Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3
§ 5.3. Меншікті импульс моменті
жүктеу/скачать 2.75 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мысал.
|
§ 5.3. Меншікті импульс моменті Жоғарыда көрсетілгендей жүйенің импульс моменті сыртқы күштердің қосынды моментінің əсерінен ғана өзгереді екен, міне осы вектор вектордың өзгерісін анықтайды. Енді осы шамалардың ең басты қасиеттерін қарастырып, олардан туатын қорытындыларға тоқталайық. Сыртқы күштердің қорытынды моменті Əрбір күштің моменті тəрізді күштердің қорытынды моменті де жалпы алғанда нүктеге қатыстытаңдап алуғатəуелді болады. − О нүктесіне қатысты қорытынды күш моменті болсын, ал −радиус-векторы болатын О нүктеге қатысты анықталсын (5.13-сурет). жəне векторларының арасындағы байланысты табамыз. күштің əсер ету нүктелерінің жəне радиус- векторлары өзара қатынаспен байланысқан (5.13-сурет). Сондықтан, үшін өрнекті мына түрде жазуға болады: , 5.13-сурет 154 немесе , (5.18) мұндағы ∑ – барлық сыртқы күштердің қорытындысы. (5.18) формуладан 0 тең болса, онда сыртқы күштердің қорытынды моменті нүктені таңдап алу жолына тəуелсіз болғаны. Осындай жағдай жүйеге қос күш түсірілген кезде, орындалады. Мысал. Дененің 1 жəне 2 нүктелеріне модулі бойынша екі бірдей қарама-қарсы бағытталған жəне күштері əсер етеді. Бұл қос күш бір түзудің бойында əсер етеді. 1 нүктеден 2−ші нүктеге жүргізілген радиус-вектор болсын. Осы қос күштің қосынды моментін табу керек. 0 – бұл қорытынды күш, сондықтан (5.18) теңдеуге сай осы күштің моменті О−нүктеге қатысты таңдап алуына тəуелсіз болуы қажет. Сондықтан О нүктесі ретінде нүкте 1−ді таңдап алып, (осы нүктеге қатысты момент күші нөлге тең) келесі өрнекті табамыз: . векторының модулі келесі формуламен анықталады: , мұндағы: қосақтың иіні, яғни бойларымен күш əсер ететін екі түзудің арасындағы ара қашықтық, əр күштің модулі. Бұл жағдайда Ц-жүйенің кейбір ерекшеліктері болады (бұл санақ жүйесі бөлшектер жүйесінің инерция центрімен берік байланысты жəне инерциялық жүйеге қатысты ілгерілемелі қозғалады). Жалпы алғанда Ц- жүйе инерциялық болмағандықтан барлық сыртқы күштердің қорытындысына (тең əсерлесіне) сыртқы өзара əрекеттесу күштерімен қатар ин инерция күштері де енуі керек. Екінші жағынан, Ц-жүйеде бөлшек жүйесі тұтастай алғанда тыныштықта болады да (5.14) бойынша ин 0 дегенді білдіреді. (5.18)–ді ескере отырып, мынадай маңызды қорытындыға келеміз: Ц-жүйеде барлық сыртқы күштердің қосынды моменті инерция күштерінің моментін қоса алғанда нүктені таңдауға тəуелсіз болады. Жəне тағы бір маңызды қорытынды: Ц-жүйеде инерция күштерінің инерция центріне қатысты анықталған қосынды моменті əрқашанда нөлге тең: ин 0 . (5.19) Шындығында да, жүйенің əрбір бөлшегіне əсер ететін инерция күші , мұндағы –Ц-жүйенің үдеуі. Сондықтан, барлық осы күштердің С инерция центріне қатысты қосынды моменті: 155 ин , , . (5.18) бойынша ∑ , ал біздің жағдайымызда болатындықтан, ин 0 болады. жүктеу/скачать 2.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|