Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2010 2014 жылдарға арналған стратегиялық жоспарын бекіту туралы
жүктеу/скачать 1.76 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 29 қаңтардағы № 39 Қаулысы
- Жарлығын
- Қазақстан Республикасының
- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің
- 1. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің миссиясы мен пайымдауы
- 2. Ағымдағы жай-күйді талдау
- Қазақстан Республикасындағы туылу үрдісі
- Мектепке дейінгі оқыту және тәрбие
- 1 млн. тұрғынға берілген патенттік өтінімдер саны
- Жаңа объектілер енгізуді ескере отырып, оқушы орнының ташпылығы
- 3) Техникалық және кәсіптік білім еңбек нарығының қажеттілігінен алшақ
| Источник: ИС ПАРАГРАФ, 18.04.2011 18:30:34
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2010 - 2014 жылдарға арналған стратегиялық жоспарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 29 қаңтардағы № 39 Қаулысы (2011.25.02. берілген өзгерістер мен толықтырулармен) «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 18 маусымдағы № 827 Жарлығын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2010 - 2014 жылдарға арналған стратегиялық жоспары бекітілсін.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 29 қаңтардағы № 39 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2010 - 2014 жылдарға арналған стратегиялық жоспары 1. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің миссиясы мен пайымдауы Миссиясы: бәсекеге қабілеттілікті және тұрақты әлеуметтік-экономикалық өсуді қамтамасыз ететін білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыру Пайымдауы: жоғары білімді, бәсекеге қабілетті, интеллектуалды ұлт 2. Ағымдағы жай-күйді талдау Қазақстанда 5 жастан 24 жасқа дейінгі халықтың 85 % білім беру бағдарламаларымен қамтылған. 4,5 млн. дерлік адам білім алуда. Білім және ғылым саласында 500 мыңға жуық оқытушы мен ғалым жұмыс істейді. Білім және ғылым жүйесімен республика халқының 30 %-ға жуығы қамтылған. Республика халқының 99,6 % - сауатты. Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму бағдарламасының деректері бойынша, Қазақстан 2009 жылы адам дамуының индексі бойынша 82-орынға ие болып, адам әлеуеті дамуының жоғары деңгейлі елдерінің қатарына кірді. Барлық білім беру деңгейлері тиісті ұйымдар желісімен институционалды қамтамасыз етілген. Сонымен бірге, білім беру жүйесінің жай-күйіне Қазақстанда жүріп жатқан демографиялық процестер өзінің елеулі әсерін тигізуде. Қазақстан Республикасындағы туылу үрдісі 
Орын алған бала-бақшалар санының төмендеу үрдісіне 2000 жылы түбегейлі өзгеріс жасалды. Қазіргі уақытта мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының саны жыл сайын өсуде. Соңғы жылдары республикамызда мектепке дейінгі білім беру ұйымдарындағы тәрбиеленушілер санының өсуі байқалуда. 2009 жылы 1 қазанда ол 2000 жылғы 133,2 мың балаға қарағанда 356,0 мың баланы құрап отыр. Мектепке дейінгі оқыту және тәрбие 
2009 - 2010 оқу жылында жалпы саны 2486, 3 мың оқушыны қамтыған 7576 күндізгі жалпы білім беретін мектеп жұмыс істеді. Олардың ішінде 4288 мектеп - шағын кешенді мектептер (40 оқушыға дейінгі контингентті құрайтын бастауыш мектеп, 100 оқушыға дейінгі контингентті құрайтын негізгі мектеп және 280 оқушыға дейінгі контингентті құрайтын орта мектеп). Қазақстан Республикасында 866 техникалық және кәсіптік білім беретін (бұдан әрі - ТжКБ) оқу орны жұмыс жасайды, оның ішінде 324-і кәсіптік лицей, 542-сі колледж. Олардың 171 ТжКБ оқу орындары (немесе 19,7 %) ауылдық жерде орналасқан, оның ішінде 137 кәсіптік лицей мен 34 колледж. ТжКБ оқу орындарында 