Бағдарламасының бекіту парағы бекітемін хтжжф деканы Ахметов Қ.Қ. " " 2009 ж

ПМУ ҰС Н

пәннің бағдарламасы

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультеті

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН

ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Омыртқасыздар зоологиясы пәні бойынша

мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған

Павлодар

Мамандықтың студенттерге арналған ПМУ ҰС Н 7.18.2/11

бағдарламасының бекіту парағы


БЕКІТЕМІН

ХТжЖФ деканы

________ Ахметов Қ.Қ.

“___ ” ________2009 ж.

.

Құрастырушы: аға оқытушы Инсебаева М.К___________

Омыртқасыздар зоологиясы пәні бойынша

050607 – Биология мамандығы студенттерге арналған
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Бағдарлама “__” __. 20__ ж. бекітілген жұмыс бағдарламсы негізінде әзірленді.

200__ж. «___» ____ № __ хаттама

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультеті

Биология және экология кафедрасы

Аға оқытушы Инсебаева Мадина Кенжебаевна, дәрістік, тәжірибиелік сабақтар

Қабылдау сағаттары: сәрсенбі 10.00 – 15.00, А – 356

Пән туралы мәлімет:

Пән 2 семестірде оқытылады, ұзақтылығы 15 апта. Сағаттардың жалпы көлемі 135 сағат, оның 45 – дәрістік, 7,5 – тәжірибеліқ,15- зетханалық,22,5 – СОӨЖ, 67,5 – СӨЖ сағат берілген. Бақылау түрі – емтихан.

• 
  Жануарлар әлемінің тарихи дамуы және әртүрлілігі тұралы ұғым қалыптастыру;
  
• 
  Зоология ғылыми қозғарас қалыптастыруда және басқа пәндермен байланысын қорсету;
  
• 
  Жануарлардың негізгі даму деңгейлерін, жануарлардың жеке даму стадияларын, жануарлар әлемініңкқұрылуының негізгі зандылықтарының білу;
  
• 
  Зертелетін объектілерге жалпыбиологиялық және эволюциялық қозғарас қалыптастыру;
  
• 
  Адам өмірінде және табиғатта омыртқасыз жануарларың тәжірибелік маңызын көрсету;
  
• 
  Студенттерде жануарлар әлемін сақтау қарым қатынасын тәрбиелеу;
  

Практикалық тәжірибе дағдысына ие болу, тірі организмдерді бақылап, объектілермен өз бетімен жұмыс істеуге дағдылану.

1. 
   Жануарлардың негізгі даму деңгейлерін,жануарлардың жеке даму стадияларын, жануарлар әлемінің көп түрлілігінің себебін және оның құрылуының негізгі заңдылықтарын, органикалық әлемінің дамузаңдылықтарына деген қазіргі;
   
2. 
   Ғылымның негізгі даму заңдылықтарын және кезендерін
   
3. 
   Жануарлардың құрылымдық деңгейлердің мінездемесін;
   
4. 
   Жануарлар жүйеленуін, құрылысын, онтогенезін, экологиясын және кластарын;
   
5. 
   Жануарлар эволюциясының негізгі заңдылықтарын;
   
6. 
   Жануарлардың негізгі топтарының филогениясын;
   
7. 
   Омыртқасыздар зоологиясының дамуына үлес қосқан ғалымарды.
   

- Алған білімдерді ғылыми және тәжірибелік мәселелерді шешкенде пайдалану кажет; түрлердін биологиялық ерекшеліктерін ажырата білу керек, әр түрлі жануарлар топтарының өсімдік және жануарлар әлеміндегі маңызынажырата білу керек;

- практикалық тәжірибе дағдысына ие болу, тірі организмдерді бақылап, объектілермен өз бетімен жұмыс істеуге дағдылану. Анықтауыштармен жұмыс істеуді
Әдебиет

Негізгі:

1. 
   Дәуітпаева К.С. Омыртқасыздар зоологиясы. Алматы 2007 ж
   
2. 
   Догель В.А. Зоология беспозвоночных. "Высшая школа", М. 1981 (и предыдущие издания)Шарова И.Х. Зоология беспозвоночных. М. "ВЛАДОС". 1999
   
3. 
   Жизнь животных. Т. 1-3. М. "Просвещение". 1968-1969 и последующие издания.
   
4. 
   Зеликман. А.Л. Практикум по зоологии беспозвоночных. М. "Высшая школа", 1981
   
5. 
   Хаусман К. Протозоология. М. "Мир". 1988
   

5. Натали В.Ф. Зоология беспозвоночных. "Просвещение", М. 1975 (и предыдущие издания)

6. Варне Р., Кейлоу и др. Беспозвоночные. Новый обобщенный подход. "Мир", М. 1992

7. Зоология беспозвоночных. Курс лекций. М. "МГУ". 1979

8. Шарова И.Х., Абдурахманов Г.М., Матвеева И.Г. Зоология беспозвоночных. Методическое руководство по индивидуальной работе студентов биологических и географических специальностей. М. Современная палеонтология. Т. 1-2. М. "Недра". 1988

9. Кочетова Н.И., Акимушкина М.И., Дыхнов В.Н. Редкие беспозвоночные животные. М. "Агропромиздат". 1986.

Пәннің тақырыптық

жоспары Ф СО ПГУ 7.18.2/07

Омыртқасыздар зоологиясы курсының пәні, міндеттері. Зерттеу әдістері.Жануарлар әлемінің қазіргі заманғы жүйесі.

Жануарлар әлемінің маңызы. Зоологияның тарихы. Жануарлардың құрылыс жоспары.

Әдебиет:[1-4, 5-11]

Тақырып 2. Көп клеткалы жануарлар. Көп клеткалылардың шығу тегі жөніндегі гипотезалар

Көпжасушалы жануарлар типпатшалығы – Metazoa.

Көпжасушалылардың пайда болу теориясы. И.И. Мечниковтын фагоцителла теориясы. Көпжасушалылардың классификациялау принциптері. Типтегі филогенетикалық қарым қатынастары.

Әдебиет::[1-4, 5-11]
Тақырып 3. Екі жақты симметриялы Бөлім тармағы қуыссыздар

Тип Плоские черви – Plathelminthes.

Понятие о гельминтах. Характерные признаки типа. Дегельминтизация. Особенности строения ресничных червей свидетельствующие об их родстве с кишечнополостными. Отличие первичной полости тела от вторичной.

Әдебиет::[1-4, 5-11]
Тақырып 4. Моллюскалар типі

Моллюскалар немесе Жұмсақ денелілер – Mollusca.

Екі жақты симметрияның адам және табиғаттағы маңызы. Молюскадалардағы ароморфоз қалай байқалады құрттарға қарағанда. Көректік тізбектердегі моллюскалардың маңызы.

Насекомдардың классификациясы. Әр түрлі қоршаған ортаның жағдайларына насекомдардың бейімделуі. Насекомдар – өсімдіктер тозандатқыштары. Насекомдардың мінез құлқылары.

Насекомдардың эволюциялық жолдары. Мәдени өсімдіктерге зиянды насекомдар. Инеліктер отряды. Қатты қанаттылар отряды.

Теңіз жұлдыздар.Теңіз кірпісі. Мшанқалар.

Микроскоппен жұмыс істеу ережелері.Омыртқасыздар зоологиясы сабақтарында микроскопиялық объектілерді зерртеуде техникалық құрал жабдықтар. Микроскоптар, кодоскоптар,штативті ұлғайтқыш шынылар және тағы басқа микроскопиялық құрал жабдықтармен таңысу. Саркодалар класы – Sarcodina. Амёбалар отряды – Amoebina .

Өкілі амеба протей – Amoeba proteus.

Әдебиет:[3-4]
Тақырып 2. Бір клеткалы жәндіктер

Бір клеткалылардың жалпы сипаттамасы

Амебаны мысалға ала отырып саркодалар құрылысымен таңысу. Уақытша препараттар дайындау. Қабыршақты жалғанаяқтылардың құрылыс ерекшеліктері (диффлюгия, арцелла).Қабыршақты фораменифералардың құрылысы. Өсімдіктектес талшықтылардың құрылыс ерекшеліктері. (эвглена, вольвокс).

Ұн қоңызының личинкасын сойып ішегінен уақытша препараттар дайындау.Грегариналардың құрылысы мен даму циклдері. Эймерияның және безгек плазмодиясының құрылысы мен даму циклі.

Инфузория типі.Құрылысы. Инфузориялардың жынысты көбеюі- коньюгация, аутогамия. Инфузориялардың алуан түрлілігі (сувойка, стилонихия, стентор).

Губкалардың сыртқы және ішкі құрылысы. троение губок-аскон, сикон, лейкон.Қанқасы. Даму ерекшелігі. Геммула.

Ішекқұыстылардың құрылысымен тұшы су гидрасы арқылы таңысу.Тірі гидраның уақытша препараттарын жасау. Тұрақты препараттан гидраның тканды құрылысымен танысу. Гидраның көлденен және ұзынынаң кесінділері. Теңіз гидроидті полиптердің тіршілік циклымен обелия арқылы танысу.

Сцифоидтық медузалардың құрылысы және тіршілік циклы. Маржан полиптердің құрылысы. Антозоа құрылысымен актиния және маржан полиптері арқылы танысу.

Жалпақ кірпікшелі құртардың құрылысымен ақ планария арқылы танысу. Тері бұлшық ет қабы, құрылысы. Гермафродитті жыныс жүйесі. Дигенетикалық сорғыш құрттар класы. Олардың құрылысы мен тіршілік циклі.

Таспа құртттар класы. Олардың құрылысы мен тіршілік циклі.

Әдебиет:[3-4]
Тақырып 7. Алғашқы қуыстылар бөлім тармағы

Жұмыртқұрттар класының құрылысын аскариданы мысалға алып қарастыру. Аскаридадан арқылы препараттар жасау.

Жұмыр құртардың алуантүрлілігі. Қылқұрттар, коловраткалар және т.б.

Көпқылтанды құрттардың құрылысы. Нереида.

Аз қылтанды құрттардың құрылысы. Жауын құртының ас қорыту, жыныс жүйесі.

Жауын құртының ас көрыту, жыныс жүйесі.

Әдебиет:[3-4]
Тақырып 9. Моллюскалар типі

Тақтажелбезектілердің ішкі және сыртқы құрылысы. Айқұлақтын дамуы. Глохидияның құрылысы.

Бауыраяқтылардың сыртқы және ішкі құрылысы.

Тұщы су моллюскаларды

Өзен шаянының сыртқы және ішкі құрылысы. Өзен шаянының аяқтарының өзгеруі.Тірі және фиксацияланған өзен шаяны. Шаянтәрізділердін личинкаларының типтері- науплиус, метанауплиус, мизинті стадиясы.

Өрмекшітәрізділердің сыртқы құрылысы және алуан түрлілігі.

Әдебиет:[3-4]
Тақырып 11. Кенірдектыныстылар тип тармағы

Насекомдардың сыртқы және ішкі құрылысы. Денесінің тармаларға бөлінуі. Насекомдардың ауыз аппаратының құрылысы. Насекомдардың аяқтарымен қанаттарының типтері, олардың құрылсы. Насекомдардың құрылысы. Насекомды аңықтау. Насекомдардың постэмбриондық дамуы.

Мшанкалардың , иінаяқтылардың сыртқы және ішкі құрылысы.

Өздік оқуға арналған тақырыптар

1. 
   Омыртқасыздар зоологиясының басқа ғылымдармен байланысы.
   
2. 
   Грегариналар және кокцидиялар класы.
   
3. 
   Инфузориялардың құрылысы және функциялық маңызы.
   
4. 
   Сцифоидті медузалардың гидроидті медузалардан айырмашылығы.
   
5. 
   Жалпақ құрттар типі.
   
6. 
   Паразиттік тіршілік ететін құрттар.
   
7. 
   Жұмыр құрттар типінің табиғаттағы маңызы.
   
8. 
   Олигохеттердің топырақтын пайда болуында маңызы.
   
9. 
   Сүліктердің медицинадағы маңызы.
   
10. 
    Моллюскалардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы.
    
11. 
    Шаянтәрізділердің алуантүрлілігі.
    
12. 
    Паразиттік кеңелер.
    
13. 
    Зиянды насекомдармен құрес шаралары.
    
14. 
    Павлодар облысында серек кездесетін насекомдар.
    
15. 
    Павлодар аймағының моллюскалары.
    
16. 
    Казакстанда кездесетін ұлы омыртқасыздар зоологиясы
    

жүктеу/скачать 152.45 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: