Алға аудандық экономика, бюджеттік жоспарлау

Экономиканың басты салаларының бірі ауыл шаруашылығы болып табылады. Сондықтан да, ауыл шаруашылығын дамыту бағдарламасының басты бағыты азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, агробизнестің тиімді жүйесін қалыптастыру, ауылшаруашылық өнімдерін сату және ішкі және сыртқы рынокта оның қайта өңдеу өнімдерінің көлемін арттыру сияқты міндеттерді жүзеге асыру болды.

2012 жылы жалпы өнім көлемі 11785,2 млн теңгені құрады немесе өткен жылмен салыстырғанда 91,0 пайызға төмен, оның ішінде өсімдік шаруашылығының өнімі 3013,8 млн. теңге (78,2%), мал шаруашылығы өнімі 8771,4 млн. теңге (97,4%). Өндірілген өнім көлемінің төмендеуі биылғы жылы ауа-райы жағдайының қолайсыздығы (құрғақшылық) нәтижесінде 32,1 мың га дәнді дақылдардың есептен шығарылуында. Жиналған егіннің жалпы салмағы 4,4 мың тонна құрады. Дегенмен көкөніс өнімдерінің өсу қарқыны өткен жылдан 33 тоннаға артып, 6536 тоннаны құрады.

Мал шаруашылығында мал басы саны мен мал өнімдерінің көлемі тұрақты деңгейде сақталған.

Мал шаруашылығын асылдандырудағы нақты жұмыстар нәтижесінде аудандағы 9 қолдан ұрықтандыру пункттерінде 800 бас сиыр ұрықтандырылды.

Ауыл шаруашылық тауарларын өңдейтін ірі тауарлы өндірістер құру мақсатында ауданда ет және астық өңдейтін кластерлер жұмыс жасайды.

Атап айтқанда, «Парижская Коммуна – ХХI» Бестамақ мал шаруашылық кешенінде 2012 жылы 3119,5 тонна ет өндірілген.

«Айбек» ауылдық тұтыну кооперативі 32,9 млн.теңгеге 32,4 тонна, ал «Алшағыр» селолық өндірістік кооперативі 21,0 млн.теңгеге 18,5 тонна ет өндірді.

«Көктас – Ақтөбе» акционерлік қоғамының «Ақ Құс» құс фабрикасында қазіргі уақытта 14 құсхана жұмыс жасайды. 2011 жыл соңында енгізілген қосымша 2 құсхананың іске қосылуына байланысты 2012 жылдағы өндіріс көлемі 546,7 тоннаға көбейіп, жыл бойы өндірілген құс еті 2382,3 тоннаны құрады.

1. 
   Ауыл шаруашылық өнімдерін өндірушілерді несиемен қамту үшін ауданда қоғамдық қорлармен тығыз байланыста жұмыстар жүргізіліп келеді. Жыл басынан «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 10 шаруа қожалығы («Кайр-А», «Қаршыға» ШҚ, «Шүйініш» ШҚ, «Юрдан» ШҚ, «Құлагер» ШҚ, «Ақжол» ШҚ, «Жақсылық» ШҚ, «Барс» ШҚ, «Арай» ШҚ, «Инкар» ШҚ) 58,95 млн.теңгеге 334 бас ірі қара сатып алды.
   

Машина-трактор паркін жаңғырту мақсатында 8 шаруа қожалықтары мен «АкТеп» ЖШС «ҚазАгроФинанс» АҚ арқылы лизингке құны 237,7 млн.теңге 74 ауылшаруашылығы техникаларын алды.

2012 жылы ауыл шаруашылығының негізгі капиталына салынған инвестиция көлемі 962,6 млн.теңге құрап, 2011 жылмен салыстырғанда 225,9 %-ға өскен.

Сонымен қатар ауданның 2011-2015 жылдарға арналған аумақтық даму бағдарламасына сәйкес Үшқұдық селосында 2,1 млн.теңгеге мал қорымы салынып, пайдалануға берілді.

Шағын және орта бизнес аудан экономикасын дамытудың және әлеуметтік проблемаларды шешудің басты тетігі болып табылады. Атаулы саланың серпінділігі кәсіпкерліктің даму тенденциясының оң үрдісін сипаттайды.

Ауданда 01.01.2013 жыл жағдайына 1841 шағын және орта бизнес субъектісі тіркелген. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 35 бірлікке азайып, 98,1 пайызды құрағанымен, атаулы салада жұмыспен қамтылғандар саны және өндірілген өнім (жұмыс, қызмет) көлемі ұлғайды. Жұмыспен қамтылғандар саны өткен жылмен салыстырғанда 2 адамға көбейіп, 5458 адамды құрады. Өндірілген өнім (жұмыс, қызмет) көлемі 11058,7 млн.теңгені немесе 131,1 пайызды, бөлшек сауда айналымы 1351,5 млн.теңгені немесе өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 113,1 пайызға артты.

Шағын және орта бизнес субъектілерінен бюджетке түскен салықтар мен басқа да төлемдер 1701,4 млн.теңгені құрады немесе 117,3 пайыз.

2012 жылы аудан кәсіпкерлерін дамытуда мемлекеттік механизмдер ұтымды пайдаланылды, әсіресе біздің ауданда кеңінен тараған мемлекеттік қолдау шараларының бірі – «Бизнестің жол картасы – 2020» Бағдарламасы болып табылады. Аталған бағдарламаның бірінші бағыты «Жаңа бизнес бастамаларды қолдау» шеңберінде ауданымызда 6 жоба жүзеге асырылды, оның ішінде:

«Пайыздық мөлшерлемені субсидиялау» бойынша:

1. 
   «НитрохимГеоСервис» ЖШС 201,2 млн.теңгеге бұрылғы қондырғылары сатып алды;
   
2. 
   «АкТеп» ЖШС 179,0 млн. теңгеге 297 бас ангус тұқымды ірі қара мал сатып алынды;
   
3. 
   ЖК Сариева Ж. «Ыстық нан» наубайханасына наубайхананы кеңейту үшін 20,0 млн.теңгеге құрал-жабдық сатып алды.
   

1. 
   «АкТеп» ЖШС-гі құны 174,7 млн.теңге, ұзындығы 3,6 км Алға-Самбай жол трассасы қайта жаңғыртылып, 3-тамызда пайдалануға енгізілді;
   
2. 
   «Есет» шаруа қожалығы (Бесқоспа с/о) – қымыз өндіру цехын ұйымдастыру үшін құны 21,7 млн.теңгеге 7433 метр электр желілерін өткізуде;
   
3. 
   «Кроун Плюс» ЖШС – таза мұнай өнімдерін сақтауға арналған өндірістік қоймаға 103,9 млн.теңгеге ұзындығы 760 метр теміржолдың тұйықталған басының құрылысын, 69,7 млн.теңгеге ұзындығы 1200 м электр желісін тарту, ұзындығы 700 м су және 1600 м газ құбырларын тарту, 210 м автокөлік жолдарының құрылысын жүргізуді жоспарлауда.
   

Кәсіпкерлерді мемлекет тарапынан қолдау шараларын түсіндіру және жобаларды ұсыну бойынша жұмыстарды жандандыру мақсатында келесідей жұмыстар атқарылды:

• 
  Ауданның шағын және орта бизнес саласын дамыту мақсатында ағымдағы жылы нурыз айында Бағдарлама аясында тұрғындар мен кәсіпкерлерді ақпараттандыру мақсатында Облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы, «Даму кәсіпкерлікті дамыту қоры» акционерлік қоғамының Ақтөбедегі бөлімі мен басқа да мүдделі қаржылық ұйымдардың қатысуымен 56 кәсіпкерге семинар-кеңес ұйымдастырылды;
  
• 
  30 шілдеде «Grand prof» ЖШС консалтингтік компаниясымен бірлесе отырып Бестамақ, Бесқоспа және Тамды селолық округтерінің тұрғындары мен кәсіпкерлеріне бағдарлама шарттары мен талаптарын түсіндіру бойынша семинар-кеңес өткізілді;
  
• 
  31 шілде мен 1 тамыз аралығында «Бизнес-Кеңесші» жобасы «Бизнестің жол картасы 2020» Бағдарламасы аясында ауданымыздың кәсіпкерлері мен кәсіпкерлікпен шұғылдануға ниетті тұрғындарға арналған «Кәсіпкерліктің жедел курсы» атты екі күндік семинар өтті. Семинарға 30 адам қатынасып, сертификаттар табысталды;
  
• 
  14 тамыз айында аудан тұрғындары мен кәсіпкерлік субъектілерін ақпараттандыру мақсатында Облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы, «Даму» КДҚ» АҚ АФ-мен, сервистік компания өкілінің қатысуымен семинар – кеңес ұйымдастырылды. Семинар кеңеске 16 кәсіпкерлік субъектілері қатынасты;
  
• 
  Аудандық «Жұлдыз-Звезда» газетінің 2012 жылғы 4 қыркүйектегі № 39-40 нөмерінде «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасының шеңберінде шағын және орта бизнес субъектілеріне тегін сервистік қолдау көрсетілетіні жөнінде хабарландыру жарияланды;