Патофизиология крови

Жедел қансырау

• - қан ағу нәтижесінде дамитын және айналымдағы қан көлемінің азаюымен сипатталатын күрделі патологиялық үрдіс.
• Қансырау себептері:
• 1. Жүректің немесе тамыр қабырғалары тұтастығының бұзылуы
• 2. Тамыр қабырғалары өткізгіштігінің тым жоғарлауы
• 3. Қан ұюдың төмендеуі

Қансыраудың ауырлығы мен соңына әсер ететін жағдайлар:

• Қансыраудың ауырлығы мен соңына әсер ететін жағдайлар:
• 1. Жоғалған қан көлемі:
• қан көлемінің 10% дейін жоғалуы гемодинамиканың өзгеруіне әкелмейді;
• 15-22 % дейін жоғалту – шартты түрде жеңіл түрі болып саналады;
• 25-35 % дейін – орташа түрі;
• - қан көлемінің 40-50% жоғалуы — ауыр қансырау;
• - жалпы қан көлемінің 50% көп жоғалуы — өлімге әкеледі.
• 2. Қан жоғалту жылдамдығы.
• 3. Қансырауға дейінгі организмнің бастапқы жағдайы:
• - инфекциялық аурулар, ашығу, эндокриндік бұзылыстар, гипокинезия, иондық радиация әсері жағдайларында қансырау ауыр өтеді.
• 4. Организмнің реактивтілігі (жынысы, жасы):
• - балалар үшін қансырау өте қауіпті
• - әйелдер ерлерге қарағанда қансырауға біршама тұрақты.

Жедел қансырау патогенезі: 1. бастапқы саты

• Тамыр қабырғасы тұтасты- Организмнің тіршілік қызмет-
• ғының бұзылуы терінің бұзылуы
• қан жоғалту Мүшелер мен тіндер жасушалар-
• ының энергиямен және қоректік
• Айналымдағы қан көлемінің заттармен қамтамасыз етілуінің
• азаюы, гиповолемия бұзылуы
• Жүрекке веналық қан келуінің Гипоксия, ацидоз
• төмендеуі
• Микроциркуляцияның бұзылуы
• Жүректің соғу көлемінің
• азаюы Қан қысымының төмендеу

2. Икемделістік саты – бұл кезде компесаторлық механизмдер 3 фазада іске қосылады:

• 2. Икемделістік саты – бұл кезде компесаторлық механизмдер 3 фазада іске қосылады:
• 1 – тамырлық-рефлекторлық фаза, бұл кезде 8-12 сағат ішінде жедел дамитын компенсация механизмдері іске қосылады:
• 1. Шеткері тамырлардың рефлекстік спазмы; Симпатоадре-
• 2. Жүрек жиырылуының жиілеуі және күшеюі; налдық жүйе-
• 3. Қанайналымның орталықтануы, қанның нің белсенуі
• қордан шығуы;
• 2 – гидремиялық фаза механизмдері қансыраудың 1-2 тәуліктерінде дамиды:
• 4. Тін аралық сұйықтықтардың тамырларға түсуі және бүйрек түтікшелерінде судың реабсорбциялануының жоғарлауы (альдостерон мен АДГ мөлшерінің артуы);
• 5. Тыныс алудың жиілеуі мен тереңдеуі;
• 6. Қан ұюдың жоғарлауы;
• 7. Оксигемоглобин диссоциациясының күшеюі.

• 3 – сүйек-милық фаза, бұл кезде, қансыраудың 4-5 тәуліктерінде баяу дамитын механизмдер іске қосылады:
• 1. Гемопоэздің белсенуі (гипоксия эритропоэтин синтезінің артуы эритропоэтин сезімтал жасушаларға әсері эритропоэздің жоғарлауы);
• 2. Қансыраудан 8-10 күн өткенде қанның белоктық құрамының қалпына келуі (бауырда қан белоктары синтезінің артуы).
• 3. Ақтық саты – компенсация механизмдері жеткіліксіздігі, өлім дамуы.