АКЪ УМУТ ЭМДА КЪАРА БУЛУТ
Къара булут джылайды кёкде –
Асры кёб заты къалгьанды джерде.
Асры кёб затын тас этгенди джерде.
Толмай къалгъан акъ умутлары
Джылаталла къара булутланы.
Толмай къалгъан акъ умут – кёлде.
Къара булут джылайды Кёкде.
Кёкден да къууаналмайды.
Неди чууакълыкъ, мийиклик,
Джокъ эсе насыб, сюймеклик?!
Джай да болгьанды. Ай да толгьанды.
Муратла уа къалгьандыла толмай.
Суу тенгизге къаджыкъмай-талмай
Барыб тургъанды. Джетгeн да этгенди.
Къууанч а джокъду. Не этсин энди?!
Сууну джаны, булут болуб,
Кёкден Къарайды Джерге, джердегилеге да:
Бёрюлеге, кийиклеге да,
Къобанлагьа, орманлагьа да,
Адамгъа, къалгъан табигьатха да.
Бары къайгъыда, дыгаласда
Къазауат этелле, сермешелле,
Джерни, Кёкню да юлешелле –
Джашаргьа кюрешелле,
Ёлмезге кюрешелле,
Ёлюмсюз болургьа кюрешелле.
Бу насыбсызлагьа
Джаны ауруб,
Джылайды Кёк.
Быланы джылауларын
Этеди Кёк.
Болгъанны,боллукъну да
Кёрюб, билиб,
Чууакълай тургьан да къыйынды.
Акъ умуту къалгъан Джерге къараб,
Къара булут ахсынады Кёкде.
Не къыйын эсе да джер джашау,
Киши да сюйюб айырылмайды джерден.
САКЪЛАН БЫЛАЙ
Мадам!
Сени менича сюяллыкъ
Джокъду адам.
Ханым!
Сенсе мени
Джашауум-джаным.
Бийче!
Сенсиз джарыкъ кюнюм да –
Кече.
Тиеди Кюн.
Тиеди Ай.
Тиесе Сен.
Тилейме мен:
Сакълан былай!
ШАХАРЧЫ ШАЙЫРНЫ КЪАДАРЫ
Сабий къычырады.
Шайнек сызгьырады.
Телевизион джаншайды.
Шийир джазылмазгьа ушайды.
Кюн кетеди. Кюн келеди.
Сабий биягъынлай къычырады.
Шайнек сызгьырады.
Телевизион джаншайды.
Шийир джазылмазгьа ушайды.
Кетеди джыл. Келеди джыл.
Сабий къычырады.
Шайнек сызгъырады.
Телевизион джаншайды.
Шайыр ёлгеннге ушайды.
Кетеди ёмюр. Келеди ёмюр.
Сабий къычырады.
Шайнек сызгьырады.
Телевизион джаншайды.
Шайырны къабыры шошду.
Бир иги назму джазар ючюн
Кюсей эди шошлукъну, джангызлыкъны.
Бир энчи тыгъырыкъ излей эди.
Къабырнымы излей болур эди ол?
Алай а анда ол къаллай шийирле
Джазгъанын киши айталмаз.
Мында ёлюмню юсюнден джаза эди,
Анда джашауну юсюнден джаза болур.
Къаламгъа, къамагьа да ушагьан
Белинден эки сыннган сын ташха къараб,
Къыйынлы шайыргьа джаннет тилейме Аллахдан.
КЪАЛАЙ ДА КЁРДЮМ СЕНИ
Джазгъы кюн – джети тюрлю,
Къыз джюреги да – алай.
Бише, тола, къалтырайла
Акъ къойнунгда эки Ай.
Джазгъы чепкенчигингден
Кёрюне турады джай.
Агьарады, чакъырады
Чыммакъ толгьан эки Ай.
Чепкенинги тюбюнден
Къол булгьай, къарайды джай.
Къачны, къышны да унут –
Джазгьа, джайгьа къучакъ джай.
Кюн ба эте бутларынгы,
Айла джунчуй къойнунгда,
Къалай да кёрдюм сени
Джашлыкъ сууну бойнунда.
Былай кёрдюм мен Сени
Джашау сууну бойнунда.
ШАЙЫРГЪА ТАШ САЛА...
1
Джайы – джулдузу, Айы.
Намаз чакъ – къач замаН.
Къышы – ышыкъ.
Джазы – джаназы.
2
ЧАКЪ.
Заман ызына айланса –
КЪАЧ.
ХАР НЕНИ БОЛДЖАЛЫ
Таш да ууалады.
Темир да ашалады.
Боран да шаушалады.
Джюрек да тауусулады.
Хар нени – болджалы.
МЕНИКИ
Киндикден энгишге сезимлени
Мен хайуанлагъа къояма.
Меники – намыс-джюрек-акъыл –
Тазалыкъ-Мийиклик-Чексизлик;
Ёлюмсюзлюк.
Аллахны , Адамны, Табигьатны да
Къууандырырча Сюймеклик.
СЮЙМЕКЛИК ИЛХАМЧА ДЖАШАЙДЫ
Бу тёшек тюлдю,- намазлыкъды,
Сюймекликге къылабыз намаз.
Биринчи фарыз – тазалыкъды,
Ансыз некях да къабыл болмаз.
Джаннга, тёнгекге да тазалыкъ керекди,
Сюймеклик керекди джюрекге.
Санла джерде къошулгьанлыкъгьа,
Джанла къошулалла Кёкде.
Сюйгенле бир болалла Кёкде,
Сюйгенле бир болалла джерде.
Сюйген джюрек толады нюрден –
Учунады, учады ёрге.
Къараджаякъ да Айджаякъ
Болад Сюймеклик кючюнден.
Бир да ажымсыз, Аллах джаратханд
Бизни Сюймеклик ючюннre.
Англаялмай турама къараб:
Сен Кюнмюсе, гюлмюсе?
Билмегенлей барама джашаб,
Сен мёлекмисе, тюлмюсе?
Бир Кёкге чыгьараса мени,
Бир кёлюмю чыгьараса.
Бир бузча тураса бузлаб,
Бир джанландыраса, джанаса.
Сенсиз дуния къум тюзге ушайды,
Сени бла джылтырайды, джашнайды.
Бизни джигит да, шайыр да, Адам да эте,
Сюймеклик илхамча джашайды.
ДЖЕРДЕН УМУТ БЛА КЪАРАЙБЫЗ
Кече джылыды, чууакъды.
Джол да къургьакъды, ачыкъды.
Кёл да игиди, рахатды.
Сен да джулдузланы бирича...
Бу чексиз Кёкге къарасам
Ёлюмсюз дунияланы сеземе.
Сеземе ёллюгюмю,
Тириллигими да сеземе.
Джер, чек къайгьыла недиле
Бу чексиз Кёкню къатында?!
Ич дуниянгы баям эте,
Кёк кюзгюча къарайды.
Кёк чексизди, ёлюмсюздю.
Тейри адамлары – биз да,
Тейри эшиги ачыллыкъча,
Ары умут бла къарайбыз.
ОЛДУ АДАМЛЫКЪ, АКЪЫЛМАНЛЫКЪ ДА
Джылауну тюл, джашауну
Сюйген адамма мен.
Къой чурумну, сылтауну –
Хайда, арбама мин.
Джашау ышаргьаны сайын
Сен да ышара бил.
Къара кюн да бир акъ затны
Таб да, таяна бил.
Ма олду акъылманлыкъ.
Ансы,
Джангур къоркъууун джел этгенча,
Ёлюм къоркъууун этиб турсанг,
Джанауалгьа джетиб турсанг,
Адамла джанларла сенден.
Мен а,
Ёллюгюмю билгеним ючюн,
Артыкъ сюеме джашауну.
Артыкъ сюеме джашаргьа.
Джашаб къалыргьа излейме.
Кече къарангысында Кёкге къараб,
Не да тёгерекге къараб,
Джарыкъ излегeн джолоучуча,
Алай излейме джашауну
Джай да, къыш да, кече-кюн да,
Хар къуру эм хар къайда.
Джашау джилтинин излейме
Адамны кёзюнде, сёзюнде да.
Джашауну сюеме мен,
Джарыкъны сюеме мен,
Джарыкълыкъны сюеме мен.
Хар къуру эм хар къайда.
Болма тарыгъыучу, сынсыучу –
Къыйынлыкъ кимгe да келеди.
Ёллюгюн ким да биледи.
Джашаргьа болуш къалгъанлагьа да,
Кесинг да джашаргъа кюреш.
Джашауну сакъларгьа кюреш.
Олду адамлыкъ, акъылманлыкъ да.
Кесинг да джашаргъа кюреш.
Джашаргьа къой къалгъанланы да.
Эшик, терезе ачсанг да,
Ёлюмге тюл, джашаугьа ач.
Олду насыб, олду къууанч.
Эй, адам улу, джашаргъа кюреш.
КЪАЯДАН ЧЫНГАБ БАРА ДА КЪЫЧЫРДЫМ...
Бир кёб айландым 6у къызны ызындан,
Бийнегер кийикгеча, къычырырча болдум.
Джамчыгьа чырмаб, къачырырча болдум.
Кёз туурамдан аны тас этдим сора,
Кесим а сюймеклик тузагьына тюшюб къалдым.
Къаядан чынгаб бара да, къычырдым:
Къайдаса, Апсатыны къызы ариу Фатима?!
КЪЫЗЛАДАН АРИУ ДЖАН ДЖОКЪДУ
Сюеме уллу шахарланы
Орамларында ашыкъмай айланыргьа.
Джайгъы иссиде чомарт ачылгъан
Къыз ариулукъдан да сыйланыргьа.
Джашил биченликча кёрюнеди майдан.
Гюллеча кёрюнелле къызла да.
Джылны чакъларында джаз бла джайдан
Сюйгеним джокъду. Мени джанлы болуб,
Къызланы тешиндирелле ала да.
Айюнге, бу ариулукъгъа сен да бир къара деб,
Джашил биченликдеча барама шахарда,
Къызланы-гюллени къучакъгъа джыярча бола,
Баргьан заманны да тыярча бола.
"Джер къызлагьа къор болсунла хур къызла",
Аллахны чамландырмаз ючюн, тобагьа къайытама.
Алай а, джаратылгьан джанланы ичинде
Къызладан ариу джокъду деб, айтама!
СЮЙМЕКЛИГИМ БЛА БУРДУМ КЕСИМЕ
Сюеги менден эки къатха мийик.
Къарамы сакъ – къаяда кийик.
Къатына джууукъ иймез халы барды.
Ансыз дуниям – бычакъ къынча тарды.
Не бла бурайым аны кесиме?
Джигит дерге джигитлигим джокъ.
Игид дерге игилигим джокъ.
Бай дерге байлыгьым джокъ.
Субай дерге субайлыгъым джокъ.
Закий дерге закийлигим джокъ.
Не этгин, бир аламатым джокъ,
Кераматым джокъ.
Анга аз да джукъ айтыргьа
Болурем тартынныкъ, уяллыкъ,
Алай а сордум анга, кесиме да:
Бармыды менича сюяллыкъ?!
Къайдам,- дединг. Джокъду,- дедим.
Алай бла эм ариу къызны
Эм бек сюйген мен болгьаным ючюн
Аллах буюрду манга.
Сюймеклигим бла бурдум ол къызны кесиме.
Бюгюн бир джашны бир ариу бла кёрдюм да,
Не эсе да ол зат тюшдю эсиме.
ДЖЫЛ БАГЪАСЫ БИР КЮН
Суу джагъада джатхан къызлагъа
Кюн да разы болуб тие болур.
Мен да сууукъ тюлме алагъа,
Ариулукъну ким да сюе болур.
Кюн ариуду. Тенгиз да – джылы.
Кюлгенлерине къууанама къызланы.
Кюнча джарытыб, джылытыб турурем
Мадарым болса барын аланы.
Акъ къанатлыла барадыла кёкде
Къанатлы сезимлени туудура кёлюмде.
Агъаралла къатымда мёлекле
Бир башха дуниядан тюшген кибик кёрюне.
Къанатлыла кёзден ташайдыла,
Мёлекле да кетдиле ышара.
Бары, бары къалды эсимде
Джыл багъасы бу джайгъы кюннге къара.
ГОЛЛАНДА ДА ДЖАЗЫЛГЪАН ШИЙИР
Мында къызла
Боюнларын-къоюнларын, киндиклерин-бутларын ачыб,
Тиширыу берекетлерин дуниягъа чачыб,
Алай алдаргъа кюрешелле джашланы,
Алай излейле кеслерине эр.
Мал базаргъа ушайды шахарны ара майданы.
Джангыз эчкилени, ийнеклени, байталланы, къойланы орнуна –
Ары-бери баргъан къызла, тиширыула...
Намыс-уят, бет-адет дегенча затланы
Эски кийимленича аууушдуруб,
Джангы кийимлери, къылыкълары бла уа
Джахил заманланы тюшюрелле эсге.
Джашла да сыргъа салыб, чач ийиб,
Тиширыу маталлы болуб айланалла.
Къартларын къартлыкъ юйлеге бериб,
Кеслерин да ичкиге, хаулеге бериб,
Намысларын нафысларына хорлатыб
Айланнган джаш тёлю, шашхан тёлю.
Ахырзаман тёлюсю.
Ахырзаман дуниясы.
Ахырзаман адамчыкълары.
Кеси кесин эсгериб, тюшюнюб,
Къачан акъыл джыярыкъды экен адам улу?!
Огъесе кёрген къыйынлыкълары
Азлыкъ этеми болурла анга?!
БАЛ ЧИБИН БЛА ЁГЮЗ
Бал чибиннге ушайды назмучу,
Джазыучу уа – сабан ёгюзге.
(Бал чибинни къыйнайла балы ючюн,
Тартхан ёгюзге да кёбюрек джетеди чыбыкъ).
ДЖАЙГЪЫ КЮН СТАВАНГЕРДЕ
(сурат)
Мында тиширыуланы къой да къой,
Къызланы огъуна, къуйрукълары
Орамгъа сыйынмайды.
Къарын джаулары кёнчек башларындан салыныб,
Аны да дуниягъа ачыб, ёхтемлене,
Алай джюрюйле.
Ставангерде орамда баргъан
Тиширыулагъа къарасам,
Джайгъы ингирде элге джайлыкъдан
Гелеу кырдыкдан тоюб, чайкъала,
Къызгъан джелинлерин кючден кёлтюрюб келген
Семиз ийнекле тюшелле эсиме.
Селеке, бедиш этиб айтмайма муну.
Тёгерекге адам айтыб айталмазча
Бир рахатлыкъ, берекет джайылыб турады.
Кетген дуниядан, буруннгу заманладан,
Буруннгу адамладан къалгъан бир суратха
Къарагъанча болуб турама кесим да.
НАЗМУЧУЛУКЪ НЕДИ?
Мен джазгъанны окъур ючюн
Кёз керек тюлдю;
Мен джазгъанны эшитир ючюн
Къулакъ керек тюлдю;
Не джазгъанымы билир ючюн
Тил билирге керек тюлдю;
Мен джазгъанны ангылар ючюн
Ангы да керек тюлдю;
Мен джазгъаннга ийнаныр ючюн
Не иман, не билим, не илму керек тюлдю;
Джаныуардача джыйы, адамдача сезим да керек тюлдю;
Кераматлы болургъа да керек тюлдю.
Мен джазгъан саулагъа айтылгъан зат тюлдю;
Мен джазгъан ёлгенлеге аталгъан зат да тюлдю;
Мен джазгъан башха дуниялагъа,
Башха тюрлю инсанлагъа,
Башха тюрлю джашаулагъа да джораланмайды.
Мен джазгъан адамгъа, мёлекге, джиннге да тюл,
Аллахха джораланады –
Эм узакъ, эм джууукъ Олду меннге.
Аллахданды, Аллаххады джолубуз.
Олду –
Кёклени , Джерни, заманланы, Аламланы, таша-туру дунияланы,
Алада болгъанны барын
джаратхан, джашатхан, къаушатхан, тирилтген.
Ие, Тёре да – Олду. Анданды умут.
Тилибизни таша магъаналы къанатлы сёзлерин табыб,
Бир-бирине тагъыб, мектуб этиб, ашырама
Ёлюмсюз-ёмюрлюк Аллахха.
Джууаб сакълайма Андан.
Келирми-келмезми, билмейме.
Аллахдан башхала бла мени ишим джокъду.
Ат-бет атасала да, не деселе да,
Ала бла мени ишим джокъду.
Ала тюлдюле мени окъуучуларым.
Ала тюлдюле Тёре манга.
Аллах бла мени арама киши кирмесин –
Не имам, не кърал – бир киши да.
Джазгъанымы мен адамгъа тюл,
Аллаху тагъалагъа джазама. Аны ючюн,
Мени адамла англарламы-англамазламы,
Окъурламы-окъумазламы – манга башхасы джокъду.
Мен назмуларымы
Аллахны аллында тургъанча,
Анга окъугъанча кёреме.
Мени тилими, кесими да джаратхан – Олду.
Халкъымы-Джуртуму-Тилими келечисиме –
Аны да билеме.
Эм алгъа сабийлени беш харифге
Эмда ол харифледен къуралгъан
Аллах деген чексизликге юретирге керекди,
Ызы бла да Аллахны Сёзюне – Къураннга.
Андан сора ана тилде назмулагъа.
Ол заманда сабий муслиман адам болуб ёсерикди,
«Адам не айтыр»,- деб, тюл,
«Аллах не айтыр»,- деб, сагъыш этерикди.
Мен да:
«Адам не айтыр», «кърал не айтыр»,- деб, тюл,
«Аллах не айтыр» деб, джазама джазгъан затларымы.
Мен ангылагъаннга кёре,
Назмучу болуу, назмучулукъ джолу – Олду.
ЮЧ ДУНИЯ
Сюркелген – арыйды;
Джюрюген джарыйды;
Учхан а – насыб.
БИР КИТАБ ДЖАЗАРГЪА ИЗЛЕЙМЕ
1
Норвей къызны къучакъласанг да,
Белине къучакъ джетмейди.
Таулада субай наратчыкъ
Бир да эсимден кетмейди.
2
Мында шахар алай тазады,
Сюркелсенг да – букъу къонмайды.
Богъурдакъданды мында хар не да –
Мени уа отум джанмайды.
3
Тиширыула алай джюрюйле,
Къарын джаулары салыныб.
Хар не да бир къуджур кёрюнеди,
Къалмагъан эсем алыныб.
4
Мында ишсизле алгъан ачханы
Бизде ишлеб да алмайла.
Эки джанын тенглешдирсенг,
Джюрек джарылмай къалмайды.
5
Ичген-эсирген кёрмейме мында,
Ач-джаланнгач да кёрмейме.
Джарлы Эресей эсиме тюшсе –
Мен не этерге билмейме.
6
Джер-суу байлыкъ халкъныкъыды,
Ишлеген къыйынын табады.
Къуу таякъгъа ушаш къачхынчы да
Мында юй-кюн болуб къалады.
7
Кёзюнг къысыкъды, теринг къарады,
Бурнунг къынгырды демейле.
Гыл тюшюребиз деб, полисле
Сени тыймайла, сюрмейле.
8
Мында оноучу тоноучу тюлдю,
Джокъду урлагъан-тырнагъан.
Анда джашау – дыгалас джашау,
Мында зауукъду джашагъан.
9
Джангыз бир джылны ичине
Мен юй, арба да алгъанма.
Халкъым, Джуртум демесем,
Джашаугъа батыб да къалгъанма.
10
Шимал Кавказны таулусу –
Шимал тенгизни балыгъы...
Анда эресейли, мында норвейли,
Къарачайлы уа къачан боллукъма?!
11
Таулу джокъду кесимден сора...
Озгъан джашауумдан-эсимден сора,
Джукъ да джокъду. Джуртсуз, элсиз –
Болуб турама санграу эм тилсиз.
12
Акъ булутланы къызартса да Кюн,
Къара булутладан къараса да Ай,
Акъ бла, къара бла джазсам да –
Бир сёз чыгъады – Къарачай...
13
Джуртха тартхан ауруу болмаса,
Аман тюш мында да кёрмезем.
Амантиш итле тил этмеселе,
Ата джуртдан да кетмезем.
14
Джюрек джарылмай не этсин,
Ишлеген къаламы ойгъанма:
Ана тилни, Джуртну, тарихни
Къоюлмазлыкълагъа къойгъанма.
15
Халкъны, Джуртну да сатыб кюрешелле
Ол ит мурдарла, гудула.
Къара багъанагъа тагъарыкъма барын –
Келлик тёлюле да окъурла.
16
Бир китаб джазаргъа излейме
Хар адам кесин кёрюрча.
Бизде джашауну тюзюн, кертисин
Аллах, адам да билирча.
АГЪАЧ КИШИНИ СЕЗИМЛЕРИ
Бугъагъа тургъан ийнекча,
Аджирге тургъан байталча,
Бутларын къалтыратыб,
Ёшюнлерин тургъузуб,
Къойнун, белин ачыб,
Чачын тозуратыб,
Орамда баргъан бу къызны
Ынгычхатыб, къычыртыб,
Ёмюрге джетерча бир бууар эди...
ШИЙИРНИ КЕЛИУЮ-КЁРЮНЮУЮ
Намаз къылгъанча джазама назму.
Джангыз ол керекди кимге:
Аллаххамы, адамгъамы, кесимеми?
Ким ючюн, не ючюн джазама шийир?
Кимни, нени тюрлендираллыкъма сёзюм бла?
Кимге, неге джоралайма аны?
Джерде, Кёкде, тёгерекде кёбдю ариулукъ –
Кёк-кёк Кёк, чыммакъ таула, джашил табигъат,
Чайкъала тургъан тенгиз, шоркъулдаб келген суула,
Къозула, тайла, сабийле, къызла...
Эмда адам къолу къурагъан ариулукъла:
Юйле, шахарла, кемеле, арбала, арабала, билгесаярла,
Дагъыда была кибик кёб зат.
Алай а, джанлы, джансыз ариулукъланы ичинде
Барына да ушагъан, бирине да ушамагъан,
Хар неден да юлюш алгъан,
Таша, туру дунияладан да кюч алгъан,
Къайдан, къачан, къалай, не ючюн келгенин
Киши да билмеген,
Окъугъанны, тынгылагъанны, кёргенни сейирсиндирген,
Ариу сезимлени, таза иннетни къозгъаб джюрекде,
Нюр къанатла битдириб, учургъан-учундургъан,
Хар къуру да игиликге-тазалыкъгъа-мийикликге кёллендирген
Бир тамаша кюч барды: Назму-Шийир –
Ма ол керамат къудуретни аты.
Ол да Кёкча, Джерча, Таулача, Тенгизча бир зат...
Бар затланы бирича бир зат.
Алай а, ол аланы барындан да алады къарыу,
Барыны ариулукъларын джыяды да кесине,
Джангы ариулукъ болуб къошулады алагъа.
Алай келеди, кёрюнеди Шийир дуниягъа..
ЁМЮРЛЮК НАЗМУ
Соруу-сууалча джюрюген назму,
Сыйрат кёпюрча тартылгъан назму,
Дуния, ахыратча кёрюннген назму,
Иман шахадатча айтылгъан назму,
ДУуача джазылгъан назму,
Китабча ачылгъан назму,
Джихад назму, шейит назму,
Хакъ ючюн,
Халкъ ючюн,
Адам ючюн,
Ата джурт ючюн,
Ана тил ючюн
Джашагъан, сермешген, ёлген назму.
Дагъыда тирилген назму,
Аллах къабыл этген
Ёлюмсюз назму,
Ёмюрлюк назму.
ДЖАШАУДА , ШИЙИРДЕ ДА
Исмайылны Минги Тауу
Кязимни Джаралы Джугъутуру
Къайсынны Джаралы Ташы
Билалны Джангыз Тереги
АРИУ КЪЫЗЛА ДЖАЗДЫРГЪАН НАЗМУ
Джер юсюнде ариу къызланы барын
Къучагъыма джыяр къадарым болса,
Барын къучакълаб, ийнакълаб бошагъынчы,
Джашаб турур мадарым да болса –
Андан уллу къууанч, насыб
Дунияда излемез эдим.
Аллахдан да тилемез эдим
Андан башха къууанч, насыб.
ТОСКА
Я умираю от тоски по Родине.
Я умираю от тоски по Родному языку.
Я умираю от тоски по Женщине.
Вот это триединая тоска
Бесконечно, постоянно, гложет, душит, убивает меня,
Но никак не может убить, добить:
В глубине сердца остается ещё
Маленькая надежда на возвращение;
Временами она тоже гаснет от сомнений:
А помнят ли тебя там?
А ждут ли тебя там?
А может, это тоска по ушедшей молодости,
По ушедшей жизни?
Ведь уже нет той Родины,
Того Родного языка и той Женщины.
Нет того Времени и того Пространства
И той материи, которая существовала в них.
Ведь это тоска началась уже там:
И на Родине тосковал по
Родине, Человеку, Народу, Языку, Женщине...
Скорей всего, это была тоска по крыльям,
Которые не выросли и наврядли теперь вырастут;
Это была тоска по несостоявшемуся полету в Небо, в Космос;
Это была тоска Человека,
осознавшего неизбежность своей смерти,
По вечной, бесконечно прекрасной жизни:
Мир так прекрасен – а ты уходишь.
Белые вершины, синее небо,
скалы, реки, леса, зеленая трава, детский смех, песни птиц... –
Всю эту красоту больше не увидищь, не услышишь.
Да, это великая печаль-тоска с которой человек живет и умирает,
С которой он не хочет и не может смириться,
Но и выхода не видит. Это тоска усиливается с годами.
И от этой невыносимой тоски
Каждый спасается по-своему.
Но рано или поздно волны этой тоски
Настигают, накрывают и уносят человека...
АЙ ТОЛГЪАН КЕЧЕ
Ай толгъан кече.
Кёб алгъыш, тилек айтылгъан кече.
Сюймекликден
Нюр джаннган кече,
Кёк-Джер-Кёл джашнагъан кече,
Джулдуз сютю гюллеге тамгъан кече,
Кёк джерни сугъаргъан кече.
Къан джаннган кече,
Джан къаннган кече,
Сан талгъан кече.
Некях кече.
Ай толгъан кече.
Кёб таурух, хапар айтылгъан кече.
Ай толгъан кече.
Керамат сёзле,
Аламат сёзле,
Аманат сёзле,
Ант сёзле
Айтылгъан кече.
ШАЙЫР
Аны сёзю – намаз керекча,
Ол кеси уа – Джангыз Терекча,
Шийирлери – азат тёлюча,
Джюреги уа – Къазакъ Бёрюча.
ШАМИЛ ШЫЙЫХНЫ ТАУЛУЛАГЪА ЧАКЪЫРЫУ СЁЗЮ
неда
ЛЕВ ТОЛСТОЙНУ «ХАДЖИ-МУРАТЫН» ОКЪУЙ...
Не эркегинде, не тишисинде,
Не уллусунда, не гитчесинде
Адеб-намыс , бет-уят дегенледен джукъ джокъду.
Аладан хапарлары да джокъду.
Ахрат азаб, дуния намыс дей билмеген,
Джашагъанлары, ашагъанлары да тонгузча,
Онгсузгъа бий, онглугъа къул болургъа кюрешген,
Таякъдан башха бир затдан къоркъмагъан,
Таякъдан башха тилни ангыламагъан
Бу джийиргеншлиле бла боллукъмуду джашаргъа?
Кирден, балчыкъдан айырылыргъа излей эсек,
Адам болургъа, Халкъ болургъа излей эсек,
Былача ит, тонгуз болургъа излемей эсек,
Быладан айырылмай джокъду мадар.
Динибизни, тилибизни къурутуб, джуртубузну кючлеб,
Была кеслерича этерге излейле бизни да.
Тонгузла тонгуз этерге излейле бизни да..
Къаршчы тургъанны къырыб, ёлтюрюб,
Джууаш болгъанны къул-къарауаш этиб,
Башыбызгъа, бойнубузгъа миниб,
Алай джашаб турургъа излейле.
Аллаху акбар дейме, джихад-къазауат дейме,
Башха джол къоймагъанла была бизге.
Не иман бла джашарбыз, не иман бла ёлюрбюз.
Кесин адамгъа, муслиманнга, ёзденнге, эркишиге санагъан
Дин-тил ючюн, Халкъ-Джурт ючюн турайыкъ ёрге.
Аллах-адам ючюн, дуния-ахырат ючюн,
Эки дуниядан да юлюшлю болур ючюн,
Кеси кесибизден кёлюбюз чыкъмаз ючюн,
Аллахны бизден кёлю чыкъмаз ючюн,
Турайыкъ ёрге.
Барыбыз да турайыкъ ёрге.
ФАТИХАМСА МЕНИ
Кёзюмю кёзлеуюнде,
Сёзюмю сёзлеуюнде,
Ёзюмю ёзлеуюнде,
Эсими эслеуюнде,
Эсгериуюмде;
Ызымы ызлауумда,
Кесими излеуюмде,
Кесими кеслеуюмде,
Билгишча эснеуюмде,
Кёрюуюмде –
ОЛ;
Джазымы джазлыгъында,
Джайымы джайлыгъында,
Къачымы къачлыгъында,
Къышымы къышлыгъында,
Кече-кюн, таша-туру –
Хар къуру –
Сагъышымда, алгъышымда,
Дууамда, тилегимде,
Кёгюмде, джеримде,
Кёлюмде-джюрегимде –
ОЛ:
Кёлюмю тенгизи,
Кёгюмю джулдузу,
Джанымы джангызы –
Къарачай-Малкъар.
Ата-бабам да, балам да, къалюбалам да,
Саламым да, Аламым да, Заманым да,
Ахырзаманым да –
Малкъар-Къарачай.
Сени бла
Cууум, Ташым, Тауум да – Минги,
Джашауум да – Минги,
Ёлюуюм да – Минги.
Ай Малкъар-Къарачай –
Дууамса, Фатихамса мени.
Достарыңызбен бөлісу: |