Сюймекликге харс экитомлукъ лирика назмула


ТАУКЕЛ БОЛ Сен тюшгенсе джюрегиме, Назмума да киргенсе сен. Энди юйюме кириринг Къалгъанды джангыз. СЕНИ ТЮШЮРЕМЕ ЭСГЕ



бет10/11
Дата15.06.2016
өлшемі0.63 Mb.
#137352
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

ТАУКЕЛ БОЛ
Сен тюшгенсе джюрегиме,

Назмума да киргенсе сен.

Энди юйюме кириринг

Къалгъанды джангыз.


СЕНИ ТЮШЮРЕМЕ ЭСГЕ
Тынгы-тынчлыкъ бермей джюрекге,

Тартады ёрге, къаратады Кёкге,

Бир тюрлю сезимлени уятады-къозгъайды менде

Учуб кетген къанатлыны тюгю.


Кетгенни къалай къайтаргъын артха?

Кесимме атхан джюрекни отха,

Дагъыда къоймайды мени умутсуз, Кёксюз

Учуб кетген къанатлыны тюгю.


Къанатлы сезимни туудурады ол,

Къанатлы сёзюмю джаздырады ол,

Кёкде бир джарыкъ джулдузну джандырады ол,

Алай а, аны джарыгъында – кёл артыкъ да – мыдах.


Кёк бла Джерни турады байлаб,

Тюненем бла бюгюнюмю турады байлаб,

Къаратады Кёкге, тартады ёрге

Учуб кетген къанатлыны тюгю.


Джюрекни излейди учундурургъа,

Кеси да излейди учаргъа,

Излейди юзюлген заманны, насыбны байларгъа,

Болмазлыкъны излейди болдурургъа

Учуб кетген къанатлыны тюгю.
Учуб кетген къанатлыны тюшюре эсге,

Андан къалгъан тюкню турама сылай.

Джауады джангур, огъесе, Кёкде – узакъда, мийикде –

Учуб кетген къанатлы бери къараб, тура болурму джылай?


Аны тюгюн ийгенлей къолдан,

Ол да – къоркъама – кетер деб учуб.

Къоркъсам да иеме, ол а – кетмейди менден,

Къарайды меннге къалтырай, джунчуб.


Эсге тюшюрюуле – отну мыдыхыча.

Джангызлыкъ – шайыр джюрекни джюгю.

Не къанатлыны бери, ызына, къайтарлыкъды,

Не мени ары, къанатлыны ызындан учурлукъду –

Экисинден бирин этдирмей къоярыкъ тюлдю

Учуб кетген къанатлыны тюгю.


ТЮШЮРЕМЕ ЭСГЕ
Алма терегинден узакъ кетмейди,

Джуртуна ушайды адам да.

Ой бу шимал джуртну къызлары –

Шимал тенгизни бузлары.


Не бек къараса да кёзюнг –

Аланы эритгинчи

Буз болургъа боллукъса кесинг.
Шимал кёкню джулдузлары да

Шимал тенгизни бузлары бла

Шимал джуртну къызларын

Тюшюрелле эсге.


МЁЛЕК КЪЫЗЛА, КЪАЙДАСЫЗ?
Дунияда айлана,

Учуз къызлагъа да джолукъдум,

Багъалы къызлагъа да джолукъдум.

Сорукъдум. Сордум:

Мёлек къызла, къайдасыз?
«Кёкдебиз,- деб, эшитдим джууаб,-

Гюнахлы дунияда мёлеклеге орун джокъ».

Айтмайын джукъ

Джуртум таба къарадым.


ЮЙЮМ
Мен ишлеген юйню ара багъанасы –

Кюн таякъ.

Акъ къанджал бла тюл, Ай джарыкъ бла

Джабханма аны башын.


Оджакъ орнуна – нюрджакъ.

Юйюмю нюрджагъындан къарайла-тюшелле

Къызла, джулдузла эмда мёлекле.
Джангыз бир джол барды юйюме –

Къой Джол. Ол джол бла келгенлеге

Ачыкъды юйюм.
КЪЫСХА ОЮМЛА
1

Эркишини джолу –

Джуртданды-Тиширыуданды,

Джуртхады-Тиширыугъады.


2

Эркишини тиширыугъа атхан огъу-урлугъу

Кёкден Джерге учхан къуйрукълу джулдузлагъа ушайды.
3

Эки кёзюм эки Кюннге бурулады

Сенде толгъан эки Айны кёрсем.
ДЖАНГЫЛЫЧ
«Къалын орман чегетни ичинде джашыныб тургъан,

Ёмюрде кишини таягъы къой, бармагъы да тиймеген,

Мылы, джылы, мийик, кийик дорбунда кече къалдым» деб,

Къууаннгандан сир туруб, бир къарышха ёсген эди.


Эртден бла къарагъанында уа,

Дорбунну къабыргъаларында джазыуладан, тамгъаладан

Мухур басар бош джери джокъ эди.
Бармакъдан да гитче болуб,

Аллына муккурчукъ болуб, мугурчукъ болуб,

Баш энгишге къарагъанлай,

Дорбундан чыгъыб келе эди.



КЁК АХЫР КЕРЕ БЕРЕДИ ШАНС
Эсиме тюшеди ол къыз.

...Кёкден тюшгенед джулдуз.

Мен къалгъанымда уа джунчуб,

Ол... кетгенед учуб.


Къайдаса Сен – толгъан Айым?

Эсиме тюшгенинг сайын,

Булутха киреди Кюн.

Бу дунияда насыблыды ким?


Оджагъымдан тюшгенед джулдуз.

Мени уа – таукеллигим джетмей,

Къойгъанем аны юйлю этмей.

(Джарлыны ашы аллына келсе бурну къанар).


Андан бери кетди ненча джыл.

Джулдузла джаналла Кёкде,

Алай а – меннге тюл – башхалагъа.

(Сокъурланнган сокъуранады артда).


Эсиме тюшеди ол къыз.

...Кёкден тюшеди джулдуз,

Сора меннге этиб айыб,

Кетеди узайыб, ташайыб.


Хар кече сайын болады алай.

...Тутулады Кюн, тутулады Ай...

Учхан джулдузлагъа къарай,

Джюрегими Къадау Таш этиб,

Джангыз Терекча сюелеме Джерде.

Къазакъ бёрю уа улуйду ичимде –

Ол къыз кетерге унамайды эсимден.
Къач ала – эскере джазны –

Кёлюмю-джюрегими джаздым.


Айтдым кесиме: не сууу, не къыз –

Джууаб сакълаб турады ол къыз.

Айтдым кесиме: не ёл, не тирил;

Не бузла, не отха берил-кёмюл;

Не къачха, не джазгъа керил.
Ахыр кере ышарады къадар,

Джазыу ахыр кере береди мадар.

Ахыр кере шанс береди Кёк.
Не кёлюм чыгъарыкъды кесимден –

Не ол къызны къайтарлыкъма кесиме.

Ансыз джашагъан ёмюрюмю къайтара,

Кече, кюн да къысарыкъма кесиме.


АДАМЛА, ТОХТАТМАГЪЫЗ ДЖЫРНЫ
Джырлай, тепсей тургъанлагъа къарай,

Джылла кетелле джылай.

Не сёз, не макъам, не сурат

Тыялмайла заманны.

Кетеди заманы адамны.
Ташхамы, Терекгеми – неге таянсын адам?

Джергеми, Кёкгеми – къайры къарасын адам?

Неге табынса да, неге таянса да, къайры къараса да –

Адам кёлю болалмайды рахат.


Адам базыб таянырча дунияда джокъду бир зат.

Кимге, неге таяныргъа билмейди дуния кеси да.

Чексиз тенгизде бир бурху кемеди дуния кеси да.

Ма ол кемеде чайкъалады адам улу, адам.


Кемени, кемедегиле бла бирге

Джутарыкъды тенгиз, эртде-кеч болса да.

Аны сезеди да, биледи да адам,

Кюрешеди кемесин, кесин да къутхарыргъа.


Джарыкълыкъ, той-оюн, къууанч –

Адамны ёлюмге къаршчы сауутларындан бириди.

Ёлюмге къаршчы – джашауду джангыз,

Аны ючюн сюелле адамла джырны, тойну, къууанчны.


Алай а, тебсей, джырлай тургъанлагъа къарай,

Кёк турады джылай:

Ол биледи тамбласын Джерни.

Адамла, тохтатмагъыз джырны.


МАХТАУ СЕННГЕ, АННА-МАРИЯ
Бир къралдан бир къралгъа

Бир къыз салыб келген эди

Мени ючюн.

Хазыр эдим берирге

Джанымы да

Аны ючюн.


Айтхан эди:

– Гюнахларынгы барын кечейим,

Дининге да, тилинге да кёчейим,

Джуртунга-юйюнге да кёчейим,

Джюрегинге-кёлюнге да кёчейим.
Айтхан эдим:

– Сен Аллахмы болгъанса гюнахларымы кечерге мени?

Нек излейсе динингден чыгъыб диниме кёчерге мени?

Аллахынг берген имандан, динден

Мени ючюнмю чыгъаргъа излейсе сен?
Адам ючюн Аллахын ташларгъа боламыды?

Аллай адамгъа ийнаныргъа боламыды?

Аллай адамгъа ышаныргъа боламыды?
– Диними ауущдурургъа да разыма сени ючюн,

Джуртуму ауушдурургъа да хазырма сени ючюн.

Сени бла некях бла, некяхсыз джашаргъа да разыма.

Сен а ненги къурман эталлыкъса мени ючюн?


– Адетлеге къаршчы бараллыкъма сени ючюн,

Джууукъ-тенг айтханнга тынгыламазма сени ючюн,

Алай а, динимден, тилимден, джуртумдан

Айырылалмазма сени ючюн.


– «Динингден, тилингден, джуртунгдан да айырылма мени ючюн,

Халкъынгдан да айырылма, адетни-тёрени да бузма мени ючюн,

Ата-ана, эгеч-къарнаш айтхандан да чыкъма мени ючюн.

Аз да джанынгы къыйнама мени ючюн.


Барымы-джогъуму билмесин киши,

Сени бла болгъанымы билмесин киши –

Былай джашагъаныбызча джашайыкъ да турайыкъ.

Адет чекледен, кърал чекледен да ёте,

Бара-келе, джашагъаныбызча джашайыкъ да турайыкъ.
Кюнле, айла, джылла да ётерле,

Сабийлерибиз мени джуртумда тууарла, ёсерле.

Аланы да алыб, келе турурма къонакъгъа.

Не да – сен келе турурса къонакъгъа...»


Кетдиле кюнле, айла, джылла.

Кетдиле мен разы этмезге бек къоркъгъан ата-ана.

Тыш къралда ёсюб джетдиле сабийле.

Алай а, бир-бирибизни ангыламайбыз биз –

Билмейбиз къайсы тилде сёлеширге.
Ёзге, кеч тюбешиу – ол да – къууанч.

Ата бла сабийлени арасында тылмач –

Сабийлени анасы – Анна-Мария.

Ave Anna-Maria!


Ючюнчю мингджыллыкъда къошулдукъ бирге.

Ючюнчю къралда къошулдукъ бирге. Ёмюрге.

Чекледен, адетледен да кючлюдю Сюймеклик.

Дин, тил, халкъ, джурт тыйгъычдыла, алай а,

Тыяллыкъ тюлдюле Аны.
Сюймеклик тюрлендиреди бизни –

Эртде-кеч болса да юйлендиреди бизни.

Джангыдан туугъанчабыз дуниягъа.

Аны ючюн махтау санга, Анна-Мария.


РА... , ФА...

Джазсам да назму, къылсам да намаз,

Эки мёлек кёз аллымда:

Бири – дохтур, бири уа – устаз,

Ала бла сёлешеме кеси аллыма.
Къылама намаз, береме салам –

Кёреме аланы:

Бири онг имбашымда,

Бири сол имбашымда.


Айтама атларын,

Сылайма къанатларын –

«Алиф, лам, мим» дегенча –

Ра... , Фа...


Сууабымы, гюнахымы да билелле ала,

Тюзюмю, терсими да кёрелле ала,

Хар къуру да биргемелле ала –

Ра... , Фа...


Джашауум, назмум да къалсын алагъа,

Хар не игилик да болсун алагъа,

Къууанчдан, насыбдан айырылмасынла ала –

Ра... , Фа...


Сюймекликден кюйген джюрегим,

Эки мёлек къызны бирча сюйген джюрегим,

Эскере дунияны, ахыратны,

Айтады джангыз эки атны:

Ра... , Фа...
Бир да кетмейсиз эсимден

Джазсам да назму, къылсам да намаз.

Биригизни джанына тиймез ючюн,

Экигизден да къалгъанма къуру.


Дагъыда – Кюн, Ай джарыгъы сизсиз меннге.

Алай а – учсам, учунсам да джеталмайма сизге.

Эки имбашымда эки мёлегим –

Не эте джашайсыз РА...бла ФА...


ТЮШЮНЮУ
Бир джуртдан бир джуртха учуб келиб,

Юйюмю шорбатында уя ишлерге изледи бир къанатлы.

Мен аны сууутдум, илгиздик этдим.

Артда кесими джазыуум да болгъанында алай,

Ол къанатлы тюшдю эсиме...
ТАНГ
Танг аласында чыпчыкъла уяталла мени.

Мен аланы тиллерин ангылайма,

Къулагъыма азан къычыргъанларын ангылайма:

«Харам джукъудан сыйлы намаз – иги,

Харам джукъудан халал ишле – ашхы».
Къанатлы танг кёлтюрюледи ёрге,

Мени да аякъ юсюне сюейди – тартады Кёкге,

Танг къанатлысына ушатады джюрегими.

Акъ сёз, къанатлы сёз учады джюрегимден.


Къанатлы сёзле къанатлыла бла бирге

Кёкде айланалла, джерге да энелле,

Джюреклени уяталла:

«Харам джукъудан сыйлы намаз – иги,

Харам джукъудан халал ишле – хайырлы, ашхы».
БЮГЮН НАСЫБЛЫМА МЕН
Тёнгегими къыздыра Кюннге,

Сойланама къумда. Толкъунла,

Шыпан къойлача, джетиб, мени ийисгеб,

«Бизден тюлдю» деб, юркюб,

Ызларына тёнгерейле.
Дагъыда бираздан, батырыракъ болуб,

Джангыдан башлайла оюнларын.

Мен а, ала къайгъылы тюлме –

Башха толкъунладады мени эсим.


Къымжа къызладан толуду джагъа.

Джандетдечамы кёрелле ала кеслерин?

Джюрегимде отну джагъа,

Джаталла, ача-къыса кёзлерин.


Мени джюрегимде уа от

Бурула барады шынкъартха.

Шынкъарт бла къалса уа –

Бютеу саныма тюшгенди ёртен.


Тенгиз къобуб, юсюме къуюлса да,

Ол ёртенни джукълаталлыкъ болмаз.

Хар къызда – эки джарыкъ Кюн,

Тёрт да толгъан Ай хар бир къызда.


Не сагъыш этелле экен бу къымыжа къызла?

Не болур эслеринде?

Джюрегим Кюн болуб джатады юслерине,

Тенгиз болуб къучакълайды аланы.


Мен бу ариу къызлагъа къараб,

Унутама бютеу къайгъымы, джарсыууму.

Кюн да, тенгиз да, мен да

Къызланы юлешалмай кюрешебиз.


Ийнакълайбыз, къучакълайбыз аланы.

Кюн таякъгъа, суу толкъуннга, джаш кёзге, акъ сёзге да

Къыз санлада табылады орун.

Айтама кесиме: берилген насыбны ала бил.

Илхам келди эсе – джаза кир.

Кюн тийди эсе – кечикме, хайырлан.

Тенгиз джылынды эсе – джюз да, зауукълан.

Джашай эсенг – джашаудан къууана бил.

Башха заман, башха кюн боллукъ тюлдю – бил.

Артда сокъуранмазча, кюймезча бол.


Узун-къысха, тынч-къыйын эсе да джол,

Аны сейир этген, магъаналы этген – сюймекликди джангыз.

Джарыталла: Кёкню – джулдуз, джюрекни уа – къыз.

Аласыз – дуния къарангы.

Энтда бир кере тюшюндюм анга,

Къарадым да джагъада къызлагъа.


Кюн таякъ бла, суу тамчы бла бирге

Кёзюм, сёзюм да тюшдюле къызланы юслерине,

Бираздан кесим да къабландым аланы юслерине.
Къыздан сейир джокъду Джерде бир джан.

Аты – Айджаякъ, Акътамакъ, Нюрджан...

Къолунда уа – джандет терекден Хауа юзген алма,

Андан да юлюш этерге хазырды манга.


Шууулдайды тенгиз, къыздырады Кюн

(Джауаргъа ушайды, джауарыкъ болур)

Алай а, бусагъатчыкъда насыблыма мен.

Бюгюн насыблыма мен.


ЭЛИБ – ЭЛ – СЕН
Насыбым мени:

Элиб – Эл – Сен.

Юч дагъаны кёлню

(Ючден дагъан таймаз).


Болсам да узакъда,

Турсам да тузакъда

Кёк-Джер болгъан меннге,

Кёк-Джер дагъан меннге,

Кёк-Джер джазгъан меннге –

Элиб – Эл – Сен.


Сёзге, Элге, Сеннге –

Ючюгюзге – Сизге

Кертиме, тюзме Мен.

Хакъгъа, Халкъгъа, Сеннге

Кертиме, тюзме Мен.
Бир дунияны башхасындан

Кёрмезме тёбен.

Кёз джарыгъым, кёл джарыгъым да –

Элиб – Эл – Сен.


Сизни кючюгюзденди

Джаным сау-эсен.

Мени ёлюмсюзлюгюм –

Элиб – Эл – Сен.


Сизге салдым махтау,

Сизге этдим къуллукъ.

Къайда болсам да мен –

Кёк-Джер адамы – Мен,

Тейри адамы – Мен

Сизни къайгъылы болдум,

Сизни бла болдум,

Сизге керти болдум.

(Сёзге керти болдум,

Элге керти болдум,

Сеннге керти болдум).

Алай бла –

Адам, Шайыр болдум.
СЕНИ БЛА эмда СЕНСИЗ
Чабакъ джарашханча суугъа,

Кийик джарашханча таугъа,

Джулдуз джарашханча Кёкге,

Сен джарашаенг меннге.


Башхагъа кетгенингде уа,

Къуругъан суугъа,

Оюлгъан къаягъа,

Джулдузсуз Кёкге

Ушаб къалдым.
КЪЫШХЫ КЕЧЕ ДЖАЗЫЛГЪАН НАЗМУ
1

Болалмадым Сеннге не Кёк, не Джер.

Болалмадым Сеннге не тос, не эр.

Излемесем – бир иш.

Излемесенг – бир иш.

Экибиз да излей тургъанлай,

Болмады джазыу.
Не джашил джаз, не алтын къач

Болалмадым Сеннге.

Болургъа уа боллукъ эдим…
Сеннге джаз болалмагъаныма

Джай узуну сокъурандым, кюйдюм.

Сокъурандым, кюйдюм эсе,

Къач а нек болалмадым?


Эркишилик, таукеллик деген

Къуруб къалгъан болурму менде?

Огъесе, бир башха чырмауму бар эди?

