Үздіксіз құю арқылы құймаларды өңдіру

63 
тұтас дөңгелек, тікбұрышты және қалыпқа келтірілген дайындамаларды 
шығару үшін қолданылады.
Көлденең үздіксіз құю сұлбасы 38-суретте көрсетілген. 
38-сурет. Көлденең үздіксіз құю сұлбасы (а) және құймалардың 
үлгілері (б) 
Үздіксіз құю кезінде (38, а сурет) 1 металл қабылдағыштан 2 
графит шүмегінен 3 сумен салқындатылған кристаллизаторға барады және 
4 құйма ретінде қатаяды, құйма 5 арнайы құрылғы арқылы тартылады. 
Ұзын құймалар қажетті ұзындықты дайындамаларға бөлінеді. Осылайша, 
шойын, мыс, алюминий және басқа да қорытпалардан параллель жасаушы 
әртүрлі құймалар (4.38, б сурет) шығарылады. Осы әдіс арқылы 
құйындының бағытталған қатаю арқасында шығарылған құймалар 
құрамында металдық емес қосындылар, шөгіндік қаяулар мен кеуектілігі 
жоқ.
Сонымен қатар, ұзындығы бойымен құйманың физикалық және 
механикалық қасиеттерінің біртектілігі қамтамасыз етіледі; құю жол 
жүйесі жоқ; құймаларды қалыптардан шығару, шабу, тазалау қажет емес. 
4.8 Электр қожбен құю арқылы құймаларды өндіру 
Сумен салқындатылатын металл қалыпта (кристалдандырғыш) 
жұмсалатын электродты қайтадан балқытуы электр қожбен құюудың мәні 
болады. Бұл жағдайда металды балқыту, оны құю және құйманы қалыпта 
ұстау операциясы орны мен уақыты бойынша біріктірілген. Тұтынылатын 
электрод ретінде илеу қолданылады.
Құймаларды өңдіру кезінде кальций фторидінен немесе оның 
негізіндегі қоспасынан тұратын және жоғары электрлік кедергісі бар 
алдын ала балқытылған 4 қожды (39-сурет) 6 металдық қалыпқа 
(кристаллизатор) құйылады. Қож ваннаға батырылған 7 жұмсалатын 
электрод және 1 затравкадан электр токты өткізген кезінде едәуір жылу 
бөлінеді, оның есебінен қож ванна 1700° C температураға дейін қызады,

64 
бұл электродтың ерітіндісін тудырады. Балқытылған металдың 
тамшылары балқытылған қож арқылы өтіп, оның астында 3 металдық 
ваннаны құрайды. Сумен салқындатқыш қалыптарында балқытылған 
металдың ваннасы дәйекті түрде қатайып, шөгуінің ақауларынсыз (қаяу 
және кеуектілігі) тығыз 2 құйманы қалыптастырады. Құйманың ішкі 
қуысы 5 металдық қосындымен жасалады. 
39-сурет. Электр қождық құю арқылы құймаларды өндіру сұлбасы 
Балқытылған қождың тазартылу әсері оттегіні жоюға, күкірттің 
және металдық емес қоспалардың азаюына ықпал етеді, бұл жоғары 
механикалық және пайдаланушылық қасиеттері бар құймаларды алуға 
мүмкіндік береді.
Электр қождық құю арқылы салмағы 300 тоннаға дейін жауапты 
міндетті 
құймаларды 
дайындайды: 
атомдық 
және 
жылулық 
электрстанцияларының қақпағы мен тиегінің қораптарын, кемелік 
дизельдің иінді біліктерін, өте жоғары қысымды кемелердің қораптарын, 
турбогенераторлар роторларын және т.б. шығарады. 

жүктеу/скачать 2.9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: