдықтармен,
мамандармен
қамтамасыз
етсін», - деген тапсырма да қадағалаусыз қалды. Осыған байланыс-
ты республикалық билік мекемелеріндегі жиындарда сөйленген
86
Ж а қ сы л ы қ б а ева Р.С. Ж урналист этикасы
сөздер екінші тілге аударылмай, негізінен қазақ тілділер өзінің
табиғи кұкығын пайдалана алмай, кейбіреулердің айтатынындай,
«түсінікті тілде» орыс тілінде сөйлеуге мэжбүр болып жүр. Соның
салдарынан қазақ азаматы өз тілінде ақпарат алу ж эне сөйлеу
кұқығынан айырылып, конституциялық норма тікелей бұзылып
отыр.
Бұрыннан белгілі болып отырғандай, бұкаралык ақпарат
құралдары тілдік орта жасауға тікелей ықпал етеді. Былайша
қарағанда, мемлекеттік арналар бойынша баска тілдерде берілетін
хабарлар уақыт көлемі жөнінен мемлекеттік тілде берілетінінен
аспауы керек. Ал бізде жағдай керісінше, нақты мәліметке
жүгінсек: «Қазір республикамызда 2116 БАҚ (оның 80 пайызы
мемлекеттік емес жұмыс істейді. Оның ішінде 1327 газет, 591 жур
нал, 147 телекомпания жэне 11 ақпараттық агенттік бар» (Егемен
Қазақстан. - 2005. 19 сәуір. М. Төлепберген, Акпарат кеңістігі
ж эне уақыт талабы). «Ж үзден астам телерадиокомпанияның тек
11-і ғана мемлекеттік тілде хабар береді. Бүл небәрі 5-ак пайыз,
Достарыңызбен бөлісу: |