МСАК-ті жаңғырту және басымдықпен дамытудың негізінде барлық денсаулық сақтау қызметтерін пациент мұқтаждықтары айналасына интеграциялау

МСАК оның көлденең (амбулаториялық-емханалық) және тік (психиатриялық, наркологиялық, туберкулезге қарсы, онкологиялық және т.б) бейінді қызметтермен өзара іс-қимылының өзгеруімен, халыққа медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру жүйесіндегі орталық звеноға айналады.

Тегін амбулаториялық емдеу үшін дәрілік заттар тізбесін кезең- кезеңімен кеңейте отырып, МСАК деңгейіндегі медициналық көмек кеңейтілетін болады.

Жоспарлы мамандандырылған көмек МСАК-ке тіркелген тұрғындардың қажеттілігіне байланысты болады, оңалту және ұзақ күтім жасау қызметтері, соның ішінде жеке меншік секторды тарта отырып дамиды.

Көлік медицинасын, соның ішінде санитариялық авиацияны, жедел медициналық жәрдемді, телемедицинаны, жылжымалы дәріханалық пунктер желісін одан әрі дамыту жүзеге асырылатын болады.

Дәлелдік медицинаға, ғылыми әзірлемелерге негізделген медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарттарын, клиникалық хаттамаларды жетілдіру және енгізу жалғасады. 

 

5.2.1. МСАК-ті жаңғырту және басымдықты дамыту

МСАК-ті одан әрі дамыту алғашқы звенодағы  әмбебап, интеграцияланған, әлеуметтік бағдарланған, қолжетімді және сапалы медициналық көмекті дамытуға бағытталған шараларды тереңдетуді көздейді.

Отбасылық қағида әр жанұяның қажеттілігіне қарай профилактикалық, диагностикалық, емдеу, оңалту және сауықтыру іс-шараларын, паллиативтік көмек пен үйде күтім жасауды жүргізуді көздейді.

Отбасылық қызмет көрсету қағидасы МСАК дәрігерлерімен (жалпы практика дәрігері (ЖПД), учаскелік дәрігерлер (терапевтер, педиатрлар)) және МСАК дәрігерлері тарапынан үйлестіру жасай отырып, арнаулы мамандардан жасақталған  мультитәртіптік командалармен жүзеге асырылады. ЖПД-мен қамтылудың және олардың құзыреттерінің өсу шамасына қарай, олар кезең кезеңімен учаскелік дәрігерлерді алмастыратын болады.

Отбасы денсаулығын қорғау бойынша шаралар кешені отбасын жоспарлау, аурудың профилактикасы, әйел, еркек тұрғындар мен балалардың, соның ішінде мүгедектердің созылмалы ауруларын емдеу және оңалту шараларын қамтитын болады.

МСАК жұмысының басымдығы ана мен баланың денсаулығын нығайту болып қала береді. МСАК түрлі аурулар, соның ішінде перинаталды көмек кезінде медициналық көмекті аймақтандыру бағдарламаларының негізгі деңгейі болады. Андрологиялық қызметтің ұйымдастырылуын жетілдіру, еркектердің репродуктивті жүйесінің ауруларын профилактикалау мен заманауи емдеудің тиімділігін арттыру бойынша іс-шаралар жүргізіледі.

Медициналық көмек көрсетудің сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатымен МСАК-тің басқа да денсаулық сақтау деңгейлерімен және қызметтерімен толық интеграциялануы қамтамасыз етіледі.

Мәселен, МСАК мамандары диагностика мен бейінді мамандардың қызметтерін, стационарға жолдауды, оңалтуды, паллиативті көмекті және үйде күтім жасауды қоса алғанда, денсаулық сақтау жүйесінің барлық деңгейлерінде медициналық көмек көрсетуді үйлестіреді (бағдарлау). Олар медициналық көмектің барлық кезеңдерінде қызмет берудің толықтығы мен сапасына мониторинг жүргізетін болады.  

