Аналіз зваротаў рэпрэсаваных актывістаў за дапамогай

Мал 1. Адсодкавыя суадносіны звярнуўшыхся за дапамогай па месяцах

У гэты ж час па дапамогу ў Камітэт абароны рэпрэсаваных актыўна звярталіся грамадзяне, якім неабходна была медычная рэабілітацыя. У большасці выпадкаў патрэба ўзнікала ў выніку наступстваў пасля адбыцця адміністрацыйнага арышту: абвастрэнне хранічных захворванняў, псіхалагічны стан рэпрэсаваных. Медычнай рэабілітацыі патрабавалі і ўдзельнікі галадовак пратэсту.

Трэцяя катэгорыя звярнуўшыся па дапамогу - актывісты, пазбаўленыя працоўных месцаў за ўдзел у кампаніі прэзыдэнтскіх выбараў 2006 года на баку дэмакратычных кандыдатаў.

Звярнуўшыся да Малюнка 1 мы можам прасачыць, што другая хваля зваротаў у Камітэт вызначана часовым адрэзкам кастрычнік 2006-студзень 2007 года. Гэта тлумачыцца тым, што ад рэпрэсій рэжыму (выключэнне з навучальных установаў, перарыванне працоўнага кантракту) пацярпелі актывісты, якія альбо самі балатаваліся кандыдатамі у дэпутаты, альбо ўваходзілі ў ініцыятыўныя групы дэмакратычных кандыдатаў падчас кампаніі мясцовых выбараў .

Камітэт абароны рэпрэсаваных “Салідарнасць” пастаянна праводзіць маніторынг патрэбаў рэпрэсаваных грамадзянаў. Менавіта патрэбамі грамадзянаў у першую чаргу вызначаюцца задачы дзейнасці Камітэта. Актывісты, пацярпеўшыя ад рэжыму за свае палітычныя перакананні ды іншадумства, патрабуюць працаўладкавання, медычнай рэабілітацыі і матэрыяльнай падтрымкі. Бацькам студэнтаў, што навучаюцца за мяжой, асобам, што выязжаюць на працу за мяжу Камітэта спрыяе ў атрыманні візаў.

Мал 2. Суадносіны патрэбаў рэпрэсаваных
Аналіз базы дадзеных дазваляе нам вызначыць геаграфічнае размеркаванне рэпрэсій уладных структураў адносна актыўных грамадзян. Пры прыкладна аднолькавай магчымасці атрымання інфармацыі пра дзейнасць Камітэта, колькасць зваротаў па дапамогу розніцца ў параўнанні сталіца-рэгіены. Як бачна з Малюнка 3 колькасць зваротаў ад рэпрэсаваных ў сталіцы ў чатыры разы перавышае колькасць зваротаў з кожнай з абласцей рэспублікі. Гэтыя дадзеныя тлумачацца не толькі тым, што асноўныя падзеі вясны 2006 года адбываліся ў Мінску, але і тым, што самы актыўны ўдзел у іх прымала моладзь-студэнты і школьнікі навучальных установаў сталіцы.


Мал. 3. Колькасць зваротаў рэпрэсаваных па абласцях
З мэтай аказання эфектыўнай і рознабаковай дапамогі рэпрэсаваным грамадзянам, Камітэт прааналізаваў і такія красамоўныя дадзеныя як узрост, палавая прыналежнасць і узровень адукаванасці звярнуўшыхся па дапамогу.

Як паказвае Малюнак 4, найбольш актыўнай узроставай групай былі маладыя людзі 19-25 гадоў. Менавіта моладзь была галоўным удзельнікам мірнага грамадзянскага супраціву 19-25 сакавіка. Гэта найбольш інфармаваная, у першую чаргу дзякуючы Інтэрнэту, частка грамадства і найбольш арыентаваная на еўрапейскі выбар частка беларускага грамадства.

Актыўны ўдзел у вясновых падзеях 2006 года прынялі і непаўнагадовыя маладыя людзі. Гэта школьнікі старэйшых класаў, якія таксама пачалі задумвацца аб будучым для сябе. Гэтая група таксама з’яўляецца актыўнымі карыстальнікамі Інтэрнету і таксама, як студэнцкая моладзь, мае ўяўленне пра дэмакратычныя каштоўнасці Еўрапейскіх краінаў.

Узроставая група 36-45 і 46-55 гадоў прыблізна аднолькавая ў колькасным вымярэнні. Гэта грамадзяне маючыя сталую дэмакратычную пазіцыю і, якія, часцей за ўсе, не першы год знаходзяцца ў шэрагах змагароў за перамены ў Беларусі.

Самая невялікая па колькасці група складаецца з людзей, старэйшых за 55 год. У яе склад таксама ўваходзяць свядомыя актывісты дэмакратычнага руху.

Цікавым для аналізу нам падаецца і Малюнак 5, які выдатна адлюстроўвае ўзровень адукаванасці грамадзянаў, якія жадаюць дэмакратычных зменаў у Беларусі. Гэта адукаваныя людзі, якія маюць вышэйшую і сярэдне-спецыяльную адукацыю. Самыя вялікія па колькасці паказчыкі, згодна графіка 5, маюць маладыя людзі, якія на момант рэпрэсіўнага пакарання атрымлівалі адукацыю-студэнты.


Мал. 5. Узровень адукаванасці рэпрэсаваных
Аналіз зваротаў па дапамогу ў Камітэт дазваляе вызначыць узровень актыўнасці мужчынаў і жанчынаў у дэмакратычным руху. Як бачна з Малюнка 6, сярод рэпрэсаваных больш чым у два разы асобаў мужчынскага полу, чым жаночага. Для эфектыўнай дзейнасці Камітэта гэты паказчык вельмі важны, таму што ён дазваляе вызначаць кірункі ў пошуку працаўладкавання згодна з патрэбамі грамадзянаў.

Мал. 6. Полавая структура рэпрэсаваных, звярнуўшыхся па дапамогу

Вялікую цікавасць выклікаў аналіз прыналежнасці рэпрэсаваных грамадзянаў да партый альбо грамадскіх арганізацый. Паводле дадзеных Камітэта абароны рэпрэсаваных “Салідарнасць”, сваю прыналежнасць да зарэгістраваных і незарэгістраваных дэмакратычных структураў выказалі 13% звярнуўшыхся па дапамогу ў Камітэт.

На Малюнку 8 можна бачыць размеркаванне актывістаў палітычных партый і грамадскіх арганізацый па колькасці зваротаў у Камітэт.

Мал. 1. Размеркаванне актывістаў па прыналежнасці да партый і НДА

Паводле дадзеных Камітэта 43% звярнуўшыхся ў Камітэт (мал. 9), маюць электронныя адрасы (без уліку рэпрэсаваных студэнтаў, якія навучаюцца за мяжой. Усе гэтыя студэнты маюць магчымасць карыстацца электроннай поштай).

Мал. 9. Размеркаванне карыстальнікаў Інтэрнэта па абласцях (на выснове аналіза зваротаў)

Маладыя людзі былі вымушаныя выехаць за мяжу, бо былі выключаныя з беларускіх навучальных установаў.

Беларускі Дзяржаўны Педагагічны Універсітэт імя Танка – 20 чалавек

Беларускі Дзяржаўны Універсітэт Інфарматыкі і Радыёэлектронікі– 12 чалавек

Беларускі Нацыянальны Тэхнічны Універсітэт – 16 чалавек

Беларускі Дзяржаўны Эканамічны Універсітэт – 10 чалавек

Беларускі Дзяржаўны Тэхналагічны Універсітэт – 7 чалавек

Беларуская Дзяржаўная Акадэмія Музыкі – 5 чалавек

Беларускі Дзяржаўны Аграрна-Тэхнічны Універсітэт – 5 чалавек

Берасцейскі Дзяржаўны Універсітэт імя Пушкіна – 4 чалавека

Беларускі Дзяржаўны медыцынскі універсітэт – 5 чалавек

Гарадзенскі Дзяржаўны Універсітэт імя Я.Купалы -- 4 чалавека

Інстытут Парламентарызму і Прадпрымальніцтва – 4 чалавека

Міжнародны Гуманітарна-Эканамічны Інстытут – 4 чалавека

Мінскі Дзяржаўны Лінгвістычны Універсітэт – 4чалавека

Беларускі Дзяржаўны Універсітэт Фізічнай Культуры – 2 чалавека

Беларускі Дзяржаўны Каледж Сувязі – 2 чалавека

Беларуская Дзяржаўная сельскагаспадарчая Акадэмія, Горкі – 2 чалавека

Віцебскі дзяржаўны тэхналагічны універсітэт – 2 чалавека

Віцебскі Дзяржаўны Універсітэт імя П.М. Машэрава – 2 чалавека

Гомельскі Дзяржаўны Універсітэт імя Ф.Скарыны – 2 чалавека

Інстытут кіравання і Прадпрымальніцкай Дзейнасці – 2

Інстытут Сучасных Ведаў -- 2

Магілёўскі Дзяржаўны Універсітэт імя А.А. Куляшова – 2

Магілёўскі Дзяржаўны Палітэхнічны Тэхнікум – 2

Маскоўскі Дзяржаўны Універсітэт эканомікі, статыстыкі і інфарматыкі, Мінская філія – 2

Мозырскі Дзяржаўны Педагагічны Інстытут імя Н.К. Крупскай – 2

Мінскі Інстытут Кіравання – 2

Акадэмія МУС – 1

Барысаўская Дзяржаўная Медычная Вучэльня --1

Беларуска-Расейскі Універсітэт – 1

Беларускі Дзяржаўны Універсітэт Транспарту -- 1

Беларускі Інстытут Правазнаўства – 1

Берасцейскі Дзяржаўны Тэхналагічны Універсітэт – 1

Віцебская Дзяржаўная Акадэмія Ветэрынарнай Медыцыны -- 1

Віцебскі Дзяржаўны Універсітэт імя П.М. Машэрава – 1

Гомельскі Дзяржаўны Тэхнікум Чыгуначнага Транспарта БЧ – 1

Гомельская мастацкая вучэльня імя Глебава -- 1

Гродзенскі Дзяржаўны Каледж Мастацтваў -- 1

Дзяржаўны Інстытут Кравання і Сацыяльных Тэхналогій БДУ – 1

Інстытут тэалогіі імя Кірыла і Мяфодзія БДУ -- 1

Магілёўскі Дзяржаўны Універсітэт Харчавання -- 1

Міжнародны Дзяржаўны Экалагічны Універсітэт імя А.Д.Сахарава – 1

Мінскі архітэктурна-будаўнічы каледж – 1

Мінскі дзяржаўны палітэхнічны каледж – 1

Мінскі дзяржаўны прафесіянальна-тэхнічны каледж паліграфіі – 1

Мінскі прафесійна-тэхнічны каледж будаўнікоў -- 1

Мінскі тарговы коледж -- 1

Мінскі тэхнікум прадпрымальніцтва -- 1

Мінская Дзяржаўная Мастацкая Вучэльня імя Глебава – 1

Беларускі Дзяржаўны Універсітэт культуры – 1

• 
  Парушэнне правілаў унутранага распарадка навучальнай установы;
  
• 
  Акадэмічная непаспяховасць.
  

На самой справе прычынамі выключэння студэнтаў з навучальнай установы з’яўляліся:

-адміністрацыйнае пакаранне пазбаўленнем волі на тэрмін ад 3 да 15 сутак;

-адміністрацыйнае пакаранне ў выглядзе штрафа;

-прыналежнасць да дэмакратычных моладзевых арганізацый;

-сяброўства ў палітычных партыях;

-за распаўсюд агітацыйнай прадукцыі падчас прэзідэнцкай кампаніі 2006 года.

Першая хваля выключэнняў студэнтаў пачалася ў перыяд, калі моладзь патрапіла за краты падчас вясновых падзеяў 2006 года.

Другая хваля выключэнняў адбывалася ў перыяд вяснова-летняй сэсіі.

Трэцяя хваля выключэння з навучальнай установы прыпала на восень 2006 года-перыяд пераздачы вяснова-летніх запазычанасцяў.

Чацвертая хваля выключэнняў адзначана падчас кампаніі мясцовых выбараў-кастрычнік 2006-студзень 2007 года.

Дзякуючы міжнароднай салідарнасці, беларуская моладзь мае магчымасць пачаць, альбо працягнуць навучанне ва ўніверсітэтах Еўразвязу. Згодна з крытэрамі Рады Камітэта, узгодненымі з замежнымі навучальнымі ўстановамі, удзел у праграмах ”Вольная адукацыя” маглі прыняць як самі рэпрэсаваныя, так і члены іх сем’яў.

Такія краіны як Польшча, Чэхія, Румынія, Эстонія, Славакія, Латвія, Нідэрланды прапанавалі падтрымку рэпрэсаваным беларускім студэнтам на дзяржаўным узроўні.

Мы выказваем глыбокую падзяку кіраўніцтву гэтых краінаў і Амбасадам у Беларусі за аператыўную падтрымку і апеку над рэпрэсаванымі студэнтамі.

Беларускія рэпрэсаваныя студэнты навучаюцца і ў іншых краінах Еўрапейскага Звязу - Германіі, Францыі, Літве( Еўрапейскі Гуманітарны Універсітэт). Вялікая колькасць студэнтаў залічаныя ў навучальныя ўстановы Ўкраіны. Магчымасць навучацца ў названых краінах моладзь Беларусі атрымала дзякуючы дапамозе Амбасадаў гэтых краінаў у Рэспубліцы Беларусь.У індывідуальным парадку, згодна з пажаданнямі і здольнасцямі студэнтаў, супрацоўнікі Амбасадаў дапамаглі знайсці адпаведныя навучальныя установы.

Акрамя таго, дапамогу Камітэту аказалі і аказваюць партнёрскія грамадскія арганізацыі тых краінаў, дзе навучаюцца беларускія студэнты.

На жаль, у нашай базе дадзеных ёсць кандыдаты, пажаданні якіх не былі задаволеныя. Мы лічым, што да гэтых пытанняў мэтазгодна вярнуцца напярэдадні новага навучальнага года 2007-2008. Кожны бакалаўр, магістр, кандыдат навук, які атрымаў дыплом ў Еўропе, не толькі патрэбны будучай дэмакратычнай Беларусі, як дасведчаны дыпламаваны спецыяліст. Ведаючы сістэму кіравання краіны ў якой ён атрымліваў дыплом, яе культурныя асаблівасці, маючы адпаведныя ўнутраныя кантакты, малады чалавек можа стаць запатрабаваным “дыпламатам” у справе хуткай інтэграцыі Беларусі ў Еўрапейскі Звяз.

Украіна – 91 (18%)

Чэхія, Славакія – 43 (8%)

Літва – 46 (9%)

Германія, Аўстрыя – 18 (4%)

Галандыя – 9 (1%)

Румынія – 4 (менш за 1%)

Францыя – 2 (менш за 1%)

Нарвегія – 2 (менш за 1%)

Швецыя – 1 (менш за 1%)

Латвія – 1 (менш за 1%)

Італія – 1 (менш за 1%)

Графік 10. Размеркаванне зацікаўленнасці ў адукацыі па краінах Еўропы.

Мал. 11. Структура кандыдатаў на навучанне

Рабаўніцкая кантрактная сістэма, існуючая на сеняшні момант у Беларусі, дазваляе звольніць чалавека з працы без тлумачэння, альбо не працягнуць кароткатэрміновы кантракт. Найбольш за ўсіх церпяць ад гэтай формы рэпрэсіі актыўныя грамадзяне раённых гарадоў і мястэчак Беларусі. У сталіцы ці ў абласным цэнтры знайсці працу лягчэй, хаця гэтая праца часцей за ўсе не адпавядае ні спецыяльнасці, ні кваліфікацыі. Сёння пытанне часовага працаўладкавання за мяжой скранулася з мёртвай кропкі, дзякуючы прынятай Міністэрствам Працы Рэспублікі Польшча пастановы аб легальным статусе беларускіх працаўнікоў у Польшчы. На сённяшні дзень некалькі будаўнічых фірм і фірм па абслугоўванню абсталявання прынялі на працу рэпрэсаваных з Беларусі. У большасці выпадкаў гэта людзі з вышэйшай адукацыяй у самых розных галінах, але якія маюць будаўнічыя навыкі. За невялікі тэрмін працы мужчыны маюць магчымасць зарабіць некаторыя фінансавыя сродкі на ўтрыманне сям’і і вярнуцца да справаў змагання за дэмакратычныя змены ў Беларусі.

Мы неаднаразова звярталіся да Амбасадаў краін-суседзяў і партнерскіх арганізацый Літвы, Польшчы, Чэхіі, Украіны з просьбай знайсці магчымасці часовага працаўладкавання жанчын на сезонную працу ў фермерскіх гаспадарках. Такая магчымасць дазваляе пацярпелым жанчынам самастойна вырашыць праблему ўтрымання сям’і.

Праведзены Камітэтам аналіз зваротаў за матэрыяльнай падтрымкай паказвае, што сродкі неабходны тым актывістам, якія на працягу доўгага часу не могуць уладкавацца на працу праз свае дэмакратычныя погляды, якія пражываюць у невялікіх гарадах і мястэчках Беларусі, дзе значна абмежаваныя магчымасці працаўладкавання, і якія неаднаразова адчувалі ціск з боку ўладных структураў адносна іх саміх і членаў іх сям’і.

• 
  дапамога ў правядзенні якаснага медычнага даследвання ў клініках г. Мінска;
  
• 
  пошук і падтрымка магчымасці санаторна-курортнага лячэння;
  
• 
  набыцце лекавых прэпаратаў.