4 Методические указания для выполнения лабораторных работ
жүктеу/скачать 2.67 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмысты орындауға нұсқау
- Бақылау сұрақтары
- Жалпы мәліметтер
| Жұмыстың мазмұны
1. Келесі параметрлерді өзгерте отырып, кернеу резонансына жету: а) кіру кернеуінің бұрыштық жиілігін; б) конденсатор сыйымдылығын; в) катушка индуктивтілігін. 2. Өзгертілген параметрлерден тоқ пен кернеудің резонанстық қисыктарының тәуелділігін көрсету. 3. Нәтижелер бойынша үш режим үшін векторлық диаграмма құру: а) резонансқа дейін; б) резонанс кезінде; в) резонанстан кейін. 4. Жасалған тәжірибе негізінде қорытынды жасау. Жұмысты орындауға нұсқау 6.5-суретте көрсетілген R, L, C элементтерінің схемасын зерттеу үшін жинақтау. 6.5 – сурет. Резистор, индуктивтілік катушка және конденсатор қосылысының схемасы Кернеу тұрақты күйінд қалады. Нәтижені 6.1, 6.2, 6.3-кестелеріне енгізеді. 6.1- кесте. Конденстаор сыйымдылығын өзгерткендегі өлшеу нәтижесі:
6.2-кесте. Кіру кернеуінің бұрыштық жиілігін өзгерткендегі өлшеу нәтижесі
6.3-кесте. Катушка индуктивтілігін өзгерткендегі өлшеу нәтижесі
EWB программасындағы жұмыс барысы: 1) Пиктограмма қатарынан керек элементтерді таңдап, номиналдарын қойып, бір-бірімен жалғаймыз (№ 1, 2-зерт.жұм. қара). R, L, С элементтерін тізбектей жалғауды зерттейтін электр схемасының виртуальды моделі (6.6-сурет). 6.6 – сурет. Бақылау сұрақтары 1. R, L, С-элементтері тізбектеп жалғанган тізбектің толық және толық кедергісінің комплексін қалай анықтауга болады. Олардың айырмашылығы қандай? 2. Комплекстік сандарды қолданбай R, L, С элементтері тізбектеп жалғанған тізбекте тоқты қалай аныктауга болады? Бастапқы берілгендер ретінде не белгілі болу қажет? 3. Қандай режимды резонансты деп атайды? Кандай шарттарда резонанс болады? R, L, С -элементтері тізбектей жалғанганда резонансты режимды неге тоқ резонансы емес кернеу резонансы деп атайды? 4. Резистор мен конденсатор тізбектей жалғанса резонанс режимы байқалады ма? 5. Кернеу резонансына жеткенін құралдар аркылы калай байқауға болады? 6. Неліктен резонанс кезінде реалды индуктивті катушканың кернеуі конденсатор кернеуінен асады? 7. Векторлық диаграммаларды қандай мақсатпен пайдаланады? 8. Тізбектің қуат коэффициенті нені білдіреді? № 7 - зертханалык жұмыс R, L, C элементтеріи параллель қосу Жұмыстың максаты: R, L, C элементтері параллель қосылган тізбекке талдау жасау, ток резонансын зерттеу, векторлық диаграмма құруды уйрену. Жалпы мәліметтер Үш жүктеме болсын (7.1-сурет). Бірінші жүктеме активті-индуктивті, екінші - активті-сыйымдылықты, үшінші - тек активті, яғни, , , . 7.1. Сурет Параллель қосылған жүктемелер Параллель косылган жүктемелердің негізгі векторы болып кернеу векторы табылады, . Кирхгофтың бірінші заңы бойынша лездік мәндер үшін: . Әсер етуші мәндер ушін: . 7.2 - суретінде карастырылатын тізбектің векторлық диаграммасы құрылган. Бірінші тармақ активті-индуктивті болғандықтан тоқ кернеуден артта қалады. Екінші ток кернеуді (р2 бүрышқа озады жэне үшінші тоқ кернеумен фаза бойынша дәл келеді. 7.2 –сурет- Тізбектің векторлық диаграммасы Сондағы , . Кез - келген тармақтың тоғы, сонымен қатар жалпы тоқ активті жэне реактивті қүраушыларга бөлінеді. 7.2-суретіндегі үшбұрыштар а1nm, mfk, а1в1с1-тоқ үшбұрыштары. Жалпы тоқ: . (а) Теңдеуді құрайтын компоненттерді (а) жеке-жеке қарастырайық (б) Мұндағы g1, g2, g3, g- тармақтардың активті өткізгіштері (в) Мұндағы b1, b2 и b – тармақтардың активті өткізгіштері (б)және (в)теңдеулерін (а)теңдеуінде көрсетеміз (7.1) мұндағы Ү - тізбектің толық өткізгіші. 7.3 суретінде . болғандыктан, өткізгіштер үшбұрышы келтірілген. болады 7.3 –Сурет Өткізгіштер үшбұрышы Тоқтар резонансы немесе , шарты орындалғанда (7.4 - сурет) тоқ резонансы болады . Осыдан резонанстық жиілік (7.2) 7.4-Сурет Жүктемелер параллель қосылуының тізбегі Кернеу резонансынан айырмашылығы, тоқ резонансының резонанстық жиілігі тек L жэне С гана емес резисторларға да байланысты. Сондықтан R1= R2 болса немесе (R1= R2=0) болса тоқ резонансы мен кернеу резонансының резонанстык жиілігінің формуласы бірдей болады. Тізбектің жалпы тоғы : . Резонанс кезінде тоқтың мэні минималды болады . R1=R2=0 болганда жалпы тоқ I=0, өйткені. g=0. Тоқтардың векторлық диафаммасынан (7.5-сурет) тоқ кіру уакытында тармактагы тоқтардан едәуір төмен екені байкалады . 7.5 –Сурет- Векторлық диаграмма r1 = r2 = 0, болғанда,тоқтар и кернеуге байланысты фаза бойынша және ығысқан және тізбекке қосылу уақытындағы тоқ . Тізбектің кіру кедергісі шексіз жоғары Егер bL=bC және болса немесе . Онда резонансқа не жиілікті, не тізбек параметрлерін (L1, C2, r1, r2) өзгерте отырып жетуге болады. со қатысты теңдеуді шеше отырып, резонанстық жиілік ұшін келесі теңдеуді аламыз . Резонансқа жету үшін келесі шарттарды орындау қажет: 1) r1 және r2 екеуі де Жоғары немесе төмен 2) r1> және r2< болғанда ω0 жалган, резонансқа жететін жиілік жоқ. 3) r1=r2≠ , болғанда - резонанс жиіліктің формула косқанмен бірдей. 4) r1=r2= , болғанда , т. е. кез келген жиілікте байқалады Өзгертілмейтін жиілік кезінде резонансқа L1,С2, r1, r2. өзгерте отырып жетуге болады. г,=г2=0, 1=0 кезінде болатын ток резонансының энергетикалык процесін келесідей суреттеуге болады: - г,=г2=0 болганда тізбекке энергия өтпейді; - тізбекте энергия электр өрісінен магниттік өріске өтеді және керісінше. . Егер тармақтын біреуінде активті кедергісі болса, болады t≥0. Егер r1=r2= , немесе . Ток фаза бойынша тоқ озады (.7.6 сурет). 7.6-Сурет І2 тогы фаза бойынша - артта калатын кернеу индуктивтіліктегі токпен бір фазада болады. Сәйкесінше, магниттік және электрлік өрістердін энергиясы фазамен дәл келіп өзгереді, яғни, бір уақытта максималды және нөлдік мәндерге жетеді. Магниттік және электрлік орістердің арасында энергия тербелісі тіпті болмайды. r, L және С элементтерімен тізбектердің жиілік сипаттаматарын зерттейміз. Ол үшін резонанс жиілігінде болады. ω жиілігін нөлден ∞ өзгерткенде Ir, IL, IC графиктері келесі түрде болады (7.7-сурет). 7.7 Сурет 1. 2. 3. , где жүктеу/скачать 2.67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|