Ўзбекистон республикаси умумдавлат таснифлагичи

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- металл ва нометалл чиқиндилар, металлолом ва қайта фойдаланиш учун материалларнинг улгуржи савдоси, жумладан автомобил каби ишлатилган товарларни эҳтиёт қисмлар олиш мақсадида йиғиш, саралаш, бўлаклаш, демонтаж қилиш, жойлаштириш ва қайта жойлаштириш, сақлаш ва етказиб бериш, лекин сезиларли ўзгаришларсиз. Ундан ташқари, сотиб олинаётган ва сотилаётган чиқиндилар қолдиқ қийматга эга.

Бу синф шунингдек қуйидагиларни ўз ичига олади:

- автомобиллар, компьютерлар, телевизорлар ва бошқа ускуналарни сотиш мақсадида фойдаланишга яроқли эҳтиёт қисмларга демонтаж қилиш

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

- маиший ва саноат чиқиндиларини йиғиш, 38.1га қаранг

- кейинчалик саноат ёки ишлаб чиқариш жараёнида фойдаланиш учун эмас, балки кўмиб ташлаш учун чиқиндиларни қайта ишлаш,38.2га қаранг

- чиқиндилар, ахлат ва бошқа предметларни иккиламчи хом ашёга қайта ишлаш, хақиқий ўзгариш (трансформация) талаб қилинганда (олинган иккиламчи хом ашё саноат-ишлаб чиқариш жараёнида бевосита ишлатишга яроқли, лекин якуний маҳсулот ҳисобланмайди), 38.3га қаранг

- автомобиллар, компьютерлар, телевизорлар ва бошқа ускуналарни қайта ишлаш мақсадида фойдаланишга яроқли эҳтиёт қисмларга демонтаж қилиш, 38.1га қаранг

- кемаларни бўлакларга бўлиш, 38.31га қаранг

- механик жараён ёрдамида автомобилларни майдалаш, 38.32га қаранг

- ишлатилган товарларнинг чакана савдоси, 47.79га қаранг

46.77.0	Чиқинди ва синиқ парчалар улгуржи савдоси
46.9	Ихтисослашмаган улгуржи савдо
46.90	Ихтисослашмаган улгуржи савдо

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- товарларнинг турли ассортиментларининг аниқ ихтисослашмаган улгуржи савдоси

46.90.0	Ихтисослашмаган улгуржи савдо
47	Автомобил ва мотоцикллар савдосидан ташқари чакана савдо

Мазкур бўлим дўконлар, универмаглар, киосклар, палаткалар, почта орқали буюртма бажарувчи фирмалар, кўчада сотувчилар ва уйма-уй юриб сотувчилар, матлубот кооперативларида жамоатга шахсий ёки уйда фойдаланиш учун янги ва ишлатилган товарларни қайта сотишни (ўзгартирмасдан сотишни) ўз ичига олади.

Чакана савдо аввало сотиш жойининг турига қараб таснифланади (дўконлардаги чакана савдо 47.1дан 47.7гача гуруҳларда; дўконлардан ташқаридаги чакана савдо 47.8 ва 47.9 гуруҳларда). Дўконлар орқали чакана савдо ишлатилган товарларнинг чакана савдосини ўз ичига олади (47.79 синф). Дўконлар орқали чакана савдо яна ихтисослашган (47.2-47.7 гуруҳлар) ва ихтисослашмаган (47.1 гуруҳ) чакана савдога бўлинади. Янги товарларнинг ихтисослашган чакана савдоси сотилаётган товарнинг турига қараб яна таснифланади. Дўконлардан ташқаридаги савдо бозорлар ва дўконлар воситасидаги савдо (47.8 гуруҳ) ва дўконлардан ташқарида амалга ошириладиган чакана савдонинг бошқа турлари, масалан, почта орқали буюртмалар, уйга етказиб бериш, савдо автоматлари ёрдамидаги (47.9 гуруҳ) савдого бўлинади.

Мазкур бўлимда айтиб ўтилган товарлар одатда истеъмол товарлари ёки чакана савдо товарлари деб номланувчи товарлар билан чекланади.Демак, чакана савдо товарлари сифатида таснифланмайдиган товарлар, масалан, дон ва бошоқли ўсимликлар, руда, саноат ускуналари, бу бўлимга кирмайди.

Мазкур бўлим шунингдек компьютер, канцелярия товарлари, бўёқ ёки ёғоч каби товарларни сотишни ўз ичига олиши мумкин, гарчи бу маҳсулотлар шахсий ёки маиший фойдаланишга мўлжалланмаган бўлса ҳам. Савдодаги товар турининг ўзгаришига таъсир кўрсатмайдиган оддий операциялар ўз ичига саралаш, бўлаклаш, аралаштириш ва идишларга жойлашни олиши мумкин.

Мазкур бўлим шунингдек комиссион агентлар воситасидаги чакана савдони ва аукцион уйларининг чакана савдо соҳасидаги фаолиятини ўз ичига олади.

Мазкур гуруҳ товарларнинг турли ассортиментини супермаркет ёки универмаг каби маълум бир савдо точкасидаги (ихтисослашмаган дўконларда) чакана савдосини ўз ичига олади.

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- товарларнинг кенг ассортиментининг чакана савдоси, булардан озиқ-овқат маҳсулотлари, ичимликлар ёки тамаки маҳсулотлари устунлик қилиши керак:

• озиқ-овқат маҳсулотлари, ичимликлар ёки тамаки маҳсулотларининг чакана савдосидан ташқари кийим, мебел, маиший асбоблар, майда темир буюмлар, косметика каби товарлари ҳам бўлган универсал дўконлар фаолияти

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- товарларнинг кенг ассортиментининг чакана савдоси, бунда озиқ-овқат маҳсулотлари, ичимликлар ёки тамаки маҳсулотлари устунлик қилмаслиги керак

- товарларнинг умумий ассортиментини, жумладан кийим, мебель, маиший асбоблар, майда темир буюмлар, косметика, заргарлик буюмлари, ўйинчоқлар, спорт товарлари сотадиган универсал дўконларнинг фаолияти

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- янги узилган мевалар ва савзавотларнинг чакана савдоси

- тайёрланган ва консерваланган мевалар ва савзавотларнинг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- гўшт ва гўшт маҳсулотларининг чакана савдоси (жумладан парранда гўшти)

47.22.0	Ихтисослашган дўконларда гўшт ва гўшт маҳсулотлари чакана савдоси
47.23	Ихтисослашган дўконларда балиқ, қисқичбақасимонлар ва моллюскалар чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- балиқлар, денгиз маҳсулотлари ва улардан тайёрланган маҳсулотларнинг чакана савдоси

47.23.0	Ихтисослашган дўконларда балиқ, қисқичбақасимонлар ва моллюскалар чакана савдоси
47.24	Ихтисослашган дўконларда нон маҳсулотлари, унлан тайёрланган ва шакарли қандолат маҳсулотлари чакана савдоси
47.24.0	Ихтисослашган дўконларда нон маҳсулотлари, унлан тайёрланган ва шакарли қандолат маҳсулотлари чакана савдоси
47.25	Ихтисослашган дўконларда ичимликлар чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- ичимликларнинг чакана савдоси (биноларда ичишга мўлжалланмаган)

• спиртли ичимликлар

• спиртсиз ичимликлар

47.25.1	Спиртли ичимликлар чакана савдоси
47.25.2	Спиртсиз ичимликлар ва пивонинг чакана савдоси
47.26	Ихтисослашган дўконларда тамаки маҳсулотлари чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- тамакининг чакана савдоси

- тамаки маҳсулотларининг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- сут маҳсулотлари ва тухумларнинг чакана савдоси

- юқорида санаб ўтилмаган бошқа озиқ-овқат маҳсулотларининг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- автомобил ва мотоцикллар ёнилғисининг чакана савдоси

Бу синф шунингдек қуйидагиларни ўз ичига олади:

- моторли транспорт воситалари учун мойлаш материаллари ва совутиш воситаларининг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

- ёқилғиларнинг улгуржи савдоси, 46.71га қаранг

- овқат тайёрлаш ёки иситиш учун суюлтирилган газнинг чакана савдоси, 47.78га қаранг

47.30.0	Ихтисослашган дўконларда мотор ёнилғисининг чакана савдоси
47.4	Ихтисослашган дўконларда ахборот ва телекоммуникация ускуналари чакана савдоси

Мазкур гуруҳ ихтисослашган дўконлар орқали ахборот ва коммуникация технологиялари ҳамда компьютерлар, периферия ускуналари, телекоммуникация ускуналари ва маиший электроника каби ускуналарнинг чакана савдосини ўз ичига олади.

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- компьютерларнинг чакана савдоси

- компьютерлар периферия ускуналарининг чакана савдоси

- видеоўйинлар пультларининг чакана савдоси

- буюртма бўйича тайёрланмаган дастурий таъминотнинг, жумладан видеоўйинларнинг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- радио и телевизион ускуналарнинг чакана савдоси

- аудио ва видео ускуналарнинг чакана савдоси

- плеер ва CD, DVD магнитофонларининг чакана савдоси ва ҳ.к.

47.43.0	Ихтисослашган дўконларда аудио- ва видеоаппаратуралар чакана савдоси
47.5	Ихтисослашган дўконларда уй учун керакли бошқа ускуналар чакана савдоси

Мазкур гуруҳ ихтисослашган дўконларда маиший асбоблар, тўқимачилик маҳсулотлари, металл буюмлар, гиламлар, электр приборлар ёки мебелнинг чакана савдосини ўз ичига олади.

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- газламаларнинг чакана савдоси

- трикотаж ипларнинг чакана савдоси

- гиламлар, гобеленлар ёки кашталарни тайёрлаш учун зарур материалларнинг чакана савдоси

- тўқимачилик маҳсулотларининг чакана савдоси

- атторлик моллари: игна, ип ва ҳ.к.ларнинг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

- кийимларнинг чакана савдоси, 47.71га қаранг

47.51.0	Ихтисослашган дўконларда тўқимачилик буюмлари чакана савдоси
47.52	Ихтисослашган дўконларда майда-чуйда металл буюмлар, лок-бўёқ материаллари ва шишалар чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- майда-чуйда металл буюмларнинг чакана савдоси

- лок-бўёқ маҳсулотларининг чакана савдоси

- листланган шишанинг чакана савдоси

- ғишт, ёғоч, сантехника ускуналари каби бошқа қурилиш материалларининг чакана савдоси

- қўлда ясалган товарлар ва ускуналарнинг чакана савдоси

Бу синф шунингдек қуйидагиларни ўз ичига олади:

- турлича бошқариладиган ўт ўриш машиналарининг чакана савдоси

- сауналарнинг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- гилам ва гилам маҳсулотларининг чакана савдоси

- дарпардалар ва ойна тўрларининг чакана савдоси

- гулқоғоз ва пол қопламаларининг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

-поллар учун пўкак қопламаларнинг чакана савдоси, 47,52га қаранг

47.53.1	Ихтисослашган дўконларда гиламлар ва гилам маҳсулотлари чакана савдоси
47.53.9	Ихтисослашган дўконларда бошқа девор ва пол қопламалари чакана савдоси
47.54	Ихтисослашган дўконларда маиший электр товарлари чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

- аудио ва видео ускуналарнинг чакана савдоси, 47.43га қаранг

47.54.0	Ихтисослашган дўконларда маиший электр товарлари чакана савдоси
47.59	Ихтисослашган дўконларда мебель, ёритиш ускуналари ва бошқа маиший жиҳозлар чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- маиший мебелларнинг чакана савдоси

- ёритиш асбобларининг чакана савдоси

- маиший анжомлар, ошхона анжомлари, идишлар, шиша, чинни ва сопол буюмларнинг чакана савдоси

- ёғоч, пўкак ва тўқима буюмларнинг чакана савдоси

- ноэлектр маиший асбобларнинг чакана савдоси

- мусиқа асбоблари ва партитураларнинг чакана савдоси

- қулфлар ва предохранителлар, сейфлар ва махфий жойлар каби электр хавфсизлик тизимлари ва сигнализацияларнинг чакана савдоси, ўрнатиш ва техник хизмат кўрсатишсиз

- юқорида санаб ўтилмаган маиший асбоблар ва ускуналарнинг чакана савдоси

Мазкур гуруҳ китоблар, мусиқий маҳсулотлар, спорт анжомлари, ўйин ва ўйинчоқлар каби маданий-кўнгил очиш товарларининг ихтисослашган дўконлардаги чакана савдосини ўз ичига олади.

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- барча жанрлар ва йўналишлардаги китобларнинг чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олмайди:

- ишлатилган ёки қадимги китобларнинг чакана савдоси, 47.79га қаранг

47.61.0	Ихтисослашган дўконларда китобларнинг чакана савдоси
47.62	Ихтисослашган дўконларда газеталар, журналлар ва канцелярия товарлари чакана савдоси

Бу синф шунингдек қуйидагиларни ўз ичига олади:

- ручкалар, қаламлар, қоғоз каби офис учун керакли буюмларнинг чакана савдоси

47.62.0	Ихтисослашган дўконларда газеталар, журналлар ва канцелярия товарлари чакана савдоси
47.63	Ихтисослашган дўконларда видео ва аудио ёзувлар чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- мусиқа маҳсулотлари, аудиокассеталар, компакт-дисклар ва кассеталарнинг чакана савдоси

- видеоплёнка ва DVD дискларнинг чакана савдоси

Бу синф шунингдек қуйидагиларни ўз ичига олади:

- тоза плёнка ва дискларнинг чакана савдоси

47.63.0	Ихтисослашган дўконларда видео ва аудио ёзувлар чакана савдоси
47.64	Ихтисослашган дўконларда спорт товарлари чакана савдоси

Бу синф қуйидагиларни ўз ичига олади:

- спорт товарлари, балиқ овлаш анжомлари, туристик анжомлар, қайиқлар ва велосипедларнинг чакана савдоси

47.64.0	Ихтисослашган дўконларда спорт товарлари чакана савдоси
47.65	Ихтисослашган дўконларда ўйин ва ўйинчоқлар чакана савдоси