Мамандандырылған қызметтер (соның ішінде психиатриялық, наркологиялық, тубуркулезге қарсы, онкологиялық және т. б.) жұмысының МСАК ұйымдарымен өзара тығыз байланысы жүзеге асырылады.

Медициналық көмек көрсетудің тиісті стандарттарын жетілдіру, оның толықтығы мен сабақтастығын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыс жалғастырылады. Барлық деңгейлерде диагностикалау мен емдеу хаттамаларының және МСАК қызметкерлерінің орталық үйлестіру рөлінің негізінде мониторинг жүргізу арқылы ауруларды интеграцияланған басқару (АИБ) қағидасы мен бағдарламалары енгізіледі. Бұл үшін барлық өңірлерде үш ауру (артериялық гипертония, қант диабеті, қанайналымның созылмалы жеткіліксіздігі) бойынша АИБ енгізілетін болады. Бұл ретте МСАК-ті түпкі нәтиже үшін қаржылық ынталандыру тетігінде индикаторлар жүйесі жетілдіріледі. Бұл назарды ауруларды ерте анықтау мен емдеуге аудару, асқынулар жиілігін төмендету және емдеуге жатқызулар деңгейін қысқарту, медициналық-әлеуметтік тиімді оңалтуды жүргізу үшін стимулдар жасайды.  

МСАК-тің әлеуметтік бағытталуы МСАК, әлеуметтік қорғау және қоғамдық денсаулық сақтау қызметтерінің жұмысын интеграциялаудың, халық денсаулығын сақтау жөніндегі сектораралық өзара іс-қимыл шеңберіндегі іс-шараларға бастапқы звено мамандарын белсенді түрде тартудың есебінен қамтамасыз етілмек.

Тиісінше, МСАК психологтарды, әлеуметтік қызметкерлерді, мейіргерлерді, фельдшерлерді, акушерлерді және көмекші персоналды тартумен кешенді медициналық және әлеуметтік қызметтер ұсынуды қамтитын алғашқы медициналық-әлеуметтік көмек қызметі ретінде қарастырылады. Әлеуметтік қорғау органдарымен өзара іс-қимыл жасаумен әлеуметтік және психологиялық қолдау мен мультибейінді патронаж қамтамасыз етіледі.

МСАК, ҚДСҚ, әлеуметтік қызметкерлер, бейінді денсаулық сақтау қызметтері (туберкулезге қарсы, наркологиялық, психиатриялық) жұмысының бейәлеуметтік мінез-құлқы бар тұлғаларға қатысты, бала жастағы оқыс оқиғаларды болдырмау, отбасындағы теріс факторлардың бала денсаулығына әсерін жою бойынша ІІМ учаскелік қызметтерінің және басқа да мүдделі органдардың (соның ішінде балалар мен әйелдердің құқықтарын қорғау жөніндегі) өкілдерімен сектораралық интеграциясы күшейеді.  

Қызметтердің барынша қолжетімді болуын қамтамасыз ету үшін МСАК ұйымдарының желісі өңірлердегі демографиялық, географиялық және инфрақұрылымдық жағдайларды ескере отырып дамитын болады. Ұйымдардың халық тұратын жерлерге барынша жақындатылған, кіші және шағын нысандарына басымдық берілетін болады.

Осы мақсатпен:

ЖПД учаскелерін  кезең-кезеңмен  ірілендіру;

топтық және жеке отбасылық практикалар құруды қолдау;

МСАК-ті медициналық бұйымдармен, сондай-ақ арнайы автокөлікпен жабдықтауды жетілдіру;

мобильді (көліктік) медицинаны, пациенттерді қашықтықтан бақылауды әрі қарай жетілдіру;

МСАК көрсету жүйесінде жеке сектордың, шағын және орта бизнестің дамуын мемлекеттік қолдау;

мемлекеттік-жеке меншік әріптестікті (МЖӘ), МСАК желісін, қызмет бейіні тұрақты түрде сақталатын жағдайда мемлекеттік нысандарды кейін жекешелендіру мүмкіндігімен сенімгерлікпен басқаруға беруді дамыту жүзеге асырылады.

