БАҒдарламасы орал, 2016 мазмұны 1

Күрт континенттік ауа-райы жағдайлары, яғни жиі қайталанатын құрғақшылық, ауыл шаруашылығы дақылдарының вегетациялық кезеңінде жауын-шашынның болмауы өсімдік шаруашылығы саласы өнімдерін өндіруді кеңейтуін шектейді.

10- кесте

Негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарының жалпы өнімі

мың тонна

Соңғы үш жылда қайта өңдеу саласында тұтынушылар сұранысының өсуі, сектордың инвестициялық тартымдылығы, шикізат базасының дамуы және экспорттау мүмкіндіктерінің кеңеюі, өсім динамикасын тұрақтандырып келеді.

2014 жылы 2012 жылмен салыстырғанда шұжық және еттен жасалған ұқсас өнімдер өндірісі -32,1%-ға, еттен жасалған консервілер – 0,1%-ға, өңделген сүт – 8,6%-ға, ұн – 13,5%-ға, жаңа піскен нан - 33,9%-ға ұлғайды.

11- кесте

2014 жылы жалпы сыйымдылығы 4,8 мың тонна 2 заманауи көкөніс сақтау қоймаларының құрылысы бойынша жобалар Орал қ. («ОралАгроСервис» ШҚ ЖШС) іске асырылды.

өңірдің мал шаруашылығын дамыту үшін жем-шөп базасының болмауы;

балық шаруашылығы саласындағы кәсіпкерлікті дамытудың мемлекеттік қаржылық қолдаудың шарттарының тартымды еместігі;

ауыл шаруашылығы өндірісінің ұсақ тауарлығы.

білікті кадрлардың жетіспеушілігі.
Шағын және орта кәсіпкерлік

Қала экономикасы дамуының басымды бағыты шағын және орта кәсіпкерліктің дамуы (әрі қарай - ШОК) болып табылады.

2015 жылдың 1 қаңтарына қалада тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 28017 бірлікті құрап, 2013 жылғы (28900 бірлік) 3%-ға, ал 2012 жылғы деңгейден (24041 бірлік) 16,5%-ға өсті.

2014 жылдың қорытындысы бойынша тіркелген шағын бизнес субъектілерінің азаю себебі:

-2012 жылғы 26 желтоқсандағы ҚР-ң №61-V Заңына сәйкес сот шешімімен мәжбүрлеп істен шығару;

-Заңды және жеке тұлғалардың тұрғын жайларының ауысуына орай басқа салық органдарына ауысулары;

-Шағын бизнес субъектілеріне түгендеу жүргізу.

Белсенді субъектілер саны 25 848 бірлікті құрап барлық тіркелген ШОК субъектілерінің 92,3%-н құрап отыр. Аталған көрсеткіш 2013 жылдың (25065 бірлік) осы кезеңімен салыстырғанда 3,1 %-ға, 2012 жылдың (20 990 бірлік) осы кезеңімен салыстырғанда 23%-ға өсті.

2014 жылдың қорытындысы бойынша өндірілген өнім көлемі (жасалған жұмыс, көрсетілген қызмет) 2013 жылдың осы кезеңіне сәйкес 3,4%-ға өсіп, 60843,8 млрд.теңгені құрады.

12- кесте

2010 жылдан бастап ШОК қолдау мақсатында «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы жүзеге асырылуда (әрі қарай – БЖК - 2020).

БЖК - 2020 бағдарламасын жүзеге асыру үшін республикалық бюджеттен облыс бойынша 2012-2014 жылдарға 5,3 млрд.теңге қаржы қарастырылған.

Орал қаласы бойынша 2012-2014 жылдары 194 жоба субсидияланса, 18 жобаға ішінара кепілдік берілді және 18 грант бөлінді.

13- кесте

БЖК 2020 бағдарламасын жүзеге асыру барысында 3 жыл ішінде 5,5 мыңнан астам жұмыс орындары сақталды және 1,6 мыңға жуық жаңа жұмыс орындары ашылды.

2011 жылдан бастап БЖК 2020 бағдарламасы аясында 4-бағыт «Кәсіпкерле рді қаржылай емес мемлекеттік қолдау» бағыты жүзеге асырылуда.

14- кесте

ШОБ субъектілерін қаржылай емес қолдау аясында «Бизнес кеңесші» бағыты бойынша 2012-2014 жылдары 870 кәсіпкер оқыту курсынан өтті, «Топ менеджментін оқыту» бағыты бойынша 33 басшы, «Іскерлік байланыс» бағыты бойынша 39 кәсіпкер оқытылып, шет елден 10 кәсіпкер тағылымдамадан өтті. «Аға сеньорлар» компоненті аясында 3 кәсіпкер тәжірибеден өтсе, «Жас кәсіпкерлер мектебі» аясында 60 кәсіпкер оқытылды.

«Жұмыспен қамту 2020» бағдарламасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 19 маусымдағы №636 «Кәсіпкерлікті ынталандыру және өз ісін ұйымдастыру мен кеңейту арқылы экономикалық белсенділікті арттыру» қаулысымен бекітілген. Жалпы бағдарлама 2011 жылдан бастап жүзеге асырылуда, ал Орал қаласында 2013 жылдан бастап жүзеге асырылуда.

Бағдарламаның негізгі мақсаты кәсіпкерлікті ынталандыру және өз ісін ұйымдастыру мен кеңейту арқылы экономикалық белсенділікті арттыру, тірек ауылдық елді мекендерді кешенді дамыту.

Бағдарламаның үйлестірушісі «Орал қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі» мемлекеттік мекемесі және Орал қаласы әкімдігінің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің «Жұмыспен қамту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі болып табылады және қажетті құжаттарды жинап барлық жобаларды Орал қаласы әкімінің орынбасары М.Сатыбалдиевтың төрағалығымен өтетін отырысқа шығарады.

Комиссия отырысында қаралған жобалар бағдарламаның қаржылық агенті болып табылатын «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» акционерлік қоғамына ұсынылады.

2013-2014 жылдары алынған несиелер бойынша берешектер жоқ.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың тапсырмасымен 2014 жылы Ұлттық қордан өңдеуші өнеркәсіп саласындағы шағын және орта бизнес субъектілерін қаржыландыруға 100 млрд.теңге қаржы бөлінді (1 транш).

Екінші деңгейдегі банктер өз кезегінде ШОБ субъектілерін 6% жылдық мөшерлемемен қаржыландырды. Аталған бағдарлама аясында БҚО бойынша 28 жоба 3,6 млрд.теңге сомасында қаржыландырылды (ҚР бойынша бөлінген соманың 3% құрап отыр), соның ішінде сомасы 2,6 млрд теңге болатын 22 жоба қалаға тиесілі (БҚО бойынша алынған соманың 72% құрап отыр).
Индустрияландыру картасы бойынша

Индустрияландыру картасы шеңберінде Орал қаласы бойынша 11 688 млн.теңге болатын 1051 жұмыс орындарын құрумен сомасы 24 инвестициялық жоба жүзеге асырылуда.

2010-2014 жылдардың қорытындысы бойынша Орал қаласында 966 жұмыс орындарын құрумен сомасы 10 929 млн.теңге болатын 22 жоба жүзеге асты.

Соның ішінде 2014 жылы 360 жұмыс орындарын құрумен сомасы 4 200,0 млн.теңге болатын 2 жоба жүзеге асты («Орал трансформатор зауыты» «қуаты күшті, 6-10 кВт болатын трансформаторлар өндірісі» және «Квант» ЖШС «Жиһаз өндірісі»).

2016 жылы 30 жұмыс орындарын құрумен сомасы 458,8 млн.теңге болатын 1 жобаны (Орал «Зенит» зауыты», құрғақ салмағы 600 тоннаға дейін жаңа класты кемелер өндірісін игеру және ірі габаритті өнімдер шығару) жүзеге асыру жоспарлануда.

2019 жылы 55 жұмыс орындарын құрумен сомасы 300 млн.теңге болатын 1 жоба ( «НИИ «Гидроприбор» АҚ, шағын кемелер өндірісін кеңейту және жаңарту) жүзеге асыру жоспарлануда.

22 жобаны жүзеге асыру нәтижесінде мемлекеттік бюджетке 5 198 682,3 мың теңге көлемінде салық түссе, оның ішінде 1 444 966 мың теңге салық жергілікті бюджетке түсті. Жалпы түскен салық көлемінің ішінде 2015 жылдың 1-ші жартыжылдығына мемлекеттік бюджетке түскен салық көлемі 734 424,3 мың теңге, ал жергілікті бюджетке түскен салық көлемі 246 846,9 мың теңгені құрап отыр.

Жобалар негізінен құрылыс, өндіріс,тамақ өнімдерін өндіру мен жиһаз өндіруге бағытталған.

Тауарлық мамандануы бойынша 27 базардың ішінде

- 12 азық-түлік сауда базарлары

- 15 азық-түлік емес сауда базарлары болып табылады.

Аумағының көлеміне қарай

- 11 ірі сауда базарлары (жер көлемі 1 гектар немесе одан да жоғары)

- 6 орташа сауда базарлары

10 шағын сауда базарлары болып табылады.

Барлық базарлар 3 категорияға (жабық, аралас және шағын базар) бөлінеді.

Базарларда сауда саттықпен айналасатын 8 000-ға жуық жеке кәсіпкерлер бар. Негізінен саудагерлер «Мирлан» (2,6 мыңнан астам жеке кәсіпкерлер) және «Алтын-Алма» (800-ге жуық жеке кәсіпкерлер) базарларына шоғырланған.

Қала басшылығымен қала аумағының орталығында орналасқан 8 сауда базарларының басшыларымен («Мирлан», «Тұлпар», «Қайнар», «Орталық-киім», «На Алмазов», «Жигули», «Ақ жол» және «Қалау») кездесулер жүргізілді, нәтижесінде олар 2015 жылдан бастап өздерінің аумағында қазіргі заманға сай ойын-сауық орталықтары мен сауда үйлерін салу жоспарларының бар екендігіне сендірді.

Қазіргі уақытта қала әкімшілігінің кеңесі бойынша ескі базарлардың орнына қазіргі заманға сай базарлар мен сауда үйлерді салуға төменднгідей базар басшылары кірісті.

«На Алмазова» базары (2 қабатты ғимарат көтерілді және шатырды жабу жұмыстары жүргізілді, жылу жүйелері жүргізіліп, желдеткіш орнатылды, ішкі өңдеу жұмыстары жасалуда. Нысанды іске қосу 2016 жылдың ақпан айына жоспарлануда).

«Орталық-киім базары» (Московский базары) – іргетасын қалау жұмыстары жүргізілуде, қаңқасы көтерілуде, базар 2 этапта салынатын болады. Сауда үйінің жалпы ауданы 13 000 шаршы. 2015 жылдың желтоқсан айында 6 000 шаршы, яғни 1-ші этап аяқталады деп күтілуде. 2016 жылдың көктемінде толықтай 2-ші этап аяқталып, іске қосылатын болады.