Тиісті фармацевтикалық практикаларды бекіту туралы
-параграф. Зертханалық бақылау
жүктеу/скачать 0.97 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 91-параграф. Құжаттама
- 92-параграф. Терминдер мен анықтамалар
| 90-параграф. Зертханалық бақылау
639. Клиникалық зерттеулерге арналған БФС сериясын бағалау үшін пайдаланылатын Талдамалық әдістемелер валидациядан өтпеуі мүмкін екеніне қарамастан, олар ғылыми негізделуі тиіс. 640. Барлық сериялардың архивтік үлгілерін сақтау жүйесі ұйымдастырылуы тиіс. Бұл жүйе тіркеуге өтінімді мақұлдағаннан, аяқтағаннан немесе қайтарып алғаннан кейін белгілі бір кезең ішінде әрбір архивтік үлгінің жеткілікті санының сақталуын қамтамасыз етуі тиіс. 641. Осы бөлімнің 505 тармақта көрсетілгендей жарамдылық мерзімінің өту және қайта сынақтар жүргізу күнін анықтау клиникалық зерттеулерге арналған қолданыстағы БФС-ға қатысты қолданылады. Клиникалық зерттеулердің ерте сатыларындағы жаңа БФС үшін көрсетілген бөлімшеде айқындалған талаптар әдетте қолданылмайды. 91-параграф. Құжаттама 642. Құжаттама жүйесі клиникалық зерттеулерге арналған БФС әзірлеу және өндіру барысында алынған ақпараттың тиісті түрде ресімделуіне және пайдалану үшін қолжетімді болуына кепілдік беруі тиіс. 643. Клиникалық зерттеулерге арналған БФС серияларын шығаруды растау үшін пайдаланылатын талдамалық әдістемелердің әзірлемесі және оны қолдану құжаттамамен ресімделуі тиіс. 644. Өндіру және бақылау жөніндегі жазбаларды және тиісті құжаттаманы сақтау жүйесі әзірленуі және енгізілуі тиіс. Бұл жүйе тіркеуге өтінімді мақұлдағаннан, аяқтағаннан немесе қайтарып алғаннан кейін белгіленген уақыт кезеңі ішінде жазбалар мен құжаттардың сақталуын қамтамасыз етеді. 92-параграф. Терминдер мен анықтамалар 645. Осы бөлімнің мақсаттары үшін мыналарды білдіретін негізгі ұғымдар пайдаланылады: "белсенді фармацевтикалық субстанция" (БФС, active pharmaceutical ingredient, API) – дәрілік препарат өндірісінде қолданылатын, өндіріс процесінде оның белсенді ингредиентіне (белсенді затқа) айналатын зат немесе заттар қоспасы. Мұндай заттар фармакологиялық немесе басқа тікелей әсерге ие, ауруларды емдеуге, диагностикалауға немесе алдын алуға, белгілерді күтуге, өңдеуге және жеңілдетуге арналған, дененің құрылымына немесе физиологиялық функцияларына әсер етеді; 1) "биологиялық жүктеме" (bio burden) – белсенді фармацевтикалық субстанцияны, аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіру үшін бастапқы шикізатта, бастапқы шикізатта болуы мүмкін микроорганизмдердің деңгейі мен түрі (мысалы, қолайсыз немесе рұқсат етілген микроорганизмдер). Егер оның деңгейлері белгіленген шекті мәндерден аспаса немесе жол берілмейтін ретінде айқындалатын микроорганизмдер табылмаса, биожүктемені контаминация деп санауға болмайды; 2) "валидация" (validation) – нақты процесс, әдістеме немесе жүйе алдын ала белгіленген жарамдылық өлшемдеріне сәйкес келетін нәтижелерге тұрақты түрде әкелетініне сенімділіктің жоғары дәрежесін беретін құжатпен ресімделген іс-әрекеттер; 3)"көмекші материалдар" (process aids) – аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіру кезінде қосымша болып табылатын және химиялық немесе биологиялық реакцияға қатыспайтын (мысалы, Сүзгіш материалдар, белсендірілген көмір және т. б.) еріткіштерді қоспағанда, материалдар.); 4) "күтілетін шығу" (yield, expected) – бұл материалды зертханалық, тәжірибелік немесе өнеркәсіптік жағдайларда өндіру кезінде алдын ала алынған деректерге негізделген технологиялық процестің кез келген тиісті сатысында күтілетін материалдың мөлшері немесе теориялық шығынның пайызы; 5) "теориялық шығу" (yield, theoretical) - нақты технологиялық процесс жағдайында қандай да бір шығындар немесе ауытқулар болмаған жағдайда, технологиялық процестің кез келген тиісті сатысында қолданылатын материалдың мөлшері негізінде анықталатын материал мөлшері; 6) "жарамдылық мерзімінің аяқталу күні" (expiry date or expiration date) – белсенді фармацевтикалық субстанцияның қаптамасында (заттаңбаларында) көрсетілген және белгіленген жағдайларда сақтау кезінде белсенді фармацевтикалық субстанцияның сипаттамалары спецификациялар шегінде қалуы тиіс және ол аяқталғаннан кейін белсенді фармацевтикалық субстанцияны пайдалануға болмайтын уақыт кезеңін білдіретін күн; 7) "қайта сынау күні" (retest date) – одан әрі пайдалану үшін оның жарамдылығын растау үшін материалды қайта бақылауды жүргізу күні; 8) "бастапқы шикізат" (raw material) – аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіруге арналған Бастапқы материалдарды, реактивтер мен еріткіштерді белгілеу үшін пайдаланылатын жалпы ұғым; 9) "белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіруге арналған бастапқы шикізат" (API starting material) - белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіру үшін пайдаланылатын және маңызды құрылымдық фрагмент ретінде белсенді фармацевтикалық субстанция құрылымына кіретін шикізат, аралық өнім немесе басқа да белсенді фармацевтикалық субстанция. Белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіруге арналған бастапқы шикізат бір немесе бірнеше жеткізушілерден сатып алынуы мүмкін не дербес өндірілуі мүмкін. Белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіруге арналған бастапқы шикізат, әдетте, белгіленген химиялық қасиеттері мен құрылымына ие; 10) "калибрлеу" (calibration) – белгілі бір аспап немесе құрылғы стандартты үлгіні пайдалану кезінде алынған нәтижелермен салыстырғанда белгіленген шектерде немесе барлық тиісті өлшеу диапазонында стандарт үлгісімен салыстырылатын нәтижелермен нәтиже беретінін көрсету; 11) "карантин" (quarantine) - физикалық немесе басқа да тиімді тәсілдермен оқшауланған заттар мен материалдардың мәртебесі, оларды кейіннен мақұлдау немесе қабылдамау туралы шешім қабылданғанға дейін; "біліктілік" (qualification) – жабдықтың немесе қосалқы жүйелердің тиісті түрде орнатылғанын, дұрыс жұмыс істейтінін және шын мәнінде күтілетін нәтижелерге әкелетінін куәландыратын және құжатпен растайтын іс-әрекеттер. Біліктілік валидацияның бір бөлігі болып табылады, бірақ Біліктіліктің жекелеген кезеңдері өздігінен процесті валидациялау элементтері болып табылмайды; 12) "компьютерлендірілген жүйе" (computerized system) – компьютерлік жүйемен бір тұтас біріктірілген процесс немесе операция; 13) "компьютерлік жүйе" (computer system) – белгілі бір функцияны немесе функциялар жиынтығын орындау үшін жобаланған және құрастырылған аппараттық қамтамасыз ету мен тиісті бағдарламалық қамтамасыз ету компоненттерінің тобы; 14) "контаминация" (contamination) – технологиялық процесс, сынамаларды іріктеу, орау немесе қайта орау, сақтау немесе тасымалдау кезінде бастапқы шикізатқа, аралық өнімге немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияға химиялық немесе микробиологиялық сипаттағы қоспаларды немесе бөгде заттарды жағымсыз енгізу; 15) "өндіріс процесіндегі бақылау" (өндірісішілік бақылау, операцияаралық бақылау) (in-process control or process contro – технологиялық процесс барысында жүзеге асырылатын тексерулержәне (немесе) аралық өнім немесе белсенді фармацевтикалық субстанция ерекшеліктерге сәйкес келетінін растау үшін; 16) "сапаны бақылау" (quality control, QC) - спецификацияларға сәйкестігін тексеру немесе сынау; 17) "қабылдау өлшемшарттары" (рұқсат етілген нормалар) (acceptance criteria) - сандық шектеулер, интервалдар немесе сынақ нәтижелерінің басқа қолайлы өлшемдері; 18) "сыни" (critical) – белсенді фармацевтикалық субстанцияның өз спецификациясына сәйкестігін қамтамасыз ету үшін алдын ала белгіленген өлшемшарттар шеңберінде қолдау керек Өндірістік сатыға, технологиялық процестің жағдайына, сынақтардың талаптарына немесе кез келген басқа да маңызды параметрге немесе затқа қатысты термин; 19) "дәрілік препарат" (drug (medicinal) product) - дәрілік түр түріндегі дәрілік зат; 20) "материал" (material) – шикізатты (бастапқы шикізат, реактивтер, еріткіштер), қосалқы материалдарды, аралық өнімді, белсенді фармацевтикалық субстанцияны және өлшеп-оралғанге және таңбалауға арналған материалдарды білдіретін жалпы ұғым; 21) "аналық сұйықтық" (mother liquor) – кристалдану немесе бөліну процестерінен кейінгі қалдық сұйықтық. Аналық сұйықтық құрамында реакцияланбаған заттар, аралық өнім, белсенді фармацевтикалық субстанцияның және (немесе) қоспалардың кейбір мөлшері болуы мүмкін. Оны әрі қарай өңдеу үшін пайдалануға болады; 22) "серия нөмірі, партия нөмірі" (batch number or lot number) – серияны (партияны) анықтайтын және оның өндірісі мен сатылу тарихын анықтауға болатын сандардың, әріптердің және (немесе) таңбалардың ерекше үйлесімі; "сапаны қамтамасыз ету" (quality assurance, QA) - барлық белсенді фармацевтикалық субстанциялардың оларды болжамды қолдану үшін қажетті сапаға ие болуын, ал барлық сапа жүйелері жұмыс жағдайында сақталуын қамтамасыз етуге бағытталған барлық ұйымдастыру іс-шараларының жиынтығы; 23) "сапа бөлімі (бөлімдері)" (quality unit(s) – өндірістен тәуелсіз және сапаны қамтамасыз ету бойынша да, сапаны бақылау бойынша да міндеттерді орындайтын бөлімше. Бұл жеке сапаны қамтамасыз ету және сапаны бақылау қызметтері немесе ұйымның ауқымы мен құрылымына байланысты тұлға немесе адамдар тобы болуы мүмкін; 24) "ауытқу" (deviation) – бекітілген нұсқаулықтан немесе бекітілген құжаттан ауытқу; "айқаспалы контаминация" (cross-contamination) - материалдың немесе өнімнің басқа материалмен немесе өніммен ластануы; 25) "қайта өңдеу" (reworking) – белгіленген өндірістік процестен өзгеше бір немесе бірнеше сатыларды өткізу, аралық өнімді немесе қолайлы сападағы белсенді фармацевтикалық субстанцияны алу үшін стандарттарға немесе ерекшеліктерге сәйкес келмейтін осындай аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өңдеу мақсаты (мысалы, басқа еріткіштің көмегімен қайта кристаллизация); 26) "қайта өңдеу" (reprocessing) – стандарттарға немесе ерекшеліктерге сәйкес келмейтін өнімді қоса алғанда, аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны процеске қайтару және кристалдану сатысын немесе бекітілген өндірістік процестің бөлігі болып табылатын басқа да тиісті химиялық немесе физикалық өңдеу сатыларын (мысалы, Дистилляция, сүзу, хроматография, ұсақтау) қайта жүргізу. Өндіріс процесін бақылау кезеңнің аяқталмағанын көрсеткеннен кейін технологиялық процестің сатысын жалғастыру қайта өңдеу емес, әдеттегі процестің бөлігі болып саналады; 27) "қол қойылды (қолы)" (signed (signature) – белгілі бір әрекетті орындаған немесе тексеруді жүзеге асырған адамның қолы. Қолтаңба аты-жөні, аты-жөні, қолжазба қолы, жеке мөрі немесе түпнұсқа және қорғалған электрондық қолтаңба түрінде болуы мүмкін; "қоспа" (impurity) – аралық өнімде немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияда бар, болуы қажет емес кез келген компонент; 28) "келісімшарт бойынша жұмыс істейтін өндіруші" (contract manufacturer) – бастапқы өндірушінің тапсырмасы бойынша өндірістік қызметтің белгілі бір түрін орындайтын өндіруші; 29) "өндіріс" (manufacture) – материалдарды қабылдауға, технологиялық процеске, өлшеп-оралғанге, қайта орауға, таңбалауға, қайта таңбалауға, белсенді фармацевтикалық субстанцияны шығаруға, сақтауға және жөнелтуге байланысты операциялар мен бақылау түрлері; 30) "аралық өнім" (intermediate) – белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндірудің технологиялық процесінің сатылары барысында алынатын және одан әрі молекулалық түрлендіруге ұшырайтын немесе тазартуға жататын материал, белсенді фармацевтикалық субстанция болмас бұрын. Технологиялық процесс барысында аралық өнім бөлуге ұшырауы немесе ұшырамауы мүмкін; 31) "валидация хаттамасы" (validation protocol) – валидацияны қалай жүргізу керектігін көрсететін және қолайлылық өлшемшарттарын айқындайтын құжатпен ресімделген жоспар. Мысалы, өндірістік процесті валидациялау хаттамасында технологиялық жабдық, процестің сыни параметрлері және оның жұмыс режимдері, өнімнің сипаттамалары, сынамаларды іріктеу, жинау қажет сынақтардың деректері, валидациялық циклдердің саны және сынаудың қолайлы нәтижелері көрсетілуі тиіс; 32) "қоспалар профилі" (impurity profile) – белсенді фармацевтикалық субстанцияда бар сәйкестендірілген және сәйкестендірілмеген қоспалардың сипаттамасы; 33) "рәсім" (procedure) – аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіруге тікелей немесе жанама қатысты сақтану шаралары мен іс-шараларды орындауға жататын операциялардың құжатпен ресімделген сипаттамасы; 34) "еріткіш" (solvent) – аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіру кезінде ерітінділер немесе суспензиялар дайындау үшін орта ретінде пайдаланылатын Бейорганикалық немесе органикалық сұйықтық; 35) "серия (партия)" (batch (lot)) – технологиялық процестің немесе процестер сериясының нәтижесінде алынған, оның белгіленген шектердегі біртектілігіне сенуге болатын материалдың нақты саны. Үздіксіз өндіріс жағдайында серия өнімнің белгілі бір бөлігіне сәйкес келуі мүмкін. Бұл жағдайда серияның мөлшері белгіленген мөлшерде немесе белгілі бір уақыт аралығында өндірілген мөлшерде анықталуы мүмкін; 36) "өзіндік ерекшелігі" (Specification) – тиісті сынақтар үшін сандық шекараларды, аралықтарды немесе басқа да өлшемдерді білдіретін сынақтардың, талдамалық әдістемелерге сілтемелердің және қолайлылық өлшемдерінің тізбесі. Өзіндік ерекшелік оны қолдану үшін қолайлы деп санау үшін материал сәйкес келуі керек өлшемшарттар жиынтығын белгілейді. Ерекшеліктің сәйкестігі аталған талдамалық әдістемелерге сәйкес сынақтан өткен материал келтірілген қолайлылық өлшемдеріне сәйкес келетіндігін білдіреді; 37) "стандартты үлгі, қайталама" (reference standard, secondary) – белгіленген сапа мен тазалықтың субстанциясы, ол ағымдағы зертханалық талдаулар үшін стандартты үлгі ретінде пайдаланылатын бастапқы стандартты үлгімен салыстыру арқылы дәлелденген; 38) "стандартты үлгі, бастапқы" (reference standard, primary) – шынайы зат болып табылатын субстанция, ол кеңейтілген аналитикалық сынақтар арқылы дәлелденген және тазалықтың жоғары дәрежесіне ие. Бұл стандартты ресми түрде танылған көзден немесе тәуелсіз синтез арқылы алуға болады немесе өндірісте қолданылатын жоғары тазалық затынан алынады немесе өндірісте қолданылатын затты кейіннен тазарту арқылы дайындалады; 39) "технологиялық процесс" (production) - материалдарды қабылдауды, белсенді фармацевтикалық субстанцияны өңдеуді және орауды қоса алғанда, белсенді фармацевтикалық субстанцияны өндіру бойынша барлық операциялар; 40) "қаптама материалы" (packaging material) – сақтау және тасымалдау кезінде аралық өнімді немесе белсенді фармацевтикалық субстанцияны қорғауға арналған кез келген материал. жүктеу/скачать 0.97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|