Ау дар ма ның лек си ка лық əдіс те рі
Ау дар ма да ғы не гіз гі əдіс тер топ та ры: лек си ка лық, грам ма ти-
ка лық жə не сти лис ти ка лық. Лек си ка лық ау дар ма тə сі лі ау дар ма
ке зін де се ман ти ка лық жа ғы нан ұқ сас тық тық ты жо ға лт пауда ғы
қол да ны ла тын əдіс тер бо лып та бы ла ды. Олар əр түр лі. Ау дар ма-
ның лек си ка лық əдіс те рі: ау дар ма транск рип циясы, каль ка лау,
лек си ка-се ман ти ка лық түр лен ді ру. Ау дар ма да ғы транск рип ция
де ге ні міз – бас тап қы лек си ка лық бір лік тер дің ау дар ма ті лін де гі
фо не ма лар ар қы лы фо не ма лық рес ми қайта жаң ғы руы, не гіз гі сөз-
дің фо не ти ка лық ими та циясы. Бұл жер де бас тап қы сөз ау дар ма
мə ті нін де ау дар ма ті лін де гі айтылу си па ты на сəй кес бе рі ле ді.
Мə се лен, Shakespeare – Шекс пир есі мі нің қа зақ ті лі не ауда-
ры луы ағыл шын ті лі ды быс та ры ның оқы лу заң ды лық та ры на
іші на ра сəй кес тен се, қа зақ ті лін де фо не ти ка лық сəй кес сіз дік
бол ған жағ дайда іші на ра ұқ сас түр ле рі не түр лен ді рі ле ді. Ау-
дар ма ның ке ле сі тə сі лі транс ли те ра ция – бас тап қы лек си ка лық
бір лік тер ді ау дар ма ті лі нің əліп биі ар қы лы əріп тік рес ми қайта
жаң ғы руы, не гіз гі сөз дің əріп тік ими та циясы. Бір жа зу да ғы
əріп тер ді екін ші жа зу да ғы əріп тер мен, яғ ни бір əліп би де гі жа-
зу ды бас қа бір əліп би ге ауыс ты ру. Каль ка лау де ге ні міз – сөз дің
құ рам бө лік те рі (мор фе ма лар) не ме се фра за лар (лек се ма лар)
ау дар ма ті лі нің эле ме нт те рі не сəй кес ауда ры ла тын бі рік кен сөз
құ ра мы не ме се сөз тір кес те рі нің айтылуы. Каль ка лау ау дар ма
тə сі лі ре тін де транс ли те ра ция бел гі лі бір се беп тер мен эс те ти-
ка лық, ма ғы на лық не бас қа да ұстаным дар ға бай ла ныс ты қол-
да ныл ма ған кез де мə де ниета ра лық ком му ни ка ция жағ дайын да
үл кен кө лем де гі əр түр лі кір ме сөз дер дің енуіне не гіз бол ды.
Мы са лы: үкі мет бас шы сы – head of the government, Жо ға ры
Сот – Supreme Court, Ара лас заң дар – mixed laws, Сай лау ше-
ші мі не се нім сіз дік – non-confi dence vote, т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |