ғылымның негізін, діңгегін құрайтын және оның даму жолына өзіндік ықпал ететін негізқалаушы, философиялық тұрғыдан сараланған ережелер жүйесі Зерттеулер неше түрге бөлінеді: 3 Ғылым саласындағы тұрақты заңдылықтарды ашатын зерттеу, одан әрі іздестіру жұмыстарында осы заңдылықтарға сүйенеді, сонымен қатар, іргелі зерттеулер ғылымның жалпытеориялық тұжырымдамаларын, әдіснамасын және тарихын анықтайтын зерттеу түрі: іргелі зерттеу Түбегейлі маңызды мәні бар заңдылықтарды, принциптерді немесе фактілерді анықтаудағы теориялық маңыздылық; концептуалдылық; тарихилық; ғылыми дәрменсіз қағидаларға сыни талдау жасау; шынайы өмірдегі танымдық нысандардың табиғатына сай келетін әдістемелердің қолданылуы; алынған нәтижелердің жаңалығы мен ғылыми дәйектілігі қай зерттеудің белгілері: іргелі зерттеу Жекелеген теориялық және практикалық мәселелерді шешуге бағытталатын зерттеу түрі: қолданбалы зерттеу Практиканың маңызды сұраныстарына жақын болуы; зерттеу үзінділерінің салыстырмалы шектеулілігін; зерттеуді жүргізу мен оның нәтижелерін қолданысқа енгізудің жеделдігі қай зерттеудің белгілері болып табылады:қолданбалы зерттеу Практикаға тікелей қызмет ететін, бағдарламаларда, оқулықтарда, оқу құралдарында, нұсқамалық-әдістемелік ұсыныстарда қызметтің әралуан түрлерін ұйымдастыру бойынша нақты нұсқауларды қамтитын зерттеу түрі: зерттеу-әзірлеме Мақсатты бағыттылық, нақтылық, айқындық, және көлемі жағынан шағын болуы қандай зерттеудің белгілері:зерттеу-әзірлеме Практиканың маңызды сұраныстарына жақын болуы; зерттеу үзінділерінің салыстырмалы шектеулілігін; зерттеуді жүргізу мен оның нәтижелерін қолданысқа енгізудің жеделдігі – бұл қай зерттеудің белгілері:қолданбалы зерттеу Жоғары мектеп педагогикасындағы тәсілдер жүйесін, педагогикалық зерттеудің сипаттарына қарай неше топқа бөлуге болады: 3 Талдау (ұғымдарды, ғылыми әдебиеттерді, құжаттаманы, мұрағаттық құжаттарды), жаңа теориялық түсініктердің мақсатты құрылуын синтездеу, модельдеу; аналогиялар; нақтыдан абстрактылыға қарай өрлеу; ой жүзіндегі эксперимент; жүйенің дамуын зерттеусіз болжамдау және т.б. – қай әдістер тобына жатқызылады: