Ўзбек систем-структур тилшунослигида [W
“TOPICAL ISSUES OF TEACHING FOREIGN LANGUAGES’’
жүктеу/скачать 0.58 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Албатта .”
- Албатта+ ман . Албатта+ эд инг ёки Оҳ+ ман . Оҳ+ миз . Оҳ+
|
“TOPICAL ISSUES OF TEACHING FOREIGN LANGUAGES’’ Republican scientific-practical online conference on March 17-18, 2021. Web: https://econferenceglobe.com 1957; 8, 27; 9, 16-38; 11, 13-25; 12, 5-18; 13, 12-18; 14. 5-157]. Систем-структур тилшунослик нуқтаи назаридан [WPm] қолипига мос бўлмаган ва оралиқ муаммо босқичида турган [W P ] қолипли сўз-гаплар лексик-семантик, гипо-гиперономик, градионимик жиҳатдан ўзига хослиги ҳам ўз исботини топди [2, 3-137]. Шунга кўра [WPm] ва [W P ] дихотомик зиддиятда қуйидагича фарқланди: 1. [WPm] кесимлик кўрсаткичлари билан шаклланган гаплар: Кел+аман. Кел+асан. Кел+ади. Кел+амиз. Кел+асиз. Кел+ишади. 2. [W P ] нутқ қуршовида кесимлик кўрсаткичлари эмплисит шаклланган гаплар: 1. “– Эртага келасизми? – Албатта .” 2. “– Сизга совға олиб келдим. – Раҳмат .” 3. “– Мени эслай оласизми? – Йўқ .” [W P ] қолипли нутқий ҳосилалар [WPm] дан фарқи: “Албатта+ ман . Албатта+ эд инг ёки Оҳ+ ман . Оҳ+ миз . Оҳ+ эд ик.” каби кесимлик кўрсаткичи олмайди. Маълум бўладики, биринчи [WPm]да гап марказини шакллантирувчи восита атов бирлиги таркибидаги кесимлик кўрсаткичлари ифодасида бўлса, иккинчи [W P ] нинг гаплигини шакллантирувчи восита “ Албатта. Раҳмат, Йўқ» каби сўзларнинг семантик- структурасида ва уларнинг синтактик қўлланишида мужассамлашган. Шу сабабли [W P ] қолипли «Семантик-функционал шаклланган сўз-гап» (қисқ. «СФШСГ») лар сифатида алоҳида ажратилган ва унда кесимлик маънолари сўзнинг луғавий маъносида ўз аксини топган. [СФШСГ] = [W P ] рамзининг [ГШГ] = [WPm] дан фарқи шундаки, [ГШГ] да шу атов бирлигини гап сифатида юзага чиқарувчи [Pm] – кесимликнинг морфологик кўрсаткичлари назарда тутилса, СФШСГларда гап сифатида юзага чиқарувчи кесимлик маънолари шу атов бирлигини ўзида намоён бўлиши назарда тутилган (Абузалова, Бобокалонов). Шу сабабдан бундай гапларни « жүктеу/скачать 0.58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|