«Психология тарихы» пәні бойынша дәріс сабақтарының тезистері
Героклит. Ойдың заң ретінде дамуы (Логос). Оттық күйдің ерекше бастамасы ол - Жан
жүктеу/скачать 271.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Героклит (б.з.д 530-470 ж
- Эмпедокл (б.з.д 490- 430 ж)
| Героклит. Ойдың заң ретінде дамуы (Логос). Оттық күйдің ерекше бастамасы ол - Жан.
Милет мектебінің өкілдері психихканың материалды табиғатына көрсете отыра, адамның рухани өмірін айтарлықтай көрсете алмады. Бұл бағыт бойынша бірінші қадам жасаған көне грек философы Героклит (б.з.д 530-470 ж). Героклит милет мектебінің өкілдерімен тіршіліктің бірінші бастамасын байланыстырады, бірақта алғашқы бастамаға ол суды, апейронды, ауаны да байланыстырмай тек қана отты байланыстырады, оның оттың үнемі қозғалыста және өзгерісте болуы, қарсы жаққа күрес тудырады дейді. Оттың дамуы қажетсіздіктен немесе Логос бойынша жүзеге асады, «логос» терминін алғаш ғылымға Героклит енгізген болатын, бірақ қазіргі кезде ол өте жоғары қолданымға ие болды. Бірақта ол үшін «логос» ұғымы («барі ағады») барі ағады және құбылыстар бір біріне өтеді деген заңды білдірді. Бөлек жанның шағын әлемі оның макрокосмасына сәйкес келеді. Барлық нәрсе күрес нәтижесінде пайда болады және күрес нәтижесінде жойылады. Героклиттің көрсетуі бойынша «соғыс – барлық нәрсенің әкесі». Отқа айналу екі бағыт бойынша жүзеге асады: «жоғарыға жол» және де «төменге жол». «Жоғарыға жол» оттың құрылу тәсілі ретінде жерден суға, судан – ауаға, ауадан – отқа өтеді. «Төменге жол» бұл қайтадан оттан – ауаға, ауадан – суға, судан – жерге жүретін ауысу. Бұл бір – біріне қарама қарсы екі бағыттыңауысуы бір уақытта жүруі мүмкін. Гераклиттің ойы бойынша таварды алтынға және алтынды таварға аусытыру сияқты отты да барлық заттарға ауыстыруға болады, және барлыға қайтадан отқа айналады дейді. Эмпедокл (б.з.д 490- 430 ж) «төрт түбір» жайлы ерекше оқу түрін құрастырды құрастырды, осы ойға сай ол тұрмыстың алғашқы негізі болып табиғаттың төрт стихиясын көрсетеді: от, су, ауа және жер, олардың бірігуінен әлем қалыптасады. Эмпедоклдың ойы бойынша әлемнің қалыптасуы тек қана осы төрт стихия емес Махаббат пен Өшпенділік те онда маңызды орынды алады. Эмпидокл адамның психологиялық маңызды рольін қан алады, ол рухани функциялардың тасушысы болып табылады дейді. Қан айналымға жауап беретін негізгі орталық мүше болып жүрек есептеледі. Қанның Қанның ерекшелктері (температурасы, қойулығы) адамның әрекеттерімен байланысты (Мысалы: даналардың миы қанмен көбірек қамтамасыз етілсе, араторларда тілдері). жүктеу/скачать 271.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|