Т. Н.Ермекова,Г. М.Найманбаева,Б. М.Найманбаева
жүктеу/скачать 6.15 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Табиғат ресурстары 7.
- Күшті жақтары Әлсіз жақтары Мүмкіндіктер Қауіптер Жер-Ана ту ра лы мы сал
| 195
5. Көр кем де гіш құ рал дар ды ұтым ды қол да нып, та би ғат та қы ры - бын да «әде мі» сө зімен өлең құ рас ты рың дар. Жұптарыңның өле- ңіне сын ай тып, өнер та ра пы нан шық қан нәр се нің мақ сат қа сәй кес кел ген-кел ме ге нін көр се тің дер. … әде мі, … әде мі. … әде мі, … әде мі! 6. Графиктік мәтіндегі деректерді толықтырып, тұжырым жасаңдар. Мәтін нормаларын сақтап, мәтін құрастырың дар. Сарқылатын ресурстар Қалпына келетін: 1) топырақ 2) су Қалпына келмейтін: пайдалы қазбалар Сарқылмайтын ресурстар Күн сәулесі Жел энергиясы Ауа массалары Ғарыштық ресурстар Табиғат ресурстары 7. Елбасының ой ын жал ғас ты рып, сипаттамалық не ар гу ментті эссе жа зың дар. Бiздiң елiмiздiң, жерiмiздiң көркiн арт ты ру үшiн ор ман егуiмiз ке рек. Жерiмiз көп, да ла мыз кең бол ға ны мен, дү ние - дегi жал пы ау қы мы на шақ қан да, ор ма ны ең аз ел – бiз дің ел. Бас қа мем ле кет тер де бiр ағаш ты кес се, екi ағаш отыр ғы за ды. Қазiр заң бой ын ша, бiз оны қа был да дық. Ел ге ор ман ды көп егетiн бол сақ, ха лық тың ден сау лы ғы на, ауа ның та за лы ғы на, тек өз елiмiздiң ға на емес, күллi дү ниежүзiнiң эко ло гия сын жақ сар ту ға қос қан үлесiмiз бо лып са на ла ды. (Нұрсұлтан Назарбаев) 196 §2. Та би ғат ты ая лау – ха лық да на лы ғын да 1. Мәтінді түсініп оқып, «SWOT-талдау» әдісі арқылы мәселенің жағым ды және жағымсыз жақтарына сараптама жасаңдар. Күшті жақтары Әлсіз жақтары Мүмкіндіктер Қауіптер Жер-Ана ту ра лы мы сал Ер те де Жер кір шік сіз та за бол ған. Ол шек сіз мейі рім ді әрі жай да ры еді. Ол жа ну ар лар әле мі нің үй ір ле рі, та бын да ры мен отар ла ры на па на бол ды, олар ға азық бер ді, ал олар Жер- дің көр кем ді гі мен та за лы ғын сақ тап, оған ұқып ты қа ра ды. Күн дер дің бір кү нін де Тә ңірадам пай да бол ды. Ол құ ді- рет ті, зор әрі сым бат ты бол ды. Ол күл ген де, оны мен бір ге Күн де кү ле тін, ол қа мық қан да оны мен бір ге Ай да қай ғы ға ба та тын, ол ән айт қан да, ас пан мен жел оған қо сы лып ән шыр қай тын, сон дық тан Жер оған ға шық бол ды. Ол да Жер ге ға шық бол ды, оның ұлы лы ғы мен кең ді гі не, мейі рім ді лі гі мен көр кем ді гі не, ас қақ ты ғы мен та за лы ғы на ға шық бол ды. Уа қыт өте ке ле олар ба ла лы бол ды. Сә би лер өсіп, ай бат- та нып, өз де рі нә рес те сүй ді, бі рақ әр бір жа ңа ұр пақ олар ға өмір сый ла ған ұлы ма хаб бат тан алыс тай бер ді. Жер-Ана олар үшін өмір сү ру дің, бай лық тың қай нар кө зі не ай нал ды, олар оның кім еке нін де ұмыт ты, ал Тә ңір- адам олар үшін бі рі се ніп, бі рі сен бей тін аңыз ға ай нал ды. Олар өз де рі нің қа жет ті лік те рі үшін жер жыр тып, егін егіп, Жер дің бас тап қы та за лы ғын құр та тын көп мөл шер де гі қал дық тар тас та ды. Та мақ із деп, Жер дің мә пе леп өсір ген жа нуар ла рын аяу сыз қырды. Со дан соң ал тын жә не бас қа да қаз ба бай лық тар ды із деп, Жер-Ана ның де не сін ой ып, үл кен шұң қыр лар қа зып, шөл мен шө лейт тер ді қал дыр ды. Бі рақ бұл да аз бол ды, олар өз де рі си яқ ты лар дың көз ін құр ту үшін қу ат ты қа ру лар ды сы нақ тан өт кі зіп, жарылыстар жасады. Ал Жер-Ана осы ның бә рі не шы да ды, ол адам дар бір кү ні ес те рін жияды деп, өзі нің олар ға өмір сый ла ға нын, олар ұлы ма хаб бат тың пер зент те рі еке нін ес ке тү сі ре ді деп, адам дар оған 197 сүй ік ті, та за бо лу ға құ қық бе ре ді деп сен ді, бір кез де өзін се ніп тап сыр ған Тә ңі ра дам ның лай ық ты ұл-қыз да ры бо ла ды деп үміт тен ді, күт ті. Еш нәтиже болмаған соң, ол өзін адам- дар дың ес те рі не са ла мын деп ше шіп, бар лық тө зім нің ше гі ба рын ес кер тіп, өз кү шін көр сет ті. Бі рақ өза ра со ғыс тар ға бел- ше сі нен бат қан, ал тын ның зы ңы лы нан ке рең бол ған, са раң- дық тан көз де рін қа раң ғылық бас қан адам дар адам дық тың биігі нен тө мен деп, әрі қа рай өмір сү ре бер ді. Сон да Жер-Ана бой ынан бар лық қа һа рын шы ға рып, үл кен тол қы ны мен өзін қор лық пен зә бір ден шай ып, адам бо лу ды қой ған дар дың өш пен ді лік те рі мен ыза ла ры нан та зарт ты, ал Тә ңі ра дам адам дар дан сырт ай на лып, жай Тә ңір бол ды. Егер адам зат Жер ге қай ырым ды бо лып, на ғыз сүй іс пен- ші лі гін көр се те ал ма са, Тә ңі ра дам ның адам ға де ген шы найы се ні мін қай та ра ал ма са, Жер-Ана мен Тә ңі ра дам ның ма хаб- бат да ста ны, адам зат өр ке ние ті нің пай да бо луы мен қа лып- та су та ри хы осы лай ша өкі ніш ті аяқ та луы мүм кін. (Тө ле ген Мұ ха мед жа нов) 2. Мә тін ді тү сі ніп оқың дар. Мә тін де кө те ріл ген мә се ле ге тал қы лау сұ рақ та рын құ рас ты рың дар, сы ни тұр ғы да ба ға бе рің дер. жүктеу/скачать 6.15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|