Тошкент молия институти
жүктеу/скачать 5.38 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қонунга мувофиқ фуқаролик жавобгарлиги
- Қонунга мувофиқ жиноий жавобгарлик
- 1934 йилги АҚШ қимматли қоғозлар ва фонд биржаси Қонуни
| Немисча масъулият
Германияда аудиторлар қасддан мажбуриятларини бажармаганда мижозга нисбатан чекланмаган миқдорда жавобгар бўладилар, лекин жавобгарлик мажбуриятлари чекланган, вазиятга қараб 1.000.000 дан 4.000.000 Еврогача қонун билан тўланади. Учинчи шахслар учун жавобгарлик Торт қонунида (§ 823-826 БГБ) белгиланган мақсад ва ахлоқий нормаларга риоя қилмаслик каби муайян шартлар билан чекланган. Шунингдек, Контракт қонуни бўйича учинчи шахслар олдида жавобгарлик мавжуд бўлиб, унда Торт қонунига нисбатан камроқ чекловли шартлар мавжуд. Қонунга мувофиқ фуқаролик жавобгарлиги Кўпгина мамлакатларда аудиторларнинг фуқаролик жавобгарлигига таъсир кўрсатадиган қонунлар мавжуд. Масалан, қимматли қоғозлар тўғрисидаги қонунлар профессионал бухгалтерларга нисбатан қатъий талаблар қўйиши мумкин. АҚШда 1933 йилги қимматли қоғозлар тўғрисидаги қонун фақатгина Қимматли қоғозлар ва биржа комиссияси (СЕC) ни ташкил етибгина қолмай, аудиторларга нисбатан учинчи шахс олдидаги фуқаролик жавобгарлигини тиклаш бўйича биринчи қонуний меъёрларни ўрнатган. Қимматли қоғозларни сотиб олиш учун янги рўйхатдан ўтган фирманинг асл харидорлари, агар молиявий ҳисобот нотўғри ёки сохта бўлса, аудиторга дастлабки сотиб олиш нархига қадар мурожаат қилишади. Қимматли қоғозларни сотиб олган ҳар бир киши молиявий ҳисоботдаги жиддий хатоликлар ёки камчиликлар учун аудиторни судга бериши мумкин. Аудиторда оқилона тергов ўтказилганлиги ёки қимматли қоғозлар олди-сотдиси билан шуғулланувчининг (даъвогарнинг) зарари сабаблари молиявий ҳисоботлардаги хатоликлардан бошқа омиллар билан боғлиқлигини кўрсатадиган далиллар бўлиши керак. Агар аудитор буни исботлай олмаса, даъвогар бу ишни ютиб олади. Қонунга мувофиқ жиноий жавобгарлик Малакали бухгалтер юридик ва жиноий жавобгарликка тортилиши мумкин бўлган мамлакат ёки туман қонунларига биноан, бошқа шахсни алдаб, била туриб қасддан сохта молиявий ҳисоботлар билан шуғулланиш орқали жиноятни содир етишда айбланиши мумкин. 1934 йилги АҚШ қимматли қоғозлар ва фонд биржаси Қонуни АҚШда 1934 йилги қимматли қоғозлар ва фонд биржаси Қонуни ҳар бир миллий ва мамлакатдан ташқари биржаларда алмашинадиган қимматли қоғозларга ега компаниядан ҳар йили аудиторлик текшируви ўтказилган молиявий ҳисоботларни (10-К) ва ҳар чораклик, ноодатий ҳодисалар (8-К) ва бошқа ҳодисалар тўғрисидаги молиявий ҳисоботларни (10-Қ) тақдим етишни талаб қилади. Қонун шунингдек, жиноий жавобгарлик ҳолатини белгилайди (10б-5-қоида), агар жиноий жавобгарлик шартлари қуйидагилар бўлса: учинчи шахс фойдаланиши учун маълумотларни аудитор бирон бир модда, схема ёки фирибгарлик йўлидан фойдаланиб нотўғри кўрсаца ёки умуман кўрсатмаса, яъни аудитор қасддан ёки ўйламасдан бузиб кўрсаца. СЕC шунингдек СЕC да рўйхатга олинган компаниялар учун аудиторлик текширувларини амалга ошириш учун аудиторни таъқиқлаш ёки тўхтатиш ваколатларига ега. Бир нечта суд ишлари Жиноий жавобгарлик тўғрисидаги қонуннинг қўлланилишига таъсир кўрсатди. Америка Қўшма Штатларида в НАТЕЛЛИ (1975), икки нафар аудитор Миллий талабалар маркетинг корпорациясининг молиявий қарзларини тасдиқлаганлиги учун жиноий жавобгарликка тортилди. Америка Қўшма Штатларида в Wеинер (1975) уч аудитор Америка Қўшма Штатлари капитал жамғармаси аудити билан боғлиқ қимматли қоғозлардаги фирибгарликда айбланган. Компаниянинг амалга оширган фирибгарлиги жуда катта бўлиб, аудиторлик текшируви шунчалик стандартларга мос келмаганлиги туфайли, суд аудиторлар фирибгарлик тўғрисида хабардор бўлиши керак деган хулосага келди. Раҳбарият аудиторлар олдинги йилларда молиявий ҳисоботларни нотўғри талқин қилганликлари ва ҳамкор ЕСМ давлат қимматли қоғозлари в Александр Грант & Cо. (1986) га ҳеч нима айтмасликка розилик берганлигини аниқлади. Ҳамкор фирибгарликдаги шериклиги учун айбдор деб топилган ва 12 йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинган. жүктеу/скачать 5.38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|