610,4 мың адам білім алады, оның ішінде мемлекеттік тапсырыс бойынша - 194,4 мың адам (немесе 31,8 %). Сапасыз білім беретін жоғары оқу орындарының артық желісі 2007 - 2008 жылдары 176-дан 144-ке дейін қысқарды. Білім және ғылымды дамыту үшін мынадай стратегиялық құжаттар қабылданды: «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы; Техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2008 - 2012 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы; Қазақстан Республикасында ғылымды дамытудың 2007 - 2012 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы; Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005 - 2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы; 2007 - 2011 жылдарға арналған «Қазақстан балалары» бағдарламасы. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2009 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Парламентінің төртінші шақырылымының III сессиясының ашылымында берген тапсырмасын және Мемлекет басшысының қатысуымен өткен кеңестің 2009 жылғы 4 қыркүйектегі № 01-7.12 хаттамасының 1.2 тармағын орындау үшін «Ғылым туралы» жаңа Қазақстан Республикасының Заңы әзірленуде. Білім беру құрылымы ЮНЕСКО-97 халықаралық стандарттық жіктеуішіне сәйкес келтірілді. 12 жылдық мектепті енгізу үшін жағдай жасалынып жатыр. Техникалық және кәсіптік білім беру қайта құрылды. Мамандарды даярлаудың үш деңгейі енгізілді: бакалавр - магистр - PH.D докторы. 2009 жылы мамандықтардың үлкейтілген топтарынан тұратын Қазақстан Республикасының жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім мамандықтарының жіктеуіші бекітілді. Білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесі құрылды. Оған тәуелсіз сырттан бағалаудың бүкіл элементтері кіреді (лицензиялау, аттестаттау, аккредиттеу, рейтинг, ұлттық бірыңғай тестілеу (бұдан әрі - ҰБТ), мемлекеттік аралық бақылау (бұдан әрі - МАБ), талапкерлерді кешенді тестілеу және басқалары). Республиканың барлық өңірлерінде білім сапасын бағалаудың облыстық жүйесін енгізу басталды. Ғылымның дамуы 6 басым бағытқа шоғырланған: нанотехнологиялар мен жаңа материалдар; биотехнологиялар; көмірсутекті және тау-кен-металлургиялық секторларға арналған технологиялар және олармен байланысты сервистік салалар; ядролық технологиялар және жаңарған энергетика технологиялары; ақпараттық және ғарыштық технологиялар; ұлттық идея тұрақты дамудың негізі ретінде. Елдің ірі өңірлік ғылыми ұйымдары мен жоғары оқу орындары қатарында қазіргі заманғы жабдықтармен қамтамасыз етілетін ғылым дамуының басымдықтарына сәйкес келетін сындық технологиялар бойынша ұжымдық пайдаланымдағы 5 ұлттық ғылыми зертхана мен инженерлік бейінді 15 университеттік зертхана құрылды. Ғылым мен білімді интеграциялау мақсатында 6 инновациялық-білім беру консорциумы құрылды. Қазақстан құс тұмауына қарсы меншікті вакцинасы бар 13 елдің бірі болды. 2009 жылы республикада мемлекеттік тапсырыс бойынша құс тұмауына қарсы N5H1 вакцинасын 7,7 млн. дозада шығару басталды. Қазақстан Республикасы A/N1H1 тұмауына қарсы сапасы дүниежүзілік әлемдік баламалар қатарындағы инабелсенді технологияны әзірлеген 5-інші мемлекет болып табылады. Технология NIBRG-121хр рекомбинантты штамм негізінде Refiuvac атауымен әзірленді және қазіргі уақытта оның клиникалыққа дейінгі сынағы табысты аяқталуда. Әзірлеушілердің болжауынша, вакцинаның бағасы шетелдік баламаға қарағанда шамамен 40-50 пайызға арзан болады. Ғылыми ұйымдар желісі кеңеюде. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес Мемлекет тарихы институты құрылды. Жүргізілген зерттеулердің өзектілігі мен жаңалығы көрсеткіштерінің бірі елдегі патенттеу және жалпы басылымдардың мүмкіндігі мен деңгейі болып табылады. 1 млн. тұрғынға берілген патенттік өтінімдер саны 
Тек соңғы үш жыл ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің жаратылыстану-ғылыми бейіндегі ғылыми ұйымдары 281 патентке ие болды, халықаралық басылымдарда 754 мақала, халықаралық конференция еңбектерінің жинақтарындағы баяндамалардың 1957 тезисі жарияланды. 2009 жылы Қазақстан Республикасы ғалымдарының шетел басылымдарындағы үлесі бүкіл әлемдік ағынында 0,018 %-ға тең, бұл орта әлемдік деңгейге сәйкес келеді. Қазақстан ғалымдарының жұмыстарын үлгі етіп алудың 2001 жылдан бері 3 есеге артқан тұрақты өсуі байқалуда. Бұл ғылыми зерттеулердің өзектілігін және қазақстан ғылымына деген қызығушылықтың артқанын көрсетеді. Біз 10 000 ғалымға шаққандағы патенттер саны бойынша да орта әлемдік деңгейге жетуге жақынбыз. Жоғарыда көрсетілген көрсеткіштердің жақсаруына елдің ғылыми-техникалық саласын басқарудың жаңа үлгісін іске асыру нәтижелері ықпал етті. Ғылыми зерттеулер нәтижелері бойынша 2008 жылы ғылыми ұйымдар 33 патентке, 173 алдына ала патентке ие болды, қорғаныс құжатын алу үшін 84 өтініш берілді, 77 монография, 3287 жарияланым, оның ішінде 516 халықаралық басылымдарда 230 жинақ (кітаптар, брошюралар) шығарылды. Республикамыздың барлық өңірлерінде балалардың құқықтарын қорғау органдары жұмыс істейді. Балалар үйлеріндегі балалар санын азайту, қадағалаусыз және қорғансыз қалған балалардың пайызын төмендету, жасөспірімдер үйлерінің желісін кеңейту жолымен балалар үйлері түлектерінің тұрғын үй проблемаларын шешу үшін жағдай жасалған. Жастар саясаты белсенді іске асырылуда. Жастардың мүдделері мен қажеттіліктерін іске асыруды қамтамасыз етуге танылған мемлекеттік органдардың, қоғамдық бірлестіктердің өзара іс-қимылының қажетті құқықтық негізі қаланды. Жыл сайын қоғамдық іс-шаралар мен патриоттық акциялардың, студенттік құрылыс жасақтарының және «Жасыл ел» жасақтары сарбаздарының, іске асырылған әлеуметтік маңызды жобалардың саны артуда. Қазақстан студенттерінің альянсы 50 мың адамды біріктіреді. Жастар ұйымдарының саны 700-ден асады, олардың қызметіне елдің 1,2 млн. астам жасы қатысады. Мектептерді компьютерлендіру аяқталды. 1 компьютерге 20 оқушыдан, ауыл мектептерінде 1 компьютерге 18 оқушыдан келетін арақатынасқа қол жеткізілді. Мектептердің 98 %-ы Интернет желісіне қосылды. Мектептердің 98 %-ы, ауыл мектептердің - 97 %-ы телефон желісіне тартылды. Қазақстандық білім беру порталы (www.eduport.kz) тәжірибелік пайдалануға берілді. 2011 - 2016 ж.ж. электронды оқу жүйесін құруға техно-экономикалық негіздеме әзірленді. Қазақстан Республикасының орта білім беру жүйесін жаңғыртуға ықпал ететін түйінді бастамашыл жобалардың бірі «Нұрсұлтан Назарбаевтың 20 Интеллектуалды мектебі» жобасы болып табылады. Аталған мектептер балабақшалар, мектепалды топтар, 12 жылдық оқытудың білім беру бағдарламалары үшін оқу-тәрбие бағдарламаларын әзірлеу, енгізу және сынақтан өткізу бойынша бастапқы алаңдар болып табылады. Аталған бағдарламалар Қазақстандық білім берудің үздік дәстүрлерінің әлемдік педагогикалық практиканың алдыңғы қатарлы тәжірибелерімен үндесетін, физика-математикалық және химия-биологиялық бағыттағы пәндерді бейімдеуді қайта қарайтын, көптілді ортаны қалыптастыруға ықпал ететін болады. Бір мектепте халықаралық бакалавриаттың принциптері мен философиясына сәйкес бағдарламалар енгізілетін және авторландырылатын болады. 2014 жылы Қазақстан Республикасының аумағында 20 мектеп жұмыс жасайтын болады. Қазақстан оқушыларының Халықаралық олимпиадаларда жеңіп алған медальдарының саны жыл сайын өсуде. Тек 2008 жылы 104 алтын, 111 күміс және 120 қола медаль жеңіп алынды. 2009 жылдың 10 айында республиканың құрама командалары 392 медаль және 19 грамота, оның ішінде 88 алтын, 150 күміс, 154 қола медальды жеңіп алды. Бұдан басқа, қазақстандық оқушылар 2004 жылдан бері «Қашықтықтан Азия-Тынық мұхиты математикалық олимпиадасы» және «Жібек жолы» қашықтықтан математикалық олимпиадасы атты қашықтықтан болатын халықаралық олимпиадаға қатысып келеді. Санкт-Петербург информатикалық технологиялар, механика және оптика университетімен жасалған шартқа сәйкес 2009 жылы Информатикадан бірінші Евразиялық интернет-олимпиада өткізілді. 2007 жылғы еліміздің жас интеллектуалдарының халықаралық математика олимпиадаларындағы жеңістері әлемнің 95-тен астам елдері өкілдерінің құрамында 2010 жылы математика пәнінен 51-ші Халықаралық олимпиаданы ұйымдастырушы ел ретінде Қазақстанның кандидатурасын халықаралық ұйымдастыру комитетінің бірауыздан қолдауына ықпал етті. 2009 жылы Қазақстан ТМД елдерінің арасында алғашқы боп Германияда өткен 50-ші Халықаралық Математика олимпиадасында мәртебелі интеллектуалдық жарыстың эстафеталық жалауын қабылдап алды. Қазақстан әлемнің 43 елімен бірге математика және жаратылыстану бойынша 4-сынып оқушыларының білімін бағалау бойынша TIMSS-2007 (Third International Mathematics and Science Study) халықаралық саластырмалы зерттеудің қатысушысы болды. Зерттеуге 141 мектептен 3,99 мың оқушы қатысты. Қазақстанның нәтижелері (549 балл) төрт елдің нәтижесінен төмен, бірақ орташа халықаралық балдан жоғары. 15 жастағы оқушылардың оқу, математика және жаратылыстану саласындағы сауаттылығын бағалау мақсатында Қазақстан алғаш рет PISA (Programme for International Student Asseessment) 2009 Халықаралық зерттеуіне қатысты. Зерттеуге 200 білім беру ұйымынан 5,59 мың оқушы қатысты. Студенттердің академиялық ұтқырлығы өсуде. Республиканың жоғары оқу орындарында 10 мыңға жуық шетел азаматтары оқиды, шетелдерде 20 мыңнан астам қазақстандық оқиды. 3000-ға жуық «Болашақ» стипендиясының иегері әлемнің 27 елінде оқиды. Білім және ғылым саласында 130-дан астам халықаралық шарт жасалды. 150-ден астам білім беру және ғылым ұйымдары шетелдік әріптестерімен тікелей байланыстар орнатуда. Білімді сипаттайтын бәсекеге қабілеттіліктің жаһандық индексінің (бұдан әрі - БЖИ) 11 құрамдас бөлігінің тек бір «Жоғары оқу орындарына қабылданған студенттер саны» индикаторы бойынша ғана біз 50 үздік ел қатарына кіріп отырмыз. Қазақстанның білімінің және ғылымының бәсекеге қабілеттілігін тежейтін бірқатар жүйелік проблемалар бар: 1) Мектепке дейінгі білімге тең қол жеткізу қамтамасыз етілмеген 2009 жылдың бірінші жартыжылдығында республикадағы балалардың 36,9%-ы мектепке дейінгі ұйымдармен қамтылған. Бұл бізге жақын көршілерден (Ресей - 64,5%) гөрі едәуір төмен. 1 мен 6 жас арасындағы 600 мыңдай бала ұйымдастырылған мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтылмаған. Мектепке дейінгі оқытумен және тәрбиемен, мектепалды даярлықпен қамтудың төмен көрсеткіші БЖИ-дің «Бастауыш біліммен қамту» индикаторына әсер етеді (133-тен 86-орын). 2) Мектептегі білімнің инфрақұрылымы мен мазмұны мемлекет ұсынған бірдей сапалы білім беру қызметтерін және 12 жылдық мектепке көшуді қамтамасыз етпейді «Бастауыш білімнің сапасы» (133-тен 67-орын), «Білім беру жүйесінің сапасы» (66-орын), «Математикалық және ғылыми білімнің сапасы» (72-орын) БЖИ индикаторында білім беру ұйымдары желісінің жетіспеушілігі, олардың нашар материалдық базасы, жетілмеген білім беру мазмұны және тағы басқалар байқалады. Қазіргі жалпы білім беретін мектептер базасының материалдық-техникалық жай-күйі қазіргі заманның талаптарға әлі де жауап бере алмай отыр: жалпы саны 7576 мектептің 64,6 %-ы типтік ғимараттарда, 35,4 %-ы бейімделген, 201 мектеп авариялық жағдайда тұр. Мектептің 22,7 %-ы күрделі жөндеуді қажет етеді. Мектепің 85,0 %-ы 1990 жылға дейін салынған. Мектептің 62,7 %-ы екі, ал 70-і үш ауысымда жұмыс істейді. Еліміздің өңірлерінде білім берудің бюджетін қалыптастыру кезінде мектептердің оқу-материалдық базасының мазмұны мен дамуына қажеттілігі іс жүзінде дұрыс есепке алынбайды, нәтижесінде авариялық жағдайда тұрған мектептердің саны азаймай отыр. Ауылдық мектептердің көпшілігі бейімделген ғимараттарда орналасқан. Республикамызда 2000 - 2007 жылдары бұл үлес өзгермей отыр және 2009 жылда ол мектептердің жалпы санының 41,7 %-ын құрап отыр. 2009 жылы оқушы орындарының жетіспеушілігі - 78 629 бірлікті құрады. Республика өңірлеріндегі 195,8 млрд. теңгені құрайтын 259 мектептің құрылысы орын тапшылығын азайтады, бірақ барлық мәселені толық шешпейді: Жаңа объектілер енгізуді ескере отырып, оқушы орнының ташпылығы 
Оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың сапасын, оқушылар білімінің, іскерлігінің, дағдысының деңгейін көтеруді қамтамасыз ететін маңызды факторлардың бірі - мектептерде пәндік кабинеттердің болуы. 1970 - 1990 жылдары сатып алынған мектеп жиһаздары моральдық және табиғи тұрғыдан ескірген және балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес келмейді. 2009 жылы мектептердің тиісті пәндік кабинеттермен қамтамасыз етілуі облыстар бойынша айтарлықтай өзгеруде. 2009 жылы мектептердің оқу кабинеттермен орташа қамтамасыз етілуі олардың жалпы санының: физика - 78,87 %-ын, химия - 71,6 %-ын, биология - 66,67 %-ын, ЛМК - 40,6 %-ын құрап отыр. Оқулықтардың сапасын жақсарту мақсатында сараптама жүзеге асырылады. 2009 жылдың бірінші жартыжылдығында 1381 оқулық пен ОӘК сараптамадан өткізілді: мектепке дейінгі білім беру үшін - 62 оқу құралы, орта білім үшін - 905, техникалық және кәсіптік білім беру үшін - 96, жоғары білім беру үшін - 29 және электрондық білім беру басылымдары үшін - 289. Сараптама қорытындысының нәтижесі бойынша 2009 жылы 831 оқулық пен ОӘК оқу үдерісіне пайдалануға ұсынылып, 332 оқу басылымы жан-жақты пысықталып қайтадан сараптамаға жіберілген, 119 оқулық пен ОӘК оқу үдерісіне пайдалануға ұсынылмаған болса, 99 басылым сараптамаға жіберілмеген. 12 жылдық білім беру шеңберінде мектепке баратын алты жасар балалар үшін Қазақстан мектептерінде ойын және демалыс бөлмелерін жабдықтау, ыстық тамақпен және витаминдендірілген киселмен қамтамасыз ету қажет. Білім беруді қаржыландыру 10 жыл ішінде 7 есеге ұлғайды. Соңғы жылдары Қазақстанда оң үрдіс байқалуда - мемлекеттік бюджеттен білім беру жүйесін қаржыландырудың абсолюттік мәнінде едәуір өсуі. Егер 2000 жылы бір оқушыға мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту шығындары 25,8 мың теңгені құраса, онда 2009 жылы - 106,2 мың теңге, ал орта білім алатын бір оқушыға жұмсалатын шығын 18,8-ден 117,99 мың теңгеге дейін құрап отыр. Бірақ қаржыландыру құрылымында жалақы 82 %-ды құрайды. Күрделі жөндеуге және негізгі құралдарды сатып алуға барлығы мектепке жұмсалған қаражаттан 3 %-ды құрайды. Оқушыларды тамақтандыру мен тасымалдау шығыстарын ескере отырып, жан басына шаққандағы қаржыландыру тетігі жоқ. Мектептерде балаларды сапалы және теңестірілген тамақтандыру жүйесі дамымай отыр. Бұл ретте елімізде мектептік тамақтандырудың қазіргі заманға сай, жоғары технологиялық және электр қуатын үнемдейтін комбинаттары жоқ. Нәтижесінде ыстық тамақпен оқушылардың 63,7 %-ы ғана қамтылған. Республикада 5368 оқушы үшін, оның ішінде мектептері жоқ елді мекендерде тұратын 2827 оқушы үшін жеткізу ұйымдастырылмаған. Тасымалдау ұйымдастырылған жерде тасымалдаудың қауіпсіздігі мен жабдықталуына қатысты проблемалар бар. Автобустардың техникалық жағдайы, жанар-жағар май және шығыс материалдарымен қамтамасыз ету мәселелері жүйелі түрде шешілмеген. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің деректері бойынша соңғы бес жылда балалар мен жасөспірімдер арасында аурудың өсу үрдісі бар. Балалар арасында ауру 2008 жылы 100 мың халыққа 99170,9 (2007 ж. - 99729,3); жасөспірімдер арасында 100 мың халыққа - 77375,5 (2007 ж. - 77403,5) құрады. Оқушылар денсаулығының жағдайына мінез-құлық факторлары әсер етеді. Жасөспірімдердің 21 %-ы шылым шегеді. Диспансерлік есепте нарколог-дәрігерлердің бақылауында 3,8 мыңнан астам жасөспірім тұр. 3) Техникалық және кәсіптік білім еңбек нарығының қажеттілігінен алшақ БЖИ көрсеткіші бойынша «Орта білім берумен қамту» 133 орынның ішінде Қазақстан 51-орын алады. Техникалық және еңбек қызметін көрсетудің білікті мамандарын даярлау 149 кәсіп пен 217 мамандық бойынша жүзеге асырылады. Бүгінгі күні еңбек нарығында таңда ішкі және сыртқы бәсекеге өсуде. Білікті жұмыс кадрларына деген сұраныс әлі де бар. Жыл сайын ТжКБ оқу орындарынан 45 мың мамандар шығарылады. Соның өзінде еңбек нарығындағы сұраныс 30-40%-га ғана қанағаттандырылады. ТжКБ жүйесі кәсіпорындарға қажетті мамандарды даярлауға бейімді болуы тиіс. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі тарапынан кәсіпорын қызметіндегі жаңа енгізілімдерді, сонымен қатар бизнесті дамыту стратегиясын есепке ала отырып, экономика саласында кадрларға деген объективті қажеттілік болжамы жүргізілмейді. Еңбекті ұйымдастыру және мамандықтардың мазмұны өзгеруде. Қазіргі таңда қойылған біліктілік талаптар жұмыс берушілердің сұранысына сәйкес емес. Сондықтан қойылған біліктілік талаптарды үнемі жаңарту керек, себебі кадрларды даярлау экономика талабынан қалыспауы қажет. - Кадрлар даярлау жөніндегі өңірлік және өңіраралық кеңестер; - жергілікті жерде - ТжКБ-ны дамыту жөніндегі өңірлік кеңестер құруды тездету қажет. ТжКБ-нің жүйесінің дамуына бизнес-құрылымдарының қатысуының нормативтік құқықтық жағдайын жетілдіру мақсатында ТжКБ-ны дамытуды қолдау қорын құру қажет. Жұмыс берушілердің жаңа немесе олардың қолданыстағы салалық біліктілік талаптарын әзірлеулері қажет және кәсіптік стандарттар әзірлеуге, емтихандық тапсырмаларды әзірлеуге, біліктілікті бағалауға қатысулары қажет. Салада кадрлар даярлаудың сапасын басқарудың негізгі тіректерінің бірі - жұмыс берушілердің біліктілікті тәуелсіз бағалау, яғни мамандарды сертификаттау. Әр салада қызметкерлердің біліктілігін сертификаттау жүйесін, оның ішінде халықаралық сертификаттау агенттіктерін тарта отырып, құру қажет. Жоғары білікті инженер-педагогикалық кадрлар еңбек ақының төмендігінен өндірістерге кетуде. Өндірістегі тағылымдар және оқытушылардың біліктілігін арттыру жүйесі қазіргі талапқа сай емес. Қаржыландыру көлемі төмен қалпында сақталуда. Техникалық және қызмет көрсету еңбегінің кадрларын даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын жоспарлау тетігін жетілдіру қажет. Іс жүзінде барлық ТжКБ оқу орындары ескірген құрал-жабдықтарды қолдануда. Бұл ретте ескірген жабдықтармен қамтамасыз етілу орта есеппен 54%-ды құрайды. Ауылды жерлерде техникалық және кәсіптік білім ұйымдарының желісі дамытылуы тиіс. жүктеу/скачать 1.76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|