Өзіндік флуоресценцияда кейбір питменттео бар (хлорофиллдер, бактериалды
пигменттер, (А жане В.). гормонлар. Hrer флуоресценттік микроскоппен
өсімдік клеткасын
караған кезде кунпрт-кок фонда клетка ішнен қызыл дэндер ашық корінеді - бұл
хлоропласттар. Флуоресценттік микроскопия əдісінде тірі клеткаларға флуорохромдарды
косуға болады. (флуоресценциялы заттар). Бұл əдіс витальді бояумен ұқсас. ягни бұл
жерде өте темен концентрациясы бар бояу қолданылады (1×10-4-1x105).
Көптеген флуорохромдар белгілі бір тандаушы клетка кұрылысымен байланысып,
оларды
екіншілік люминесценцията шақырады. Мысалы, сартыш акринді флуорохром нуклеин
қышқылымен тандаулы байланысады. ДНК мономерлік түрдегі ДНК-меН байланысканда
жасыл түске флуоросценциаланады, ал димерлік түрдегі РНК-да қызыл түске
жарықтанады. Сартыш акриндинмен боялан тірі клеткаларды бақылауда,
олардын
ядроларында жасыл түсті жарық болады, ол цитоплазмамен ядрошықта қызыл түс
жаркырайды. Осы тірі клеткаларды осы əдістін кемегімен немесе баска химиялық
заттардын шогырлануын көруге болады (кейбір жағдайда мелшерін санау). Липидпен,
шырыш жəне керотинмен жəне т.б. тандаулы байланысатын флуорохромдар болады.
Танбалантан флуорохромдық антиденені тірі клеткаға иньецирлеуге
болады. Мысалы, тубулин белоктық
флуорохроммен байланысқан
антиденелерін клеткаларға енгізсе, олар микротутікшелермен қосылады.
Осының нэтижесінде мұндай тірі клеткаларды флуоресценттік микроскоптың кемегімен
бақылауға болады.
Сонғы кезде тірі клеткаларды немесе олардын компоненттерін зерттеу үшін
бейнелерді ондеуде жарық микроскоптың электорнды-компьютермен уйлесімі кенінен
қолдана бастады (əсіресе фазасы карма-карсы). Бейнелерді электронды өңдеуде
бейнетаспа
қолданады, сонымен бірге бақылап отырған кұрылымды карама-карсы етіп,
фондық денгейді "альп" жəне белгілейді.
Мұндай əдістеме микротутікше сиякты кұрылымды телеэкраннан көруге
мумкіндік береді, жарық микроскоптың руксат етілген кунінен (20нм) аз мелшерде.
Мұндай жуйені қолдануда тек цейтраферлі кино түсірілімді алмастырмайды, сонымен
бірге
бейнетаспаны қолданады, бейнелерді компьютерлік өңдеуде руксат етіледі: кұрылым
тығыздығының моліметі туралы, сонымен бірге үш олшемді уйымдасу Тірі клеткаларды
зерттеуде бұл əдістін флуоресценттік микроскоппен уйлесімділігі улкен жетістікке əкеледі.
Жарық микроскоптаты жай əдіс микроскоптың терен еместігінен каралып жатқан
объекттін суреті үш олшемде өңделуі өте киын. эдетте
клеткалар оптикалық кесілім
ретінде берілген фокус терендігінде каралалы. Объектінің толық үш елшемді
реконструкциясын алуда арнайы конфокальді сканирлік жарық микроскопы қолданылады.
Бұл прибордын көмегімен əртүрлі терендіктен жане компьютерде жинақталған
бейнелерден алынған тізбектердің кесілімі алынады. Сонымен бірге үш елшемді, қолемді
бейнеленген объектіні арнайы багдарламамен кұрастырады. Эдетте флуорохроммен
боялған объекттер қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: