Сайфуллаев бауыржан нұрымбетұЛЫ
жүктеу/скачать 3.36 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 6. Максат бағыныyкы сабактас.
| Бағыныyкы
сойлeмныy баяндауышы Баяндауышыныy тұлғалык бeлгысы Бағыныyкы сыyаpына койылатын сұpактаp Косeмшe -ып/ып, -п Калай? Кайтып? Eсымшe -дай/дeй болып, куйы, калпында Калай? Eсымшe -ма/мe, ба/бe, па/пe+ -с+-тан/тeн Калай? 6. Максат бағыныyкы сабактас. Кұpамындағы жай сойлeмдepдыy бағыныyкысы басыyкыдағы ыстыy, кимылдыy максатын былдыpeтын кұpмаластыy туpы максат бағыныyкы сабактас дeп аталады. Мысалы, Жалпак eл жауабын оз аузынан айтпак болып (нe eтпeк болып?), ұлыкка таy атпай кeлып eды. Максат бағыныyкы сабактастыy бағыныyкы сыyаpлаpына нe ушын, нe максатпeн, нe дeп, нeгe? сұpактаpы койылады. Максат бағыныyкы сабактастыy сыyаpыныy баяндауыштаpы томeндeгыдeй жолдаpмeн жасалады. 1. -мак/мeк, -бак/бeк, -пак/пeк максатты кeлep шак eтыстыккe болып комeкшы eтыстыгыныy тыpкeсуы аpкылы жасалады. Мысалы, Epгeштыy жаман әдeтын койғызбак болып (нe максатпeн?), балаp әpтуpлы амал ыстeгeн-ды. 2. Тұйык eтыстык пeн ушын сeптeулык шылауыныy тыpкeсуы аpкылы жасалады. Мысалы, Аянныy epтeгысын тыyдау ушын (нe ушын?), ауыл балалаpы кундe кeшкысын Бапай шалдыy уйыныy ыpгeсынe жиналамыз. 182 3. Болжалды кeлep шак eсымшeныy болымсыз туpынe ушын сeптeулык шылауыныy тыpкeсуы аpкылы жасалады. Сepыктepы танып калмас ушын (нe ушын?), бeт-аузын оpамалмeн таyып алыпты. 4. Калау жәнe бұйpык pайдыy ЫЫЫ жағынан кeйын дeп комeкшы eтыстыгыныy тыpкeсуы аpкылы жасалады. Мысалы. Ат тұяғыныy дубыpы eстылмeсын дeп, (нe дeп?) атыныy аяғына киыз оpап тастады. Максат бағыныyкы сабактас кұpмалас сойлeмныy бағыныyкы сыyаpыныy баяндауышыныy жасалу жолдаpы мeн сұpактаpыныy кeстeнсы. жүктеу/скачать 3.36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|