Білім беру психологиясы — жаңа әдіснамалық негізде қалыптасудың ұзақ тарихы бар екі байланысты білім саласын-педагогика мен психологияны біріктіретін ғылым мен практиканың салыстырмалы түрде жас бағыты. Білім беру психологиясы-бұл екі ғылымды сабақтас бағыттардың білімі мен әдістерін қолдана отырып біріктіру ғана емес, білім беру практикасын дамыту үшін жалпы мәдени, нақты әлеуметтік және жеке деңгейлердегі білім беру процестері туралы тұтас психологиялық білім құру.
Орыс тіліндегі" білім " сөзі бейнені, тұтастықты, өзін-өзі табу ретінде ашылады. Антропологиялық деңгейде білім — бұл "адамдағы адамның" қалыптасуы. Психологиялық деңгейде-әлемнің бейнесін, басқаның бейнесін және әлемдегі өзіндік бейнесін қалыптастыру. Педагогикалық деңгейде бұл әлеммен, басқа адамдармен және өзімен қарым — қатынас жасау қабілетіне ие болу процесі, бұл адамға адамдар арасында өзінің бейнесін (бет-тұлғасын) анықтауға мүмкіндік береді.
Жүйелік-белсенділік педагогикасының тезаурусымен жұмыс жасай отырып[1], Біз білім берудің келесі анықтамаларына келдік.
Білім беру-болашақ қызметке, тіршілік әрекетіне, әлеуметтік-мәдени өмірге және т.б. қабілеттерін қалыптастыруға байланысты барлық сұраныстардың орындалуын қамтамасыз ететін қызмет саласы. осы болмысқа қойылатын белгіленген™ талаптары және нақты қабілеттердің осы талаптарға сәйкес келмеуі.
Білім-бұл адамның әлеуметтік-мәдени болмыстың әртүрлі түрлерінде өзін-өзі жүзеге асыруға мүмкіндік беретін өмірлік тәжірибесінің саналы дамуы.
Осылайша, біз білім беруді үш түрлі деңгейде қарастырамыз:
1) Әлеуметтік-мәдени-өзін-өзі өсіру және қоғам мен мәдениетті дамыту функциясы ретінде;
2) институционалдық-мекемелер мен әлеуметтік бірлестіктер жүйесінде қалыптасқан арнаулы әлеуметтік институттар жүзеге асыратын адамның дамуы мен әлеуметтенуіне мақсатты Ықпал етудің арнайы ұйымдастырылған процесі ретінде;
3) тұлғалық — адамның психикалық және жеке әлеуетін дамыту процесі ретінде, оның әлемге, басқаларға, іс-әрекетке, өзіне қатысты субъективтілігін қалыптастыру.