Не болду мени Сенден тыйгъан?


Джангыз, Сеннге тыйыншлы,

Сени сюйюмюнге, сюймеклигинге тыйыншлы

Джашау къураялмам деген къоркъуу

Тыйгъанды мени. Тюзю алайды.


Къышхы боран улуйду эшикде.

Къазакъ бёрю улуйду джюрекде.

Кюнюм – къысха, кечем а – узун.

Кёкден къараб, джылайды джулдузум.

Джашау тауусулгъанды.

Талай назму джазарым къалгъанды энди.


2

Къыш артыкъ да багъалатабыз Кюнню.

Сейирсиндирейим керти сёз бла кимни?

Эсге тюшюреме Сени.

Артдамыды, алдамыды джашау?
3

Джаза эсем – саума сора алкъын.

Айтама кесиме:

Не да болсун – джанынг саудан ёлме.

Ёлгюнчю джаша. Джаша.

Ёлюм чакъырмасанг да келликди.


Тарыгъыб, тыхсыб, сыныб, мыдах болуб,

Анга – Ёлюмге – белги берме.

Джарыкъ бол. Таукел бол. Джаша.

Не да болсун – джанынг саудан ёлме.


4

Кетген заманнга сойдурма кесинги.

Аллах буюргъан болгъанды – къыйналма.

Джазынгы, джайынгы джылауун эте,

Къачынгы, къышынгы да бош ийме, оздурма.
Джюрегинг къалгъынчы тохтаб,

Джашаугъа илеш, джашаргъа кюреш.

Джашаугъа къуллукъ эт.

Кюйген джюрекге олду дарман.


Тас этген затынга къыйнала,

Бар затынгдан да къалма къуру.

Къыйын эсе да джол,

Таукел бол, джарыкъ бол.

Сабыр бол.
САУ КЪАЛ

«Джол джанында олтурдум,

Кюпегими толтурдум.

Бир кишини къызы ючюн

Онбеш киши ёлтюрдюм».

Халкъ джырдан
Сени амалтын турама

Бютеу дуниягъа джау болуб.

Алай а, джаным сау болуб,

Сени


Бир кишиге берлик тюлме.
Сеннге оноу этерге,

Билеме, джокъду эркинлигим.

Алай а, джокъду экилигим:

Сени


Бераллыкъ тюлме бир кишиге.
Огъай, джазыула джазылмайла Кёкде.

Джазыула джазылалла Джерде.

Джангыз, биз джазгъаннга

Кёк салады не салмайды къол.

Ёзге, кёбюсюне, Ол,

Мадар этсек – этеди къадар.


Сеннге къарагъан – джауумду мени.

Сен къарагъан да – джауумду мени.

Мен саулукъда

Сени тилерге не джигит да базмаз.

Базгъан да –

Къанына боялмай къалмаз.


Билеме, джашаргъа, ёлюрге да керекди

Тюзлюк-Эркинлик-Хакъ ючюн,

Джурт ючюн, Адам ючюн, Халкъ ючюн.

Мен а, бюгюн

Ёлюрге, ёлтюрюрге да хазырма

Бир къыз ючюн – Сени ючюн.


Сен джюрегими ургъанына тынгыласанг,

Сюймеклигими чексиз болгъанын ангыласанг,

Меннге келирге разы болсанг, таукел болсанг –

Къутхарлыкъса кёб джанны ёлюмден.


Сени къолунгдады кёб адамны джашауу, ёлюмю.

Сени къолунгдады мени джазыуум да.

Чыгъады ауаз:

«Сюйгенлеге харс!». «Сюймекликге харс!».


Харс къалакъла – къын бла бычакъ.

Дауурбаз – къалкъан.

Мен бла Сен. Сен бла Мен.

Бошду къалгъан.


Джюрек кёкюрекни дюнгюрдете,

Сюймекликге урады харс.

Джангыз Сени къайгъынгы этеме –

Къалгъан къайгъыла болгъандыла тас.


Алай а, Сен мени ангыламай эсенг,

Джюрегиме тынгыламай эсенг,

Мен айтханны унамай эсенг –

Не этерге керекме мен?!


Дуниямы бургъаннга ахратха

Сюймеклигиме шагъатха

Бу назмуму къояма.
Бир терс ишле этмез ючюн –

Гюнахсызланы ачытмаз ючюн,

Сени да зор бла къачырмаз ючюн –

Кетеме узакъгъа тышына:

Олду мадарым башыма,

Джюрек джарама олду дарман.


Ким биледи, тыш джуртлада

Сени унутдурлукъ бир къызгъа

Къалыр эсем а джолугъуб…
Сау къал. Насыблы бол.
ТЮБЕШИУ
Джаз.

Чыммакъ акъ чакъгъан терекни къатында

Чыммакъ акъ кийген бир къыз –

Эсимдесе мени.


Къач.

Сюеледи терек джалан.

Чапрагъы, кёгети джокъ,

Кесине тартхан берекети джокъ.


Джаз, джай, кюз да кетгенди.

Энди, къоркъама кёреме деб сени.

Къоркъама – чыгъар деб, кёлюм.

Къоркъама – чыгъар деб, кёлюнг.


Сюелеме кесим джангыз

Къуу къатхан терекни къатында.

Чепкени – къара, джаулугъу – акъ

Бир Тиширыу келеди бизни таба.


Джамчым – къара, башлыгъым – акъ,

Аллына атлайма ол Тиширыуну.


Къара джол Акъ къаягъа тирелген джерде,

Къара суу Акъ къаядан эннген джерде,

Акъ тюшле бла къара тюнюн джумшата,

Джалан терек, къазакъ терек сирелген джерде,


Акъ джаулугъунг къара джамчымы къучакълай,

Акъ башлыгъым къара чебгенинги ийнакълай,

Джаз артха къайытханча бола,

Сюелебиз, бир сёз да айталмай.


Керекмиди сёз джашау кетгенден сора?

Огъесе, джангыдан башланырмы джашау?

Огъесе, ахыр кереми тюбейбиз биз?
Акъ, къара кюнлерибизге шагъатча,

Джаулугъунг – акъ, чебгенинг – къара,

Башлыгъым – акъ, джамчым – къара…
Биз – ёллюк джанла –

Тансыгъыбызны алалмай, турабыз къараб

Бир-бирибизге, кетген кюнлерибизге да.

Келлик кюнюнбюзню сын-суратыча,

Сюеледи джалан терек да къатыбызда.
НЕ ЭТЕЙИК
Джери кёбден къыйналгъан да бар, Орусча,

Адамы кёбден къыйналгъан да бар, Къытайча,

Адамы аздан къыйналгъан да бар, Ногъайча,

Бирлиги джокъдан къыйналгъан да бар, Къарачайча…


ДЖАНГКЪЫЛЫЧ
Кёк чартлайды, джангур да джауады,

Кюн да турады тийиб.

Джангкъылыч а, аланы бирине да ушамай,

Дуниягъа къарайды сюйюнюб, сюйюб.


Аны бир къыйыры тенгиздеди – кёреме,

Башха къыйыры тауладады – сеземе.

Шыбыла уа аны белинден эки юзеди…

Хей, джанкъозча джазгъа алданнган джангкъылыч!

Дуниягъа къызча алданнган джангкъылыч!
Тюкен витринада тиширыу бутча

Кёрюнеди джангкъылыч кесек энди.

Ол сакъат ариулукъгъа къарайма –

Толмагъан умутха ушайды ол энди.

Учхан джулдузну джерге тюшген кесегине –

Джаралы сюймекликге ушайды ол энди.


Къаллай заманы бар эди аны:

Къой чыпчыкъ къойну юсюндеча,

Къууанч бла насыб аны сыртында

Тебсей эдиле – арасында Кёк бла Джерни.


Тебсей эдиле сёзден, кёзден да къоркъмай,

Тебсей эдиле элиягъа, къара булутха да къарамай,

Тебсей эдиле къайгъыгъа, къоркъуугъа да эс бурмай,

Боллукъгъа да сагъыш этмей тебсей эдиле.


Кёре эдиле джангыз бир-бирин.

Къучакълай эдиле тохтаусуз бир-бирин.

Джулдузла джанаелле кёзлеринде,

Джети тюрлю бола эди джангкъылыч тюблеринде.


Джашаб къалыргъа ашыгъаелле,

Джашлыкъ ёмюрю къысхады – ангылаелле,

Тебсеелле, бир-бирин сюеелле…
Энди насыб, къууанч да джокъ,

Джангкъылыч да джокъ.


Алай а, не къыйын заманда да

Сюймекликге, джигитликге да ачыкъды джол.

Кюн аманнга къарамайды джангкъылыч да –

Чыгъады, бир такъыйкъадан тас боллукъ эсе да ол.


Джангкъылычны юсюнде джети кере тюбешгенек биз да.

Джети тюрлю болгъан эди къууаннгандан джангкъылыч да.

Алай а, бир-бирибизге сууугъан кёзюуде,

Бир-бирибизден айырылгъан кёзюуде

Джангкъылыч кёпюр белинден эки юзюлген эди…

Алай бла эки джагъагъа тюшген эдик биз,

Экинчи тюбемезча, Кёкге ёрлемезча болгъан эдик биз.
Энтда къараучанбыз джангкъылычха:

Сен – тау этегинден, мен – тенгиз длжагъасындан.

Кетген заманнга къарагъанча къарайбыз,

Башха дуниягъа къарагъанча къарайбыз.

Ангылайбыз:

Бир-бирибизден сууумасакъ, айырылмасакъ,

Джангкъылыч да белинден эки юзюллюк болмаз эди,

Юзюлсе да, биз бирге къаллыкъ болур эдик.


Къарайма джангкъылычха

Ичимден ахсыныб, кюйюб.

Джангкъылыч а къарайды меннге

Кёл бере, сюйюнюб, сюйюб.


Элли джылда джангырады Эл.

Элли джылда джангырады Эр.

Джангкъылыч да бошуна кёрюне болмазмы?

Джашау алкъын бошалгъан болмазмы?

Керти джашау башланнган болмазмы?

Экинчи тылпыуча, экинчи джашау башланныкъ болурму?

Башха джашау, джангы джашау башланныкъ болурму?
ДЖАШАУДУ НАСЫБ
1

Табигъаты хорлагъан адам бла,

Табигъатын хорлагъан адамдан –

Экисинден насыбсыз болурму?


2

Табигъат къачан боллукъду насыблы?

- Адамдан къутулса.
3

Къарайма джердегилеге, Кёкдегилеге,

Тынгылайма саулагъа, кёрдегилеге.

Насыблыма деген джокъду алада да.

Билмейме кетерге, къалыргъа да.

Джангыз, къаягъа тамыр ийиб,

Джашиллигин, ёхтемлигин тас этмей,

(Адамлыгъын, кишилигин тас этмей),

Таш башында да джашаргъа кюрешген

Наратха-нартха къарасам –

Кёлсюз болгъан кёзюуюме уялама,

Кеси кесиме этеме айыб.


4

Къыйынлыкъ джюрекни тебресе джара,

Къысыр къаяда наратха къара:

Джазыу къаягъа турса да кериб,

Ол, зулмугъа, ёлюмге бой бермей,

Кюрешеди тамыр ийиб, кёгериб.


Насыб неди деб, сорсанг базыб,

Ол айтыр: Джашауду насыб.

Джашау этиудю насыб!
Ётюрюкге-терсликге-зулмугъа-ёлюмге
Къуллукъ этмей, къул болмай,

Джашаугъа къуллукъ эте,

Джаны болгъанны барын ёлюмден къутхара,

Джаны болгъанны барына солургъа хауа бере,

Ма алай джашауду насыб.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет