Сабақтың тақырыбы мен мазмұны Сағат саны Өтілетін мерзімі Қолданылатын әдіс-тәсілдер
жүктеу/скачать 1.48 Mb.
|
|
Кешегі елге қатер төнгенде Ол жауға қарсы шапты, Бізді жалмамақ болған ажалды Өр кеудесімен қақты. Ол арыстанша алысты, Өлім соққысын өз үстіне алды. Денесін оқ пәршелесе де, Ел намысын қорғап қалды. Сен кұрметте оны! Түсіндің бе, қарағым?! Сенің келешегің үшін берді ол Лирика туралы Лирика - ақынның сезімін, көңіл күйін, қуанышы мен сүйінішін, арман-аңсарын, өмірге деген көзқарасын, ішкі толғанысын, дүниетанымын сыр қып шертетін өлең. Ақын Әбу Сәрсенбаев: Уа, туған жер, топырағыңнан жаралдым, Алабыңнан арманыма нр алдым. Түнығыцнан жүзіп іштім сендегі Алтын арай таңғы жұпар самалдың, - деп оқушыны туған жерге деген өз сезімімен ортақтастырса, ал оның «Сен қүрметте оны, қарағым!» өлеңінде бабадан атаға, атадан әкеге, одан балаға мирас болар адамгершілік қасиетті бүгінгі үрпақтың бойынан көру үміті жатыр. Сабақтың қорытындысы: 1 .Сабак соңында сүрақ қою арқылы жаңа тақырыпты қорытындылаймын.
Тексердім: 2. Сабақтың өтілетін мерзімі: Сабақтың тақырыбы: Бауыржан Момышүлы «Жауынгердің түлғасы» («Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді). Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға Бауыржан Момышүлының өмірі, шығармашылығы, «Жауынгер тұлгасы» («Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді) жайлы толық мэлімет беру. э) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық ізденіске баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдық-қа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: калыпты сабақ. Сабақтың эдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: көркем әдебиеттер, бейнелі суреттер, рефераттар, бүктемелер. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, бекіту, бағалау, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) ¥йымдастыру кезеңі.
ә) Үй тапсырмасын сұрау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға Бауыржан Момышүлының өмірі, шығармашылығы, « Жауынгердің түлғасы» ( «Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді) жайлы түсіндіремін Бауыржан Момышүлы 1910 жылы Жамбыл облысы Жуалы ауданы Көлбастар қонысында дүниеге келген. Әскери қайраткер, ержүрек қолбасшы, жазушы, Кеңес Одағының батыры, Қазақстанның халық қаһарманы. Момыш отбасында дүниеге келген, 13 жасқа дейін ауылда, одан соң интернатта тэрбиеленді. Мектеп бітіріп біраз уақыт мүғалім болады. 1932 жылы эскер қатарына алынып, мергендік өнерін игерді. Аулына оралған соң, қаржы орындарында жұмыс істеді. ¥лы Отан соғысы басталысымен генерал-майор И.В.Панфиловтың ' басшылығымен Алматыда жасақталған 316-атқыштар дивизияны басқарды. 1941 жылы күзгі, қысқы кескілескен шайқастар кезінде өз батальонын 27 рет шабуылға бастап шықты. 5 рет қоршауды бұзып, негізгі жауынгерлік қүрамымен аман-есен дивизиясына қосылды. Ресейдегі Волоколомск, Горюнь, Матренино, Лопастино, Крюкова, Бородино, Трашково, қала-деревнялары үшін болған ұрыстарда 9 рет асқан ерлік көрсеті. Жауынгерлік іс-қимылдарға қатысты, ұрыстан шығу, шегініс жасау тэсілдерінің арнайы тарау болып эскери жарысқа енуі, тактикада «оңаша» жэне «икемді қорғаныс» үғымдарының қалыптасуы Бауыржан Момышұлының осындай тэжірибелерінің жиынтығы болып табылады. Оның қолбасшы, терең ойлай білетін эскери маман ретіндегі таланты соғыста полк, дивизия басқарған жолдары кеңінен ашылды. Бауыржан Момышүлы жау шептеріне ішкерілей еніп ұрыс жүргізу теориясын соғыс тэжірибесінде алғаш қолданушылардың бірі болды. Ол бұл теорияны жүзеге асыруда бүкіл эскер түрлерінің өзара тығыз байланыста эрекет етуіне баса көңіл бөліп отырды. Танк, артиллерия. эскери бөлімдерді полктар мен дивизиялар командирлері қол астына бере отырып, олардың өздігінше жауынгерлік қимылдар жүргізуіне мүмкіндік жасау тактикасын қолданды. өзі қашан да үрыс тағдырын шешетін жерде болды. Бауыржан Момышұлы—әскери педагогикасына мен эскери психологияны байытушы, баға жетпес мұра қалдырған дара түлға. Оның атақ-даңқы батырлығы А.Бектің кітабында суреттелді. Кітап неміс, чех, еврей, ағылшын, француз тілдеріне аударылды. Бауыржан Момышүлы 1950 жылы Кеңес Армияны бас штабының арнаулы Жоғарғы Әскери академиясын дэріс оқумен бірге шығармашылыққа бет бүрды. 1956 жылы демалысқа шығып, өмірінің соңына дейін шығармашылық жүмыспен айналысты. Жазушылық таланты тез үшталды. Ол шығармаларын қазақ, орыс тілінде жазып, қазақ әдебиетіндегі эскери проза жанрының негізін қалады. Жазушының өзкті тақырыбы—¥лы Отан соғысы кезіндегі жауынгерлердің тұлғасын жан-жақты суреттеп сомдауға арналған. Сабақтың қорытындысы: І.Сабақ соңында сүрақ қою арқылы жаңа тақырыпты қорытындылаймьш.
Тексердім: 3  . Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: «Жауынгердің түлғасындағы» батырдың өз түрғасы («Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді). Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға Бауыржан Момышүлының өмірі, шығармашылығы, «Жауынгер түлғасындағы» («Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді) батырдың өз түлғасы жайлы толық мэлімет беру. ә) дамытушылық: Бауыржан Момыіщлы ерлік жолдарымен, кітаптарымен, естеліктерімен таныстыра отырып ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық ізденіске баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, ұлтжандылыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: көркем эдебиеттер, бейнелі суреттер, рефераттар, бүктемелер, Бауыржан ата портреті, "Батыр ата" буклеті, "Бауыржан ата тағылымдары" (плакат), "Мәңгілік алау" суреті, үш тал гүл. Әдебиеттер: Бауыржан Момышұлы "Қанмен жазылған кітап", "¥шқан үя", "Москва үшін шайқас", "Куба эсерлері"; А. Бек "Арпалыс"; Ә.Нұршайықов "Ақиқат пен аңыз"; М.Қалдыбаев "Ұмытылмас кездесулер", "Отан үшін от кешкендер"; Қ.Аманжолов "Ерліктің жарқын бетгері". Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, бекіту, бағалау, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
э) Үй тапсырмасын сұрау.
б) Жаңа сабақты тусіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта Бауыржан Момышүлының өмірі, шығармашылығы, «Жауынгер түлғасындағы» («Қанмен жазылған кітап» жинағынан үзінді) батырдың өз тұлғасы жайлы толық мэлімет беру. а) Бауыржан Момышүлы өмірі мен шығармашылығы; э) "Жауынгер түлғасы" қандай болу керек? (Ой толғау) б) Бауыржан Отан қорғауда. в) Жазушы Момышүлы г) Естеліктер, кітаптар ғ) Кеңес Одағыыың батыры Б.Момышүлы д) Оқушылар шығармашылығы. Кітаипен жүмыс. Осы әңгімеден мақал-мэтелдерді оқушылар теріп жазуға тиіс. Бауыржан Момышұлының өмір жасы туралы, шығармашылығы туралы кеңінен тоқталып айтамын.. Үлкен атасы Имаш, әжесі Қызтумас, әкесі Момышэлі (Момыш деп атап кеткен), шешесі Рэзия, өзінен үлкен эпкелері Үбіш, Сэлима, Әлима. Бүл бөлімде атаның 25 жыл эскери қызметте болғаны, әскери қызметтің қьфы мен сыры, тэртіптілік, төзімділік, қайсарлық, жігерлік туралы айттамын. Сонымен қоса жеті ата жөнінде сөз болады. Әскери қызметтен соң немен айналысты, қандай туындылары бар екенін айтып шығамын.. Үзінді неге "Жауынгердің түлғасы" деп аталған? Оқиға қай жылы, қайда болғандығы туралы сүрақ-жауап жүмысын жүргіземін. Оқушылар, "Жауынгер түлғасы" сендердің ойларыңша қандай болуы керек?.. Оқулықпен жүмыс. Әңгімеден мақал-мәтелдерді теріп жазады. Сонымен қатар өздері білетін батырлық, ерлік, қырағылық туралы білген мақал-мэтелдерін айтқызу. Оқулықтан жауынгердің бойындағы отансүйгіштік, қайсарлық, шыдамдылық сияқты қасиеттерді бейнелеген сөйлемдерді тапқызу. Бауыржан ата өнері. Бауыржан атаның салған суреттері, қиған оюлары. Келіні Зейнеп Ахметованың естеліктерімен танысу: "Атамыз шығармашылық жұмыс үстінде, жазып отырған еңбегі өнімсіз болған кезде, қолына жедел қайшы мен қағаз алып ою ояды. Сондықтан ою-өрнек кездейсоқ түрде жасалынбайды, адам оған ой жігерін жұмсайды. Сол себепті де оған шығармашылық туынды ретінде қарау керек". «Бауыржан Отан қорғауда». (Кітаппен жұмыс). "Бауыржан Момышүлының Отан соғысындағы кезі сендердің кітаптарыңда беріліпті" деп мэтінді оқушылардың өздеріне іштей оқытамын, өзім мазмұнымен таныстырамын. Сөздікпен жүмыс: дивизия, Волокаламск станциясы, Десятидворка, батальон. Әскери шен (атақ) үлгілері бойынша кейіпкерлерді дэресежесіне қарай атату. Маршал, генерал,... Бауыржан Момышүлы - атақты жазушы. Сүрақтар бойынша әңгіме өткізу. Жазған еңбектерімен таныстыру. Естеліктерін оқып беріп, кітаптарынан көрме ұйымдастырамын. Кеңес Одағының батыры атағын 1990 жылы соғыстағы асқан ерлігі, шебер қолбасшылығы үшін Бауыржан Момышұлына берді. Балаларға Қасым Аманжоловтың "Бауыржан" атты өлеңін оқып беремін. Бір дауыл сапырды кеп өрт теңізін, Теңселтіп темір топан дүние жүзін. Бетіне туган эісердіц өшпестей цып, Ер жазды өз цанымен жүрген ізін. Үстіиде туган елдің тұрды толқып, Нац сол кез естідім мен ер дүбірін. Атагы атын алып келді шалцып, "Бауыржан Момышүлы "деген бір үн. Оқушылар шығармашылығы. Бауыржан атты оқушының "Атымды неге Бауыржан қойған?" шығармасы... Адам цанша өзгерсін, заман қанша, Отаи сөзі жүрекке от тастайды. Елім деген жас үрпақ аман болса, Ерлік жолын ешцашан шөп баспайды. Сабақтың қорытындысы: 1 .Сабақ соңында сүрақ қою арқылы жаңа тақырыпты қорытындылаймын.
"Жауынгердің түлғасы" бойынша жауынгердің қасиеттерін жазғызу Тексердім: 4  . Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Әбдіжэміл Нұрпейісов «Балықшылар» («Қан мен тер» романынан узінді). Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға Әбдіжэміл Нұрпейісовтың өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Қан мен тер» романынан үзінді) жайлы толық мэлімет беру. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық ізденіске баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тэрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдық-қа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың эдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: көркем эдебиеттер, бейнелі суреттер, рефераттар, буктемелер. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, бекіту, бағалау, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) ¥йымдастыру кезеңі.
ә) Үй тапсырмасын сүрау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабакта оқушыларға Әбдіжэміл Нүрпейісовтің өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Кан мен тер» романынан үзінді) жайлы түсіндіремін. Сабақтың қорытындысы: І.Сабақ соңында сүрақ қою аркылы жаңа тақырыпты қорытындылаймын.
Тексердім: 5  . Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: «Балықшылар» эңгімесіндегі табиғат апатымен арпалыс («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді). Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға Әбдіжэміл Нүрпейісовтың өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді) эңгімесіндегі табиғат апатымен арпалыс жайлы толық мэлімет беру. э) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық ізденіске баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдық-қа, еңбексүйгіоітікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың эдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жү_мыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: көркем эдебиеттер, бейнелі суреттер, рефераттар, бүктемелер. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, бекіту, бағалау, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
э) Үй тапсырмасын сү_рау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға Әбдіжэміл Нұрпейісовтің өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді) эңгімесіндегі табиғат апатымен арпалыс жайлы түсіндіремін. Сабақтың қорытындысы: І.Сабақ соңында сүрак қою аркылы жаңа тақырыпты қорытындылаймын.
Тексердім: 6 - сынып Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: «Балықшылар» әңгімесіндегі кейіпкерлер келбеті («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді). Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға Әбдіжәміл Нұрпейісовтің өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді) әңгімесіндегі кейіпкерлер келбеті жайлы толық мәлімет беру. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық ізденіске баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: көркем әдебиеттер, бейнелі суреттер, рефераттар, бүктемелер. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, бекіту, бағалау, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі.
ә) Үй тапсырмасын сүрау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Сыныпты екі топқа бөлемін. Сабақтың эпиграфы. 1 .Келешек үшін қиғылық ұрған қаншама асыл азаматтарымыз, аяулы боздақтарымыз қанын, терін төкті... Иә, қанын, терін төкті... Қан мен тер.. қан мен тер.. (Ә.Нүрпейісов). 2.Тақтадағы нақыл сөздерді оқыту арқылы жазушы шеберлігін таныту. І.Арал суы асыл ғой. Теңіз түбінде табаныңа бататын не тас, не ұйық жоқ, күмістей ақ қайыр бассаң сықыр-сықыр етеді. (Ә.Нүрпейісов). 2.Ақшағыл ақ құм далада Айнала ұшқан шағала. Қоштасқан айдын теңізбен Қайғылы, мұңды жағада. З.Шығармаға отырар алдында тәуекелге бел байлаған әрбір кісіге таланттан басқа тағы да екі нәрсе керек еді: бірі -білім, екіншісі — тәжірибе. (Ә.Нүрпейісов). Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға Әбдіжәміл Нұрпейісовтің өмірі, шығармашылығы, «Балықшылар» («Қан мен тер» трилогиясынан үзінді) әңгімесіндегі кейіпкерлер келбеті жайлы түсіндіремін. Әлиза—бұдан бұрын да тоғыз баласы өлген әйел; алты ұл, үш қызы үй сыртындағы қара молада. Андрей—бауырмал, балықшыларды көрсе үйіріле кететін кішіпейіл жан. Жайраңдап күліп жүреді. Қазақтар оның ибалылығын ұнатып, оны өздерінің адамындай көріп: «Біздің сары бала» деп іш тартып тұрады. Қағаз тапса, сурет салатын өнері бар жігіт. Федоров—бай, мінезіне қарай ел арасына «Тентек Шодыр» атанған, түсі суық, еңгезердей ірі кісі. Қол-аяғы ұзын, үнемі ашулы жүреді. Еламан—балық аулайтын кедей кісі. Бетін үсік шалған, қап-қара. өзін Федоров қанша ұрса да былқ етпейтін қайсар жігіт. Ой шақыру. Балалар, бұл әңгіменің негізгі идеясы не? Әңгіме туралы ойларынды жұптап айтыңдар. 1-жұптық жұмыс. 2-топтық жүмыс. Топтастыру табиғат тартуы 
Әмудария мен Сырдария құяды жойылып кетт 30-дан астам балықтың түрі бар Мағынаны тану.
алықшылар экологиялық апатты аймақ
3. Сұрақ-жауап. I топ.
II топ. 1) Жалмұраттың көмегі.
4. Дәптермен жұмыс. а) Федоровты Еламан өлтіргенде қандай ойда қалдындар? ә) Бұл әңгімені қалай атар едіңдер? жүктеу/скачать 1.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|