         МСАК сапасын арттыру мақсатымен МСАК ұйымы мен дәрігерін толыққанды еркін таңдауды қамтамасыз ету және ынталандыру, соның ішінде халықтың МСАК ұйымдарына тіркелуінің жеңілдігі мен айқындығын қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылданатын болады.

Қызмет көрсету сапасын жақсарту, кезек күтуді және персонал жүктемесінің шамадан тыс болуын төмендету мақсатымен, операциялық менеджментті жақсарту, өңірлік және жергілікті call-орталықтарын құру, мамандар консультациясына Интернет арқылы жазылуды енгізу, кезектерді басқарудың қазіргі заманғы технологияларын енгізу негізінде МСАК ұйымдарын басқару жетілдірілетін болады.

Денсаулық  сақтау жүйесіндегі МСАК басымдылығын, тиімділігін және тартымдылығын  қамтамасыз ету үшін МСАК-тің кадрлық  әлеуетін дамыту жөніндегі жұмыстар, лауазымдық нұқсаулықтарды және біліктілік талаптарын оңтайландыру жүргізілетін болады.

ЖПД-ні жоғары білім берудің жаңа мемлекеттік стандарттары бойынша даярлау заманауи білімі бар, практикалық, коммуникативтік дағдыларға ие  және командада жұмыс істей алатын, кеңбейінді мамандар қалыптастырудың негізін қалайды. Бұл ретте ЖПД-ні бала жастағы ауруларды профилактикалау, диагностикалау және емдеу бойынша теориялық және практикалық оқыту күшейтіледі.

МСАК-ті дамыту шеңберінде пациенттерді бақылау, созылмалы ауруларды басқару, сондай-ақ, пациенттерге үйде қызмет көрсету жөніндегі кейбір функциялар кезең-кезеңімен арнайы дайындалған жалпы практика мейіргерлеріне берілетін  болады.

Орта медициналық қызметкерлерді (бұдан әрі - ОМҚ) оқыту МСАК басымдығын, оның көпфункциялығы мен әмбебаптығын ескерумен жүргізілетін болады, ол денсаулық сақтаудың басқа секторларына қарағанда,  ОМҚ–да жоғары дербестікті талап етеді. ОМҚ оқыту стандарттары да әзірленген кәсіби стандарттарға сәйкестендіріледі.

МСАК-тің тұрақты дамуын қамтамасыз ету, оның толықтығы мен тартымдылығын арттыру  үшін мамандар тартудың уәждемелік тетіктері жетілдіріледі, амбулаториялық  деңгейде мемлекетпен  қамтамасыз етілетін дәрілік заттардың тізбесі кезең-кезеңімен кеңейтіледі. Халықтың денсаулығына ең ауыр әсер ететін ауруларды ерте анықтау  жөніндегі негізгі скринигтік бағдарламаларды әрі қарай дамыту, сондай-ақ олардың тиімділігіне үнемі мониторинг жүргізу және бағалау қамтамасыз етіледі.

 

5.2.2. Жедел және шұғыл медициналық көмекті (ЖШМК) дамыту

Халыққа медициналық көмек берудің толықтығы мен сапасын қамтамасыз ету мақсатымен сабақтастықты және МСАК ұйымдарын ЖШМК көрсетуге тартуды қамтамасыз ету жалғастырылады.

Сараланған медициналық көмекті стационарлық деңгейге кезең-кезеңімен ауыстыра отырып, практикалық дағдыларды бекітудің және пациенттерді тасымалдау жағдайындағы шұғыл медициналық жәрдемнің стандартталған алгоритмдерін енгізудің негізінде ЖШМК қызметінің халықаралық стандарттарын енгізу қамтамасыз етіледі. Осы мақсатпен ЖШМК-ті кадрлармен қамсыздандыру нормативтері қайта қаралады, халықаралық стандарттардың негізінде білім беру бағдарламалары әзірленіп, енгізіледі және денсаулық сақтаудың барлық деңгейлері үшін кадрлар даярлау орталықтары құрылады.

МЖӘ негізінде медициналық әуе тасымалы (санитариялық авиация) жүйесін әрі қарай дамыту бағдарламасы әзірленіп, іске асырыла бастайды. Ол мемлекеттік емес қаржыландыру көздерін тартудың негізінде бірнеше негізгі міндеттің тиімді  іске асырылуын қамтамасыз етеді:

шұғыл және ТЖ жағдайларда оқиға орнында ЖМШК көрсету және пациенттерді стационарға тасымалдау;

 пациенттерді медициналық көмек көрсету деңгейлері арасында қайта тасымалдау;

жету қиын жерлерде медициналық көмек көрсету, соның ішінде толыққанды медициналық көмек көрсету үшін қажетті мамандарды жеткізу арқылы көмек көрсету.

Осы міндеттерді іске асыру үшін жедел медициналық жәрдемді және  санитариялық авиацияны басқарудың бірыңғай орталықтандырылған жүйесі енгізіледі және республиканың барлық шұғыл әрекет ету қызметтері енгізілетін біртұтас Call-center құрылады.

 

5.2.3. Барлық денсаулық сақтау қызметтерінің интеграциясымен мамандандырылған медициналық көмекті (ММК) дамыту

Халықтың денсаулығының ағымдағы жай-күйін және инфекциялық емес аурулардың болжалды өсімін ескере отырып, медициналық көмекті ұйымдастырудың интеграцияланған моделін әзірлеу және кезең-кезеңімен  енгізу көзделіп отыр.

Осы үлгі негізгі әлеуметтік мәні бар, инфекциялық емес ауруларды және ел халқының демографиясына айтарлықтай ықпал ететін ауруларды:

миокардтың жіті инфарктын,

ми  қанайналымының жіті бұзылуын (инсульт);

қатерлі жаңа өспелерді;

жарақаттарды;

жүктілік және босандыруды қамтитын болады.

Халықаралық кәсіби ұйымдармен ұсынылған клиникалық нұсқаулар мен хаттамалардың негізінде әр блок бойынша іс-қимыл жоспарлары (Action Plan) әзірленеді және іске асырыла бастайды, олардың шеңберінде халық денсаулығының жоспарланып отырған көрсеткіштері және оларға қол жеткізу үшін қажетті негізгі іс-шаралар айқындалатын болады.

Аталмыш модель шеңберінде МСАК үйлестіруші рөлінің негізінде денсаулық сақтау жүйесінің барлық деңгейлерінде медициналық көмектің толық болуын, сапасын және сабақтастығын қамтамасыз етуге бағытталған интеграцияланған медициналық көмек беру стандарттары әзірленеді және іске асырылады.

Бұл ретте, стационар деңгейінде медициналық көмек көрсету көрсетілетін медициналық технологияның күрделілігіне байланысты аймақтандыру қағидасы бойынша жүргізіледі.

         Күрделі технологиялық қондырғылар мен біліктілігі жоғары мамандарды қажет ететін денсаулық сақтау қызметтері ауданаралық, өңірлік, облысаралық және республикалық деңгейлерде тиісті орталықтардың құрылуымен орталықтандырылады. Сонымен бірге, күрделі технологиялық қондырғыларды қажетсінбейтін денсаулық сақтау қызметтері орталықсыздандырылады және пациенттің тұрғылықты жеріне жақын  денсаулық сақтау ұйымдарында көрсетілетін болады. Медициналық және әлеуметтік қызметтер пациенттердің қажеттіліктеріне қарай интеграцияланады. 

         Бұл қызметтер сапасын арттыру, күту уақытын азайту, диагностикалау мен емдеудің негізсіз әдістерін тағайындауды болдырмау мақсатымен пациенттердің қозғалысын айқын және ұтымды бағдарлау тетіктерін әзірлеу мен енгізуді көздейді.

         Бұдан басқа, осы іс-шараларды іске асыру үшін мыналар:

         денсаулық сақтау ұйымдарының барлық деңгейлері үшін диагностикалау мен емдеудің дәлелді медицина қағидаларына негізделген клиникалық хаттамаларын;

         бейінді қызметтердің жұмысын ұйымдастыру стандарттарын;

         медициналық қызметкерлер үшін кәсіптік стандарттарды;

         іс-шараларға мониторинг жүргізу, оларды басқару және үйлестіру технологияларын әзірлеу және енгізу жалғасады.

         Олардың бейіндері шеңберінде барлық деңгейлерде медициналық көмек көрсетудің сабақтастығына, тиімділігі мен сапасына мониторинг жүргізу, оларды қамтамасыз ету бөлігінде республикалық клиникалардың, ғылыми орталықтардың және ғылыми-зерттеу институттарының рөлі мен жауапкершілігі күшейтілетін болады.

         МСАК қызметі мен ММК-нің интеграциясын технологиялық сүйемелдеу мақсатымен АКТ-ны, телемедицинаны және пациенттердің жекелеген санаттарына қашықтан сымсыз мониторинг жүргізу жүйесін дамыту жүзеге асырылады. Сабақтастықты қамтамасыз ету үшін, жер-жерлерде пациенттерге түсіндіруге, консультация беруге, оларды тіркеуге және мониторинг жүргізуге  арналған аумақтық және өңірлік call-орталықтар құрылады. 

         Бір жағынан, озық медициналық технологиялардың трансфертін әрі қарай ынталандыру, сондай-ақ, медициналық көмектің қолжетімді болуын, толықтығын  және сапасын арттыру,  екінші жағынан, денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету мақсатымен жан-жақты талдау жүргізіліп, жоғары технологиялық қызметтерді қоса алғанда, клиникалық хаттамалардың негізінде мамандандырылған медициналық көмекті одан әрі дамытудың жаңа тәсілдері әзірленетін болады. Медициналық ұйымдарға медициналық көмектің жекелеген түрлерін көрсету үшін, оның сапасы мен қауіпсіздігінің тиісінше болуын ұстап тұру мақсатында міндетті аккредиттеуден өту жөніндегі талаптар  белгіленеді.

         Медициналық көмектің сол түрі үшін қызметтерді стандарттау, ұйымдардың  инфрақұрылымын дамыту және мамандарды жүйелі даярлаудың негізінде, түрлі патологиясы бар науқастарды медициналық-әлеуметтік оңалтуды белсенді түрде дамыту қамтамасыз етіледі. Бұл ретте осы саладағы жеке секторды және МЖӘ-ні дамытуды мемлекеттік қолдау және ынталандыру шаралары әзірленеді және енгізіледі.

         Медициналық көмек көрсетудің интеграцияланған үлгісі шеңберінде, МСАК және әлеуметтік қорғау қызметімен өзара тығыз іс-қимыл жасаудың негізінде, ұзақ медициналық-әлеуметтік күтім жасау, паллиативті көмек және  науқастар мен мүгедектерге үйде күтім жасау қызметтері дамитын болады.

        

5.3. Медициналық қызметтердің сапасын қамтамасыз ету

5.3.1. Медициналық көмекті стандарттау және сапасын басқару

Медициналық ұйымдардағы барлық өндірістік процестерді стандарттаудың негізінде сапаны басқару жүйесі медициналық көмектің сапасы мен қауіпсіздігін тиімді көтеру үшін негіз болады.

 Клиникалық процестерді стандарттау үшін неғұрлым тиімді және қазіргі заманғы технологияларды және медицина ғылымының жетістіктерін енгізу негізінде ауруларды диагностикалау мен емдеудің клиникалық хаттамаларын әзірлеу жалғастырылады.

Диагностикалау мен емдеудің клиникалық хаттамаларын әзірлеу медицина қызметкерлерінің кәсіби бірлестіктерін тарта отырып, медициналық технологияларды бағалау жүйесінің (health technology assessment) негізінде жүзеге асырылатын болады. Бұл жүйенің негізінде жекелеген медициналық технологиялар мен дәрілік заттарды енгізу және қолданудың дұрыстығын анықтау мақсатымен арнайы талдамалық, клиникалық-экономикалық және фармако-экономикалық зерттеулерді ұйымдастыру және өткізу қамтамасыз етіледі.

Қалған, клиникалық емес өндірістік процестердің (тікелей нақты ауруларды емдеумен байланысты емес) стандарттары медициналық ұйымдарды аккредиттеуге арналған талаптар шеңберінде әзірленеді.

Ең жоғары клиникалық және экономикалық тиімділікті, сондай-ақ медициналық технологиялардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін медициналық практикаға жаңа технологияларды және дәрілік заттарды енгізу процесі жетілдіріледі. Сапа стандарттарын енгізуді және тиімділігін мониторинг жүргізуді денсаулық сақтау саласындағы орталық және жергілікті атқарушы органдар, соның ішінде медицина қызметкерлерін оқыту, медицина ұйымдарын қосымша жарақтандыру, медициналық көмекті қаржыландыруды жақсарту жолымен қамтамасыз ететін болады.

 Жергілікті сапаны басқару жүйелерінің негізі медицина ұйымдарының ішкі аудит қызметтері болады. Олардың қызметі қатерлерді басқарудың бірыңғай жүйесін енгізуге және тәуелсіз медициналық сарапшылар институтын тарта отырып клиникалық процестердің тұрақты аудитін жүргізуге құрылған.

Пациенттердің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің халықаралық тәсілдерін енгізу мақсатымен құпия аудитті қолдану негізінде медициналық қателіктерді есепке алу мен талдаудың ұлттық жүйесін енгізу мәселесі қаралады.

Бекітілген стандарттарды бұзғаны үшін медициналық қызметкерлер мен ұйымдардың жауапкершілігін арттыру қамтамасыз етіледі.

Денсаулық сақтау жүйесінің сапасы мен ілтипаттылығын қамтамасыз ету үшін жұртшылықты, білім беру ұйымдарын, кәсіби бірлестіктер мен бұқаралық ақпарат құралдарын кеңінен қатыстыра отырып, медицина қызметкерлерінің медициналық этикасы мен коммуникациялық дағдыларын дамытудың ұлттық бағдарламасы әзірленеді және енгізіледі.

 Жалпы, медицина қызметкерлері мен ұйымдарының қызметі мен нәтижелерінің айқындығы қамтамасыз етіледі; денсаулық сақтау ұйымдарының өндірістік қызмет нәтижелерін міндетті түрде БАҚ-да жариялауы енгізіледі.

Медициналық қызметтердің сапасын арттыру жөніндегі жаңа институционалдық тетік түрлі сапа стандарттарын, соның ішінде клиникалық практика, медициналық білім беру, дәрілік қамтамасыз ету және қаржыландыру (тарифтерді) стандарттарын келісу, бекіту және қамтамасыз етуге арналған алаң ретінде ДСӘДМ жанындағы консультациялық-кеңесші органның – Медициналық қызметтердің сапасы жөніндегі біріккен комиссияның құрылуы болмақ.

Біріккен комиссияның қызметі халықаралық стандарттар бойынша стандартталады жәге аккредиттеледі және мына:

қоғамдық денсаулықты сақтау мәселелері бойынша сектораралық және ведомствоаралық өзара іс-қимыл;

ТМККК шеңберінде халықты медициналық қызметтермен қамсыздандыруда және медициналық технологияларды дамытудың басым бағыттарын айқындау;

диагностикалау және емдеу хаттамалары мен денсаулық сақтау саласындағы стандарттарды жетілдіру;

медициналық және фармацевтикалық білім беруді;

медициналық қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі тетіктерді жетілдіру, медициналық көмекті және аккредиттеу жүйесін стандарттаудағы негізгі бағыттарды айқындау;

халықты сапалы, тиімді, қауіпсіз дәрілік заттармен, медициналық бұйымдармен қамтамасыз ету тетіктерін жетілдіру;

денсаулық сақтау саласының кадр әлеуеті мен медицина ғылымын әрі қарай дамыту;

дұрыстық және экономикалық негіздеу бөлігінде (бюджетке жүктеменің өтелуі, нәтижелілік) ортақ жауапкершілік қағидасын енгізумен медициналық сақтандыру жағдайында денсаулық сақтауды басқару және қаржыландыруды жетілдіру мәселелеріндегі саясатты қалыптастыру бойынша ұсынымдарды қарауға және әзірлеуге бағытталатын болады.

Комиссия құрамына мемлекеттік органдардың, қоғамдық ұйымдардың, медицина қызметкерлерінің кәсіби бірлестіктерінің өкілдерін, халықаралық сарапшыларды және т.б. қоса алғанда, денсаулық сақтау жүйесінің барлық мүдделі тараптарының өкілдері кіреді.

Медициналық қызмет сапасын тұрақты көтеру медициналық қызмет берушілерді денсаулық сақтау саласындағы ұлттық сапа және қауіпсіздік стандарттарына сәйкестікке аккредиттеуді дамыту арқылы қамтамасыз етілмек.

Аталмыш институтты дамыту үшін ұлттық аккредиттеуге қойылатын талаптар халықаралық стандарттарға толықтай сәйкестендіріледі.

Бұл ретте денсаулық сақтау саласындағы ұлттық аккредиттеу органы сапаны қамтамасыз ету саласындағы халықаралық аккредиттеуден өтеді.

Мұнымен қоса, жаһандық бәсекеге қабілеттілікті дамыту үшін отандық медицина ұйымдарының медициналық қызметтер сапасы саласындағы басқа да танылған халықаралық ұйымдармен, соның ішінде «Joint Commission International(JCI)» аккредиттелуі қолданылады.

Медициналық ұйымдардың аккредиттеуден өтуін ынталандыру мақсатымен әртүрлі қаржылық және қаржылық емес стимулдар ендірілетін болады. Сонымен қатар аккредиттеу мамандарын даярлау жөніндегі оқыту бағдарламалары дамытылады.  

Медицина қызметкерлерін міндетті сертификаттауды міндетті лицензиялау институтына трансформациялау мәселесі зерделенеді.

Медицина қызметкерлерін және медициналық ЖОО мен колледждер түлектерінің құзыреттеріне тәуелсіз бағалау өткізу үшін құзыреттерді тәуелсіз бағалаудың тиісті мамандандырылған орталықтары дамитын болады.

Жалпы алғанда, басқару органдарының сайланбалылығы, қатысу еріктілігі, қызметтің айқындығы мен этикалылығы негізінде ұлттық медицина қызметкерлерінің кәсіби бірлестіктерін дамыту қолдауға ие болады, соның  ішінде аккредиттеу, қаржыландыру және өкілеттіліктерді беру жолымен.

Аккредиттелген кәсіби бірлестіктердің негізгі мақсаты медицина ғылымы мен практикасының тиісті бағыттарын дамыту, мамандардың кәсіби құзыреттерін нығайту және халыққа берілетін медициналық көмектің сапасын жақсарту болмақ.

Медициналық көмектің жоғары сапасы мен қауіпсіздігін, денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету, отандық фармацевтикалық өндірісті дамыту мақсатында Ұлттық дәрілік саясат  (бұдан әрі – ҰДС) іске асырылады.

Фармацевтика саласының дамуы дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар айналымы саласындағы дәрілік заттардың қолжетімділігі, сапасы, тиімділігі мен қауіпсіздігі қағидаларына негізделген, өтіп жатқан интеграциялық үдерістер жағдайындағы денсаулық сақтау жүйесінің, қазақстандық қоғамның, фармацевтика нарықтарының заманауи талаптарын ескере отырып, дәрілік қамтамасыз етудің пациентке бағытталған моделін құруға бағытталатын Ұлттық дәрі-дәрмек саясатымен (бұдан әрі – ҰДС) айқындалады.

ҰДС-н іске асыру мына маңызды міндеттерді:

1) дәрілік заттардың қолжетімділігін қамтамасыз етуді;

2) дәрілік заттардың сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуді;

3) дәрілік заттардың ұтымды қолданылуын қамтамасыз етуді іске асыруға арналған іс-шаралар кешенін әзірлеуді, орындауды және тиімділігіне мониторинг жүргізуді көздейді

5.4.1. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың қолжетімділігін қамтамасыз ету

         Дәрілік заттардың қолжетімділігі одан әрі Қазақстан Республикасы мен ЕАЭО елдерінің аумағында пайдалануға рұқсат ету үшін дәрілік заттарды кешенді іріктеу жүйесімен қамтамасыз етіледі.

Осы мақсатта дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды мемлекеттік тіркеу жүйесі жетілдіріледі, GPM стандарты бойынша өндірілген, АҚШ-тың тағам өнімдері мен дәрі-дәрмектер жөніндегі әкімшілігімен (FDA), Еуропалық дәрі-дәрмек агенттігімен (EMA) мақұлданған дәрілерді тіркеу процедурасы жеңілдетіледі.

Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың экономикалық және физикалық қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатымен мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында сатып алу тетіктері жетілдірілетін болады.

Жекелеген аудандардағы халық үшін дәрілік заттардың қолжетімді болуын көтеру үшін мобильді жылжымалы дәріханалық пункттер жүйесі дамытылады.

Қолжетімділікті арттыру, импортқа тәуелділікті төмендету және денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатымен отандық өндірістің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарының айналымын жүйелі мемлекеттік қолдау шаралары көрсетілетін болады.

Халық үшін дәрілік заттардың экономикалық қожетімділігін қамтамасыз ету бойынша кешенді шаралар іске асырылады.

Сыртқы және ішкі референтті баға түзіліміне, дәрілік заттарды сатып алу жүйесін жоспарлауды жетілдіру және оларды ұтымды пайдалануға негізделген әлемдік озық тәжірибені пайдала отырып, дәрілік заттарға бағаны мемлекеттік реттеуді жетілдіру жолымен мемлекеттік шығындардың өсуін тежеудің тиімді тетіктері енгізіледі.

Сондай-ақ, амбулаторилық деңгейде тегін дәрілік заттармен қамтамасыз етуді (АДҚ) кеңейту шеңберінде азаматтардың ДЗ құны мен белгіленген шектік өтеу бағасындағы айырмашылықты бірлесіп төлеуінің негізінде халықтың неғұрлым қымбат препараттарды (оригинал препараттар мен дженериктерді) таңдау мүмкіндігі берілетін болады.

Дәрігердің рецептісі бойынша берілетін дәрілік препараттардың іске асырылуын бақылау күшейтіледі.  

 Денсаулық сақтау саласындағы орталық уәкілетті орган жанындағы Ұлттық формулярлық комиссия қызметінің тиімділігін арттырудың негізінде ұлттық формулярлық жүйені әрі қарай дамыту жалғастырылады.

Ұлттық формулярлық комиссия Қазақстанның ұлттық дәрі-дәрмектік формулярын (ҚҰДФ) қарап, мақұлдайтын болады.