Сайфуллаев бауыржан нұрымбетұЛЫ



Pdf көрінісі
бет76/175
Дата25.05.2024
өлшемі3.36 Mb.
#501851
түріПрактикум
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   175
Қозоқ тили практикуми

169-жаттығу. Мәтыннeн нeгызгы eтыстыктыy астын быp, туынды 
eтыстыктыy астын eкы peт сызыyдаp. 
АБЫЛАЙ ХАН 
Кepeй Кожабepгeн жыpауға Абылай: «Мeны мактап жыp айтшы»,— дeды. 
Кожабepгeн айтты: 
— Абылай, сeн, мeн коpгeндe, тұpымтайдай ұл eдыy, Туpкыстанда жуp 
eдыy; Әбылмәмбeт ағаyа кызмeткep болған ұл eдыy; Уйсын Толe билepдыy 
туйeсын баккан кұл eдыy. Сeн жиыpмаға кeлгeндe, ак сұyкаpдай тулeдыy. 
Алыстан тоят тылeдыy: актан болды куныyыз, аpсы мeнeн куpсыгe дау таласты 
уныyыз, eнды сыздыy бұл кундe, быp кошeгe сыймайды азаткepдe кұлыyыз. 
Ыбыpай Алтынсаpин 
170-жаттығу. Мәтыннeн eтыстыктepды тауып, оныy кандай калай 
жасалғанын тусындыpыyдep. 
АКЫМАК ДОС 
Быp мыpза оpманнан быp аю баласын ұстап алып, уйынe алып кeлып, 
сонша жаксы кутып асыpапты. Быp кундepдe мыpза катты ауыpып, быp айдай 
тосeктeн тұpмай жатып, сол уакытта аюды да каpаған кысы болмай, бұл да 
катты жудeп заpығыпты. Ауpудан азғана тәуыp болған соy, мыpза быp куны 
далада, eсык алдына отыpып, кунныy жылысымeн маужыpап калғиды, быpак 
маyдайына, бeтынe шыбын конып, шыдатпайды. Соныy бәpындe манағы аю 
коpып отыp eкeн, мыpзаға тыныштык бepмeгeны ушын шыбынға катты кeйыды. 
Сойтып, аю ыза бола тұpа жұлкып кeткeндe шынжыpы узылып кeтып, жугыpып 
баpды да, мыpзаныy бeтынe табанымeн салып кeлып кeткeндe, мыpза калпактай 
ұшып, сол жepдe-ак жан тапсыpды дeйды. 
Бұл ыс Дауыт пайғамбаpдыy заманында болған eкeн. Аюды халык 
пайғамбаpға суйpeтып алып баpды, бұған калайынша жаза бepeмыз дeп. 
Әзыpeт Дауыт аюдан сұpады: 
— He сeбeптeн кожаyды олтыpдыy? 
Аю жылап айтты дeйды: 
— Кожам мeны баласындай кутып, асыpаушы eды, ол ауыpған уакытта 


110 
мeны куткeн кысы болмай, кожамныy жазылуын тылeп заpыктым. Бугын сол 
ауpудан тәуыpыpeк болып, кожамныy далаға шыкканына куанып каpап 
тұpғанымда, мыpза eсык алдына отыpып, калғыйын дeп eды, шыбындаp 
тыныштык бepмeды; соған ашуым кeлып ұpғанымда кожам, нe сeбeптeн eкeнын 
былмeдым, олып калды. Мeн кожама кастык ойламадым, шыбынды кыpайын 
дeп eдым, — дeды. 
Ыбыpай Алтынсаpин 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   175




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет