Туралы таным
жүктеу/скачать 0.68 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әлем және өмір әркелкілігі
| Адам табиғаты
Адамдардың табиғатын Аллаһ Тағала әр түрлі етіп жаратқан. Әрқайсысының өзіндік ерекшелігі, қабілеті, сырт пішіні т.б. көптеген қасиеттері бар. Осының бәрін бір шетке ысырып қойып, адамдарды барлық мәселеде бір ғана қалыпқа түсіру нағыз ерсілік болар еді. Бұл мүмкін де емес. Себебі Аллаһ Тағаланың адамды жаратудағы заңдылығына қайшы. Адамдардың бір- бірінен өзгеше болуы қайшылық емес, әртүрлілік қана. Ал, әртүрлілік әдемілік пен байлықтың бастауы. Аллаһ Тағала мұны өзіне дәлел болатын белгілерінің қатарына жатқызып: «Көктер мен жерді жаратуы, тілдеріңнің, түстеріңнің әртүрлі болуы да оның белгілерінен. Шәксіз бұларда білгендер үшін белгілер бар» 72 – дейді. Адамдардың бірі жұмсақтықты, бірі болса қатаңдықты қалайды. Енді бірі сөздің сыртқы мағынасын алса, бірі ішкі мағынасына үңіледі. Осы ерекшеліктердің нәтижесінде көзқарас айырмашылығы туындайды. Бұған ең ашық мысал ретінде екі ұлық сахаба Абдуллаһ ибн Омар мен Абдуллаһ ибн Аббастың іс-әрекетін көрсетуге болады. Абдуллаһ ибн Омар жас баланың сілекейінің таза болып-болмағандығынан күмәнданғаны үшін сақтықпен балалардың сілекейі өзіне жұқпасын деп, оларды өзінен алыс ұстайтын. Ал Абдуллаһ ибн Аббас балаларды құшақтап: «Бұлар 72 «Рум» сүресі, 22-аят 105 Мәзһабты қате түсіну және түсіндіру себептері біздің иіскейтін райхан гүліміз» дейтін. Абдуллаһ ибн Омар «әйелдің денесіне қол тисе дәрет бұзылады» десе, Ибн Аббас «бұзылмайды» дейтін. Хазіреті Әбу Бәкір мен Хазіреті Омардың жағдайлары да осындай. Бірі тұтқындарға кеңшілік жасауды ұсынса, бірі жазалауды жөн көрген болатын. Әлем және өмір әркелкілігі Құранда: «Аллаһтың көктен жаңбыр жаудырғанын көрмейсің бе? Сонда онымен түрлі-түсті жеміс- тер шығардық. Сондай-ақ таулардан да ақ, қызыл әрі қап-қара түрлі-түсті жолақтарды көрмейсің бе? Адамдардың, құрт-құмырсқа және ірі жәндіктердің түстері әр түрлі болғандары да осы секілді. Шын мәнінде Аллаһтан оның ғалым құлдары ғана қорқады. Расында Аллаһ өте үстем, аса жарылқаушы» 73 . Демек, бұл бір-біріне теріс түсу мағынасында емес. Бұл түрі мен түсі әр түрлі бола тұрып бір-бірі- не үйлесімділік сақтаған әркелкілік. Адам өмірінің де мезгіл мен мекен әсеріне қарай өңін өзгертіп оты- ратыны анық. Ендеше осы әлемнің бір бөлігі санала- тын адамдардың да әртүрлі түсінікте болуы кемшілік немесе кереғарлық емес. жүктеу/скачать 0.68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|