Технологиясы


 Жоғары берікті шойыннан жасалған құймалар өндірісі



Pdf көрінісі
бет32/45
Дата10.01.2024
өлшемі2.9 Mb.
#488823
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45
Құрылымды материал технологиясы. Құю өңдірісі

5.3. Жоғары берікті шойыннан жасалған құймалар өндірісі 
Жоғары берікті шойында графит шар тәрізді түріне ие болады. 
Графитті шар тәрізді түрде алу үшін шойынды магниймен немесе цериймен 
өзгертіледі, содан кейін ферросицилиймен өзгертіледі. Жоғары берікті 
шойынды ЖШ35, ЖШ40 және т.б. белгілерімен таңбалайды. Бұл әріптер 
қорытпаның жоғары берікті шойынға тиесілігін көрсетеді, сандар уақытша 
кедергіні көрсетеді.
Жоғары берікті шойын жоғары уақытша кедергіге (350...1000 МПа), 
салыстырмалы ұзындыққа (2...22%), қаттылыққа (НВ 140...360), тозуға 
төзімділікке, жақсы коррозиялық төзімділікке, ыстыққа төзімділікке, суыққа 
беріктікке және т.б. қасиеттерге ие.
Жоғары берікті шойынның металдық салмақты құрамы бойынша 
ферритті (43, а сурет,), перлит-ферриттік (43, б сурет) және перлитті (43, в 
сурет) болуы мүмкін. 
Жоғары берікті шойынның қасиеттері химиялық құраммен 
анықталады. Көміртекті құрамы бұл шойынның механикалық қасиеттеріне 
әсер етпейді. Кремний, марганец және фосфор икемділікті төмендетеді, 
сондықтан олардың мөлшері: 2,0 ... 2,4% Si, 0,4% көп емес Mn және 0,1% көп 
емес. Күкірт шар тәрізді графит алуды қиындатады, сондықтан оның мөлшері 
0,02% -дан аспауы керек.
Жоғары берікті шойынның сұйықтай аққыштығы сұр шойынмен 
бірдей, бұл қабырғаның қалыңдығы 3 - 4 мм күрделі конфигурациямен 
құймаларды алуға мүмкіндік береді. Жоғары берікті шойынның сызықты 
шөгуі 1,25...1,7% құрайды. Бұл құймалардың шөгу ақауларынсыз өндірілуін 
қиындатады.
Жоғары берікті шойынның балқуы үшін негізгі қаптамасы бар және 
үрлемені қыздыру сумен салқындатылатын вагранкалар пайдаланылады, бұл 
шойын шығарылған кезде оның жоғары температурасын алуға мүмкіндік 
береді; кеңдігі 6 ... 50 тонна доғалық пештерді; сыйымдылығы 1 ... 60 т 
индукциялық пештерді. 
Бұл шойыннан құйылған құймалар негізінен құмды қалыптарда, 
қабықша қалыптарында, темір қорап қалыптарына құюмен, ортадан тепкіш 
құю арқылы шығарылады. 


74 
Шойынның жоғары шөгуі құйманың салмақты бөліктерінде шөгіндік 
қаяулар мен кеуектіліктердің пайда болуын жою үшін мұздатқыштарды 
пайдаланумен қосымдыларды орнатқызу жолымен құймалардан бағытталған 
қатаюына жағдай жасау қажеттілігін тудырады. 
Құймадағы жарықтарға жол бермеу үшін, жоғары икемділікті 
қалыптық қоспалар қолданылады. Қалыптың қуыс ішіне балқытылған 
шойынды тарылатын құюжол жүйесі арқылы және, әдетте, қысылым арқылы 
беріледі (44-сурет). Құймаларды дайындаған кездегі шойын құю 
температурасы ликвидус температурасынан 100 ... 150 °жоғары C 
орнатылады.
43-сурет. Жоғары берікті шойынның микроқұрылымы:
а - ферриттік; б - перлит-ферриттік; в - перлиттік; 1 - феррит; 2 - шар 
тәрізді графит; 3 – перлит 
Жоғары берікті шойыннан жасалған құйма ауыр және энергетикалық 
машина құрылысында, металлургия өнеркәсібінде жоғары статикалық және 
динамикалық жүктемелер жағдайында жұмыс істеген кезде қолданылады. 
Бұл бірнеше кг-нан бірнеше ондаған тоннаға дейін салмақтығы прокаттық, 
ұста-престік және тау-кен жабдықтар бөлшектері, сондай-ақ дизельдер, бу, 
газ және гидравликалық турбиналар (илеу білікпелері, иінді білік, бу 
турбиналарының шұра корпусы және т.б.).
44-сурет. Жоғары берікті шойыннан жасалған құйма қалыбы: 1,2 - 
төменгі және жоғарғы жарты қалыбы; 3 – құю жол жүйесі; 4 - қосылым; 5 - 
тоңазытқыштар; 6 – өзекшелер 


75 
Жоғары берікті шойын - жоғары өнімділік қасиеттерін сақтай отырып, 
құймалар салмақтығын көлемін төмендету проблемасын шешуге мүмкіндік 
беретін перспективті құймалық қорытпа.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет