С. Ж. Баяндина филология ғылымдарының докторы

57
көтеріңкі адам, қалыс, ашулы не-
месе жабырқаңқы адамға қара-
ғанда жан-жағындағыларға жиі 
қарағыш келеді. 
тельные эмоции, смотрит на ок-
ружающих чаще, чем находя-
щийся в нейтральном, агрессив-
ном или подавленном настрое-
нии. 
Эмпатия (грек. ἐν + грек. 
πάθος құштарлық, азап) ағылш. 
Empathy – басқа адамның эмо-
циялық жағдайын саналы түрде 
сезіне білу. Э. дегеніміз қарым-
қатынас барысында басқа адам-
ның қалауын өзінің ойлау қабіле-
ті негізінде әртүрлі сезіммен са-
насынан кешіру. Оны түсіну 
үшін өзін сол адамның орнына 
қоюды қажет етеді. Бірге маза-
сыздану (бірге уайымдау) этно-
центристік категория болып та-
былады, себебі ол бір мезгілде 
бірдей нәрсені сезіне алатын 
адамдардың ұқсастығын жора-
малдауға негізделген. Аяныш се-
зімін жаны ашу сезімінен ажыра-
ту оңай. Егер біреу: «Мен оның 
орнында былай жасар едім...» де-
се, бұл көп жағдайда аяныш сезі-
мі. «Мен оның көзқарасын елес-
тетсем, бұл туралы басқаша ой-
лаймын» – жаны ашу.
Эмпатия (греч. ἐν в + греч. 
πάθος страсть, страдание) англ. 
Empathy – осознанное сопере-
живание эмоциональному со- 
стоянию другого человека. При 
сопереживании (сострадании), 
чтобы понять другого человека, 
необходимо поставить себя на 
его место. Сопереживание – эт-
ноцентристская категория, т.к. 
оно основано на предположении 
об одинаковости людей, кото-
рые должны чувствовать одно и 
то же в сходных обстоятельст-
вах. Сострадание легко отли-
чить от сочувствия. Если кто-то 
говорит: «Я бы на его месте сде-
лал так...», это почти всегда со-
страдание. «Я начинаю думать 
об этом по-другому, когда пред-
ставляю его точку зрения» – со-
чувствие.

жүктеу/скачать 1.34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: