376
жҥйесінің кәсіби мамандар даярлауда тиімділігі мен нәтижелілігі зор екендігі
тәжірибеде дәлелденген. Дуалды оқыту жҥйесі қазіргі дҥние жҥзілік тәжірибеде
бар дҥние. Оның жарқын мысалдарының бірі - Германиядағы кәсіптік-техникалық
білім берудегі даярлаудың дуалдық жҥйесі. Мҧнда оқушылар уақытының ҥштен
екі бӛлігінде еңбек ете жҥріп ӛндірістен қол ҥзбей оқиды, тек уақытының ҥшінші
бӛлігін теориялық оқуға, білімді ҧйымдастыруға арнайды.
Германияда оқушыларға кәсіптік білім беруді насихаттау жҧмыстары 5-
сыныптан бастап, яғни оқушылар бастауыш сыныпты аяқтаған соң-ақ жҥргізіле
бастайды екен. 5-сыныптың оқушылары арнайы орталықтарда мамандардан
тҥрлі кәсіп
бойынша дәрістер тыңдайды, сонымен қатар олар оқу
шеберханаларында болып, шеберхана оқытушыларының кӛмегімен әртҥрлі
заттар жасайды. Бҧл тәсіл де жас балаларды жас кезінен еңбекке баулып,
келешек
мамандығын
таңдауына
толықтай
кӛмек
береді.
Бізде
мамандықтардың ҥгіт-насихат жҧмыстары 9-сыныптан, 11-сыныптан бастап
жҥргізіледі. Бҧл елдегі жҧмыспен қамту агенттігінің жҧмысы жҥйелі, жақсы
жолға қойылған.
Агенттік қайта даярлау, еңбек нарығына сай білім беру
бағытында кӛп шаруа тындыруда. Агенттіктен елдің қай қаласында, қандай
мекемеде ӛзіңе жҧмыс табылатынын білуге болады. Егер мамандығың сәйкес
келмесе, қосымша қысқа курстардан білім алып шығуыңа кӛмек беріледі.
Мектеп оқушылары да сол агенттіктің мамандарының кӛмегімен
болашақ
мамандығы бойынша толық ақпараттар алады. Сондықтан болар Германияда
жҧмыссыздар тым аз. Жастар жҧмыспен толық қамтылған.
Дуалды оқыту жҥйесінің негізгі мақсаты – техникалық – кәсіптік оқу
орындарының жҧмыс беруші жеке сектордағы ӛндіріс, шаруашылық
мекемелерімен серіктестік ретінде бірлесе отырып,
нарық заманында
бәсекелестікке тӛтеп бере алатын, жаңа инновациялық-технологиялық
бағдарламаларды меңгеруге дайын жҧмысшы мамандар даярлау.
Бҥгінгі кҥннің
болмысы кәсіби білім жҥйесі алдында еңбек нарығында бәсекеге қабілетті
білікті мамандар даярлау, ӛз
мамандықтарын жетік меңгерген, ӛз мамандығы
бойынша тиімді жҧмыс жасауға қабілетті, тҧрақты кәсіби ӛсуге дайын,
әлеуметтік және оңтайлы кадрларды даярлауды талап етеді. Осыған
байланысты қойылған басты міндет - мемлекеттік қҧрылымдардың кҥшін
біріктіру, жҧмыс берушілер мен оқу орындарының ӛнеркәсіптерді білікті
мамандармен қамтамасыз ету мәселесінде жҧмылдыру [2].
Жоғарда аталып ӛтілген Германияның
тәжірибесіне қарағанда, білім
берудің дуалды жҥйесі мектеп оқушыларының кәсіби дайындығын
жоғарылатуға ықпал етеді. Еңбек ӛнімділігі артады, бҥгінгі кҥнгі ӛндіріске
қажетті мамандықтар толық қамтамасыз етілер еді.
Оқу ҥрдісіне дуалды білім беру жҥйесін сәтті енгізу келесі мәселелерді
шешуге мҥмкіншілік береді:
1. Талапкерлердің кәсіби ӛзін ӛзі билеуі;
2. Оқу мекемесінің тартымдылық беделінің артуы,
болашақ кәсіби
мамандардың контингетінің жоғарылауы;
3. Оқушылардың қызығушылығы мен сҧранысына қарай бағдарламалар,
элективті (икемді) курстар бағдарламаларын әзірлеу;
377
4. Мамандықты тереңірек ойланып таңдауға, социализация, тапқырлық
пен шығармашылыққа бейімдейтін біліктіліктің дамуы;
Достарыңызбен бөлісу: