1 Топографиялық анатомия пәні, мақсаттары, міндеттері
жүктеу/скачать 1.71 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 9. Жауырын аймағының топографиялық анатомиясы. Жауырын аймағының қабаттық құрылысы. Жауырын аймағының шел-май кеңістігі және олардың байланысы. Жауырын аймағының артериялары арасындағы анастомоздар.
- Шекаралары
|
1)Топографиялық анатомия пәні, мақсаттары, міндеттері. Топографиялық анатомия - бұл адам денесінің құрылысын жеке зерттейтін қолданбалы медициналық ғылым .Бұл ретте əр облыста қабат-қабат құрылымы, нейроваскулярлық байламдардың жүруі, мүшелердің интерпозициясы мен өзара байланысына назар аударылады. Бұл анықтамадан топографиялық анатомияның қалыпты анатомиядан көптеген ерекшеліктері бар екендігі байқалады. Бұл пəн Фундаментальды ғылымдарға, жəне жүйені (сүйек, қан тамырлары, жүйке жүйесі жəне т.б.) сəйкес адамның құрылымына өзара байланыстырмай зерттейді. Топографиялық анатомия қолданбалы ғылымдарға жатады,яғни практикалық клиникалық медицинаға қолданылады. Топографиялық анатомияның негізгі қағидасы - адамның құрылымын жеке аймақтарда, оның ішінде бөлінуін зерттеу. Əр облыста біз қабат -қабат анатомияны жəне бір мезгілде органдардың, тамырлардың, нервтер мен тіндердің бір -бірімен байланысын зерттейміз. Анатомиялық білімге деген қажеттілік сонымен қатар компьютерлік диагностикалық əдістерді клиникалық практикаға кеңінен енгізу:томография, ядролық магнитті -резонансты бейнелеу, ультрадыбыстық зерттеу, цифрлық рентгенография, эндоскопиялық зерттеу əдістері жаңадан қосылып жатыр. Аталған əдістер адам денесіне жарақаттамай, қан шығармай енуге мүмкіндік береді. Анатомиялық білімдер болмаса анатомиялық суретті түсіндіру жəне дұрыс диагноз қою мүмкін емес. Операциялық хирургия да топографиялық анатомияның бір бөлігі ретінде қолданбалы медицинаға жатады. хирургиялық операциялардың принциптері мен əдістерін, оперативті қол жетімділік пен оперативті техниканы дайындайтын жəне зерттейтін ғылым болып табылады.Ол адам денесінің жеке салалары бойынша анатомиялық жəне физиологиялық білімге негізделген.Пирогов айтуы бойынша : «Операциялық хирургияда анатомия мен физиология бойынша əр техникалық əрекеттің бір негізі дəл анықталуы керек ». Болашақта хирург болмасақ та, бізге міндетті түрде қазіргі операциялық хирургияның пртнциптерін жəне негіздерін ұғынуымыз керек, себебі науқастардың көпшілігі хирургқа емес, басқа мамандықтағы дəрігерлерге жүгінеді. Мұны əсіресе педиатрияда анық байқауға болады. Алдымен педиатр туа біткен ақаулар бойынша диагнозын қояды жəне соған байланысты адамның одан əрі өмірін шешеді. Егер ол ауруды жою үшін хирургиялық операция қажет екенін білсе жəне түзету уақытын білсе, ол науқасты жедел түрде операцияға жібереді. Сонымен қатар,оперативті хирургияның мақсаты - бұл бізге қарапайым шұғыл манипуляциялар мен операцияларды үйретеді. кез келген мамандық бойынша дəрігердің иесіне. Оларға новокаин кіреді блокада, қуыстарды тесу, жараларды хирургиялық тазарту, трахеостомия, қан кетуді тоқтату секілді хирургиялық шағын операцияларды жатқызамыз. 8. Дельтатәрізді аймақтың топографиялық анатомиясы. Дельта тәрізді аймақтың қабаттылық құрылымы. Дельта тәрізді аймақтың шел-май кеңістігі және олардың байланысы. Қан мен қамтамасыз етілуі және иннервациясы. Дельта тәрізді аймақ m. deltoidei-тің орналасуына сәйкес келеді. Аймақтың пішіні үш бұрыш тәрізді ұшы төменге және сыртқа, негізі-жоғары және ішке қараған. Қабаттары: 1. Тері-қалың, аз қозғалады. 2. Тері асты клетчаткасы, терімен және тереңірек жатқан шандырмен тығыз байланысқан. 3. Беткей фасция-жұқа 4. Меншікті фасция- f. deltoidea беткей және терең жапырақшалары төселіп, а m. deltoidea-да орналасқан.Жоғарғы жағында бұғана, акромион өсіндісімен,жауырынмен,төменнен- басқа аймақтарға өтеді. Мұгдағы ыдыраған sul. Deltoideopectoralis- v. Cephalica- 5. дельта тәрізді бұлшық ет m. Deltoidea бұғананың акромиальды ұшынан басталып, acromion, spinae scapule, tuberositas deltoidea humeri-ке бекітіледі. 6. Борпылдақ клетчатка қабаты: мұнда 3 шырышты сумка орналасқан: bursa subdeltoidea-әлде қайда тұрақты, tuberculum majus-та жатады, bursa subacromalis- bursa subdeltoidea-дан сәл жоғарыда орналасқан, bursa subccapularis буын қуысымен байланысады. 7. Иық буынын қоршап жататын бұлшық еттер қабаты: иық буынын екі басты бұлшық еттің ұзын басының сіңірі, mm. Supraspinatus, intraspinatus, teres minor және subscapularis қоршап жатады. 8. тамырлар және жүйкелер –аймақтың басты тамыры болып саналатын a. Circumflexae humeri /a. axillaris-тің тармағы/. Өзімен бірге жүретін венадан /vv. cominartes/ иық сүйегінің хирургиялық мойынның аймағының артқы бөлігін орап жатады. Артерияның жоғарғы жағында n. axillaris орналасқан, ол m. deltoideus-ты және teres minor-мен осы аймақтың терісін жүйкелендіреді. 9. Жауырын аймағының топографиялық анатомиясы. Жауырын аймағының қабаттық құрылысы. Жауырын аймағының шел-май кеңістігі және олардың байланысы. Жауырын аймағының артериялары арасындағы анастомоздар. Жауырын аймағы орналасуы мен пішіні жағынан жауырынға сәйкес келеді. Шекаралары: Жоғарғы: акромион өсіндісі мен 7 мойын омыртқасының өсіндісі арасындағы линия; Төменгі: жауырын бұрышындағы горизонтальді линия; Медиальді: жауырынның ішкі қыры; Латеральді: акромион негізіндегі вертикаль; Алдыңғы және артқы жауырын аймағына бөлінеді,ол өз кезеніне қыр үсті және қыр асты ойыс аймағына бөлінеді. Жауырынның артқы аймағы жауырынның артқы бетіне сәйкес келеді. Қабаттары: 1. Тері-қалың, аз қозғалмалы; 2. Тері асты клетчаткасы 3. Беткі фасция- тығыз,бірнеше қабатты,меншікті фасцияға фиброзды синехиямен фиксацияланған. 4. Меншікті фасция: -беткей- аз дамыған пластинка, беткейлік бұлшықетті жабады; -тереңдетілген- тығыз апаневроз сияқты, жауырынның меншікті,тереңде орналасқан бұлшықеттерін жабады. жүктеу/скачать 1.71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|