Дәріс №1 Тақырыбы: Ғылыми зерттеу: мәні, негізгі сипаттамасы. Ғылыми іс-әрекеттегі зерттеу Дәріс жоспары
жүктеу/скачать 0.54 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Ғылыми ізденістің алғашқы кезеңі
| Бақылау сұрақтары:
1. Ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдіснамалық негіздері 2. Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық ұстанымдары 3. Педагогикалық зерттеуді жүргізу әдістемесі Дәріс №3 Тақырыбы: Зерттеу мәселесі мен тақырыбын анықтау ғылыми ізденістің алғашқы кезеңі Дәріс жоспары: 1. Ғылыми ізденістің алғашқы кезеңі 2. Зерттеу тақырыбының өзектілігі 3. Зерттеу өзектілігін дәлелдеу бағыттары 1.Ғылыми ізденістің алғашқы кезеңі Зерттеу жұмысы зерттеудің объективті аймағын өңдеуден басталады, яғни шешімін табуды талап ететін маңызды мәселелер жинақталған педагогикалық шындықтың сферасы. Объектілік аймақты таңдау келесі объективті факторлармен анықталады: оның маңыздылығы, шешілмеген мәселелердің саны, жаңалығы мен перспективтілігі және субъективтік факторлар: білімі, өмірлік тәжірибесі, бейімділіктері, зерттеушінің қызығушылықтары, оның қандай да бір тәжірибелік іс-әрекет бағытымен байланысы, белгілі бір тақырыпқа бағытталған оның ғылыми ұжымымен, ғылыми жетекшісімен анықталады. Білім беру мен тәрбиелеу жүйесін жаңартумен байланысты өзекті сфералар өте көп. Бұл, біріншіден тәрбиенің жаңа мазмұнын анықтау мен тексеру, бұл оқыту мен тәрбиенің жаңа тиімді технологиялары мен әдістемелерін өңдеу, қатынастарды қалыптастыру, білім беру-тәрбиелеу мекемелерінің жаңа типтеріне көшу, мектеп және әлеуметтік сферамен байланысты мәселелер, білім берудің тиімді технологияларына көшу. Келесі қадам бір-бірімен тығыз байланысты мәселе мен зерттеу тақырыбын анықтау. Мәні жағынан, тақырыптың мазмұнында мәселе болу керек, және тақырыпты саналы анықтап оны нақтылау үшін зерттеу мәселесін табу керек. Зерттеу мәселесі «білу мен білмеу» жағдайы ретінде көрініс береді, яғни мәселеде ғылыми білімдегі аралық бейнеленеді. Мәселе - таныс нәрсе мен таныс емес нәрсенің арасындағы көпір, оны белгіліні салыстыра отырып, белгілі бір аймағына бағыттала отырып қана табуға болады. Егер қойылған мәселе мен оның мазмұны еш нәрсемен қайшы келмесе, онда оның нәтижесіз болу қаупі бар. Қойылған фактілер мен теориялық ойлардың қайшылығы, фактілерді түсіндіру мен интерпретациялау арасындағы қайшылықтар мәселенің мәні болып табылады. Ғылыми мәселе өздігінен пайда болмайды, тәжірибе мен ғылыми әдістерді терең зерттеудің нәтижесі болып табылады, танымдық үрдістердің тарихи белгілі бір кезеңіндегі қайшылықтарын бейнелейді. Ғылыми мәселені қалыптастыру дегеніміз - екіншілердің арасынан маңыздыны бөліп алу біліктілігін көрсету деген сөз, белгілі нәрсемен ғылымда белгісіз зерттеу пәнін анықтау. Осылайша, зерттеу пәніне қатысты білу мен білмеудің арасындағы шекараны көрсету мүмкін болса, онда ғылыми мәселені ашу қиын болмайды. Бүгінгі күні мысалы, білім берудің нормативті мазмұны мен жеке мүмкіндіктер, бейімділіктер, қызығушылықтар арасында дені сау адамдарды қалыптастыру міндеті мен мектептегі сабақтардың бірсарындылығы, оқу тапсырмаларының жүктемесі арасындағы қайшылықтар нақты анықталып отыр. Анықталған қайшылықтардан шығатын мәселе өзекті болып, өмірге кіретін немесе кіруге тиісті жаңаны бейімдеуі керек. Қазіргі таңдағы мәселелер, білім беруді гуманизациялау және демократиялау, жеке ерекшеліктерді ескеру және әрбір оқушының мүмкіндіктерін дамыту, мектептерде тәрбиелеуші ортаны қалыптастырумен байланысты. Тәжірибелік міндеттерден ғылыми мәселеге өту үшін кем дегенде екі процедураны іске асыру керек: 1. Осы тәжірибелік міндеттерді шешу үшін, қандай ғылыми білімнің керек екендігін анықтау; 2. Осы білімнің ғылымда бар екендігіне көз жеткізу. Егер білім бар болып және оларды тек таңдап, жүйелеп, пайдалану керек болса, онда ғылыми мәселе пайда болмайды. Егер қажетті білім жеткіліксіз болса, толық және айқын емес болса, онда мәселе туындайды. Оны бөліп алып, ары қарай шешу үшін тақырып бойынша бар нәрселерді толық қарастыру керек. Тәжірибелік міндетті шешу үшін теориялық және қолданбалы мәселелердің тұтас кешенін өңдеу керек, керісінше, ірі ғылыми мәселені шешу үшін тәжірибелік міндеттердің біреуін ғана емес тұтас шешу керек. Мәселедегі қайшылық тақырыптан тікелей және жанама түрде өз бейнесін табу керек. Мәселені дұрыс қою - ғылыми ізденістің жемісті болуының шарты. Мәселе тақырыпта болуы мүмкін немесе тақырыптың мәселелігі оны талқылаудан табылуы керек. Мәселеден шыққан тақырып педагогикалық процестің белгілі бір кезеңдері мен жағдайына және жалпы мәселенің белгілі аспектілерін ашумен байланысты нақты объектілерге айқын болу керек. жүктеу/скачать 0.54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|