В07180, 6В07181 және 6В07182 мамандықтарының студенттері үшін дәрістер жинағы. ДӘрістер жинағы шымкент 2021
а,б-прутты болаттан; в,г-кованые; д-клинді
жүктеу/скачать 3.52 Mb.
|
| а,б-прутты болаттан; в,г-кованые; д-клинді.
2.2- Сурет.Қысқыш және коуш көмегімен петля жасау. 8-Дәріс тақырыбы. Технологиялық машиналардың техникалық жетілуінің, жұмыс тиімділігі мен сапасының көрсеткіштері. Кез-келген техникалық нысан (технологиялық машина, жабдық, агрегат кешен және т.б.) тағайындалуына сай белгілі қажеттіктерді қанағаттандыруы тиіс. Әдетте, бұл қажеттіктер, техникалық ныснға берілген талаптар түрінде үйлестіріліп оның бір немесе бірнеше көрсеткіштерін шарттайды. Бұл талаптар техникалық нысанның бүкіл өмірлік циклын қамти отырып, оның сапасының ұдайы жақсаруын мақсат етеді. Кез-келген технологиялық нысанның сапасын сипаттаушы көрсеткіштерді келесі үш топқа бөлуге болады: ТМЖ-ның жетілу дәрежесін анықтаушы. Техникалық деңгейін шарттаушы көрсеткіштер –қуаты, ПӘК, өнімділігі, үнемділігі т.б. ТМЖ-ның дайындап шығаруға, оған техникалық қызмет көрсету мен жөндеуге жұмсалатын тиімді еңбек пен құрал-жабдық шығындарды қамтамасыз ету тұрғысынан алғандығы конструктивті шешімдердің конструкция –технологиялығының көрсеткіштер). Пайдалану көрсеткіштері яғни нысанның (бұйымның) сенімділік көрсеткіштері; эргономикалық сипаттамалары, адамның «адам-машина-өндіріс» жүйесіндегі гигиеналық , физиологиялық және басқа да қажеттіктер көркемдік композициясының, сырттай рәсімделуінің жетілгендігі. ТМЖ-сапасы оның қасиеттеріне шамалық сипаттама беруді ететін көрсеткіштер жүйесіменен бағаланады. Осыған орай жеке немесекешенді көрсеткіштер деп түрлендіреді. Мысалы үшін машинаның үнемділігі, өнімділігі сынды көрсеткіші оның немесе бірнеше бағаланушы қасиеттерін сипаттайды. Сонымен қатар интегралдық көрсеткіш түсінігі де қолданылады. Бұл көрсеткіш ТМЖ падаланудан келген жалпы пайдалы әсердің оның құрудан бастап тағайындалуы бойынша пайдалануға дейінгі кеткен жалпы шығындардға қатынасыменен көрсетілген машинаның тиімділігін бағалайды. Сапа көрсеткіштері ТМЖ қызметтік тағайындалуына қарай өзгеруі мүмкін. ТМЖ-ның сапасының басты факторы, әрі кешенді көрсеткіштерінің бірі бұл, сенімділік, яғни ТМЖ-ның талап етілген жұмыс көлемінде өзінің пайдалану көрсеткіштерін сақтай тапсырылған функциясын орындай алу қасиеті. Сенімділік ТМЖ-ның істеншығусыздығы , ұзақмерзімділік, жөндеу жарамдылық және сақталымдығы сынды бірқатар кешенді көрсеткіштерден тұрады. Бұл кешенді көрсеткіш ТМЖ-ар конструкциясының жетілгендігімен ғана емес, сондай-ақ оны дайындап шығару технологиясының жетілдігімен не анықтайтын көрсеткіш. Қарастырылып отырған ТМЖ-ның сапа көрсеткіштері конструкторменен оларды жобалау барысында қаланады. ТМЖ-ның бұл өмірлік циклі сатысында конструктор, оларда жүретін технологиялық процестердің түріне, процеске қатысушы орталардың агрегаттық күші цех химиялық белсенділігіне (конструкторлық материал мен қоршаған ортаға, сондай-ақ адам ағзасына қатысты), сонымен қатар технологиядық процестердің параметрлеріне (қысым, температура, реакцияның жүру жылдамдығы мен ортаның салыстырмалы қозғалу жылдамдығына, процестің атқарушы конструкцняда мүмкіндігінше дайындалып шығарылуы өндіріспен жетік меңгерілген, және де пайдалану тәжірибиесінде өзін-өзі көрсеткен стандартталган және нормаланған жкнақ бірліктер мен бөлшектерді қолдануменен сенімділікті қамтамасыз етеді. Жабдықтың жеке элементтері (бөлшектері мен жинақ бірліктері), сондай-ақ толыгымен конструкция. Бұйым конструкциясының технологиялығы ретінде конструкцияның дайындап шығару, пайдаланудың бірдей жағдайында ұқсас конструкцияменен салыстырғандығы бірдей сапа көрсеткіштеріндегі біршама тиімді технология – бйыонша жасалып шығаруылуын, жөнделуі мен техникалық қызмет көрсетілуін қамтамасыз ететін қасиеттерінің жиынтығын түсінуге болады. Бұйымға қагысты, оның конструкциясының өндірістік, пайдалану және жөндеу технологиялығын қарастырады. Стропа - жүкті ілмекке және полиспастаға ілу үшін қажет, ал стропты б/а жасайды. Стропты есептеу кезінде монтаждау элементіне байлаудың бірнеше тарамдарының бір тарамына түсетін күшті анықтайды, ал ол элементтің ауырлық күшін б/а тармақ санына бөлу жолымен анықталады: Бұдан кейін үзілу күшін есептеп қажетті б/а қабылдайды. Егер б/а нақты диаметр мен конструкцияға ие болса, онда бір тармақтағы мүмкіндік күш мәнін табады және стропаның тармақ санын анықтайды. Егер строп екі немесе одан да көп тарамнан болса, онда строп тармағындағы күш строп тармағының бағытын есепке алумен анықталуы қажет. Строп тармағының қиғаштық бұрышы өскен сайын, тік бағыттағы тармақтағы күш те өседі, сонымен қатар көтеретін конструкцияны қысатын горизонтальды күш те өседі. Егер көтерілетін конструкция шеттердің біріне ығысқан салмақ ортасы болса , онда строп тармағында және жүктің тұрақты орнығуына тепе-тең жүктеме болуы үшін, көтерілетін полиспастаның осі конструкцияның салмақ ортасы арқылы өтуі қажет. Яғни, строптардың жүккөтергіштігі көтерілетін жүктің салмақ күшіне сай болуы қажет және бұл кезде оның беріктік қор коэффицентін, тармақтар санын және қиғаштық бұрышын ескереді «0,5708рад. көп болмауы тиіс». Конструкциясына қарай строптар: -әмбебап; -біртармақты және төрттармақты болып келеді. Төменде 2.2-Суретте осы строптардың конструкциялары келтірілген: А-әмбебап; б-біртармақты; в-төрттармақты; 1-арқан; 2-қосылыс; 3-ілгек; 4-аспалы. Сонымен қатар 2.3-Суретте екі қиғашты тармақты строптағы есептік күш схемасы келтірілген: 2.3-Сурет.Екі қиғашты тармақты строптағы есептік күш схемасы. Мұндағы: С-жүктің ортаңғы салмағы; О-жүкті ілмекке ілу нүктесі; АжәнеВ-стропты бекіту нүктелері. Осы суретке сай тепе-теңдік күш теңдеуін құраймыз: және немесе Осы біріккен екі теңдеуді шешіп аламыз, сонда аламыз: және Демек, қысқа тармақтағы күш ұзын тармақтағы күшке қарағанда «үлкен» болады. Егер барлық бұрыштар тең болса, онда S1 келесідей күйге енеді: Демек тік бағыт бойынша тармақтың қиғаштық бұрышы өскен сайын, тармақтағы күш те өседі. Ал горизонталь күштің конструкцияға әсері келесідей болады: Егер бұрыштар тең болса, онда бұл теңдеу келесідей болады: Яғни, стропа тармақтарының таралуымен, горизонтальді сығу күші де өседі. Ал бұл жағдайды, строптардың бекіту схемасын таңдау кезінде ескеруіміз қажет. Ірі габаритті жабдықтарды көтеру кезінде «төрттармақты» стропты пайдаланады. Оның кез келген тармағындағы күшті келесі өрнекпен анықтаймыз: Мұндағы: 1,35-коэффициенті, ол строптың бөлек тармағындағы жүктердің тепе-теңсіздігін ескеретін коэффициент; α- тігінен стропа тармағының қиғаштық бұрышы. Шығырлар мен полиспасталар. Үйде өз-беттерінше оқу. жүктеу/скачать 3.52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|