З. Б. Молдашева Латын тілі және медициналық



бет8/27
Дата09.01.2024
өлшемі0.79 Mb.
#488715
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   27
Анатомиялық терминология оқу құрал

§13 Лексикалық минимум



І септеу зат есімдер
ala,ae f қанат
aota,ae f қолқа
arteria,ae f артерия
concha,ae f кеуілжір
costa,ae f қабырға
crista,ae f қыр
lamina,ae f табақша
lingua,ae f тіл
mandibula,ae f төменгі жақ
maxilla,ae f жоғарғы жақ
orbita,ae f көз шарасы
raphe,es f тігіс, жік
scapula,ae f жауырын
spina,ae f қылқан
sutura,ae f тігіс
vena,ae f көктамы
vertebra,ae f омыртқа

bucca,ae f ұрт
gingiva,ae f қызыл ет
lingula,ae f тілше
II септеу
angulus,i m бұрыш
brachium, i n иық
cavum,i n қуыс
cranium,i n бассүйек
ligamentum,i n жалғама
musculus.i m бұлшықет
sulcus,i m жүлге
tympanum,i n дабыл
digitus, i m саусақ
humerus,i m тоқпан жілік
manubrium,i n тұтқа
radius,i m кәрі жілік шыбығы
sternum,i n төс
labium,i n ерін




III септеу
corpus,oris n дене
foramen, inis n тесік
os,ossis n сүйек
crus,cruris n сирақ
IY септеу
arcus,us m доға
cornu,us n мүйіз



ductus,us m түтік, өзек
meatus,us m өтетін жол
processus,us m өсінді
sinus,us m қуыс, синус
textus,us m тін
genu,us n тізе
Y сетеу
facies,ei f бет, беткей



Нақыл сөздер: 1. Curriculum vitae - өмір баяны. 2. Habitus aegroti - аурудың жалпы түрі. 3. Homo est mundi pars - адам әлемнің бір бөлігі. 4. Ignorantia non est argumentum - білмеймін деген дәлел емес. 5. Lapsus linguae - аңдамай сөйлеу. 6 Lege artis - ереже бойынша


Сын есім.
Тақырып: Сын есім. Сын есімнің грамматикалық категориялары. Екі тобы. Сөздік түрі. Зат есімдері мен сын есімдерінің қиысу принциптері.
§14 Сын есімдерінің грамматикалық категориялары.
Сын есімнің келесі грамматикалық категориялары бар: род түрі(m, f, n), сан түрі(sing., pl.), септігі(Nom., Gen.).
NB! Латын сын есімдер І, ІІ, ІІІ сепетуге , үш родқа бөлінеді; masculinum,femininum, neutrum, Мыс.: longus(m),longa(f), longum(n).
Сөздік түрі: Сөздікте сын есімдер masculinum родта жазылады, сонан соң femininum және neutrum родтарының жалғаулары жазылады.
Мыс.: m f n
longus longa longum ұзын
dexter dextra dextrum оң
NB! Сын есімнің сөздік түрі үш компоненттен тұрады: сын есім атау септік жекеше түрінде masculinum род түрде жазылады, үтірден кейін femininum , neutrum род түрінің жалғаулары жазылады.
Бір топ сын есімдерінің masculinum, femininum род түрінің -is жалғауы бір болады Мұндай сын есімнің сөздік түрі екі компоненттен тұрады, мыс.:
vertebralis, e frontalis, e
m,f n m,f n
Шамалы ғана сын есім тобының үш род түрінің жалғауы бір болады. Осындай сын есімнің сөздік түрінде сын есім атау септікте жазылады, үтірден кейін ілік септіктің жалғауы жазылады. Мыс.: simplex,icis - қарапайым
Сонымен, латын тілі сын есімнің үш түрі бар:



Жалғаулар
саны

m

f

n

сөздік түрі

аудармасы

3

us
er

a
a

um
um

longus, a, um
liber, a, um

ұзын
бос

2

is

is

e

frontalis, e

маңдайлық

1

s
x

s
x

s
x

teres,etis
simplex, icis

дөңгелек
қарапайым



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   27




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет