Лекцияның мазмұны: Бұйым туралы жалпы мәліметтер. Бұйым туралы негізгі түсініктер, олардың қызметтері. Бұйым және тұтыну заты, қолданбалы өнер объекті жөне жалпы кәсіпорындық өнеркәсіптік өнімі. Киімнің түр жиыны және гардеробы туралы түсінік. Бұйымның түр жиыны және жіктелуінің сипаттамасы. Қазіргі заманғы жеке тұтынатын бұйымдар түр жиынын және гардеробын құру принциптері. Қазіргі бұйымдарға арналған материалдар. Бұйымдар ішкі өлшемдері және формасы. Бөлшектің болуы жоне олардың формалары мсн өлшемдері. Бұйымның астыңғы және үстіңгі бөлшектерін біріктіретін тігістерді жіктеу.
Бұйым өлшемдері, формасы және конструкциясының сипаттамасы Адам — бұйым жүйесі туралы түсінік. Жүйе элементтерінің құрама бөліктері және өзара байланысы. Бұйымның конструктивтік негізгі тұрғызуларының түрлері. Бұйымның пішіні, ішкі және сыртқы өлшемдері тұралы тусінік.
Бұйымның пішіні және ішкі өлшемдері. Еркін қонымдылыққа қосымша. Бұйымның ішкі өлшемдерінің ара қатынасы. Бұйым әдіптерінің жіктелуі. Еркін қонымдылыққа әдіптер. Динамикада дененің өлшемдерінің өзгеруін ескере отырып қажетті минималды әдіптер есептеу принциптері. Тоқыма бұйымдарына қажетті әдіптер есептеу ерекшеліктері. Бұйымның сыртқы және ішкі өлшемдерінің байланысы. Бұйым материалдарының пакет қалыңдығына әдіптер. Композициялык әдіптер.
Бұйымның сыртқы пішіні және құрылысы. Әр тұрлі киімдердің конструктивтік тұрғызылуының және сыртқы пішінінің сипаттамасы.\Бұйымның техникалық конструкция түрінде —конструкция туралы түсінік. Бұйымның көлемді пішінін табу
үшін қолданылатын құралдарын талдауы. Бұйым
конструкциясын жасаудағы пішін құру элементтері. Бұйым бетінің бөліктерге типтік бөліктенуі. Пішін туралы түсінік. Иықтық белдік, аяқ киім және былғары бұйымдарының пішіндерінің жіктелуі. Бұйым конструкциясын анықтайтын негізгі белгілер. Әр түрлі силуэтті, пішіні және өлшемдері бұйым бөлшектерінің конструкциясының сипаттамасы.
Киімді құрастыру әдістері
Киімді жобалау әдістері
Киімді құрастыру әдістерінің жіктелуі және жалпы сипаттамасы
Киімді құрастыру қолданбалы беттердің жазбасын тұрғызу жалпы принциптері. Жазылатын және жазылмайтын беттер, олардың қасиеттері. Жазылмайтын беттердің жуықталған жазбаларын табу тәсілдері. Киім бетінің бөліктерін цилиндрлік және конустық беттермен апроксимациялау. Алғашқы мәліметтер түріне байланысты киім бөлшектерінің жазбасын конструкциялау әдістерінің жіктелуі. Жуықталған және инженерлік әдістері.
Киімді жобалау үшін конструктивтік параметрлерді
анықтау принциптері
Графикалық тұрғызу элементтері. Киім бөлшектерінің сызбасындағы тік және көлденең сызықтардан тұратын торды тұрғызу және шектік өлшемдерін анықтау. Киім бөлшектерінің қнсық сызықты жиектерін тұрғызу және конструктивтік нүктелердің орнын анықтау тәсілдері. Киімнің үйлесімді бөлшектері үшін өту сызықтары пішіндері.
Киім бөлшектерінің жазбасының алғашқы сызбасын
құрастыру әдістері
Киімнің жаңа модельдерін жасау өндірістік әдістерінің дамуы туралы жалпы мәліметтер. Алғашқы мәліметтер. Киім конструкциясының сызбасын жасаудағы негізгі кезеңдері. Дененің жоғарғы және төменгі бөліктері үшін киім құрылысының негізін түрғызу кезеңдері. Есептеу формулаларды талдау. Өндірісте қабылданған киімді конструкциялаудағы есептеу тәсілдердің салыстырмалы сипаттамасы. НҚ, түрғызуда қолданылатын есептеулердің құрылымы, конструктивтік нүктелер мен қималардың шартты белгілері, символикасы.
Киімнің баздық негізін құрастыру әдістері және құрылыс сипаттамасы
Құрылыстың баздық негізі, туралы түсінік және олардың жіктелуі. Дененің жоғарғы және төменгі бөліктері үшін киімнің БҚ конструктивтік пішінінің сипаттамасы. Әр түрлі киімдердің БҚ талаптар. Жобалау үшін алғашқы мәліметтер. Әр түрлі конструкциялау әдістері бойынша конструктивтік нүктелер мен қималардың орнын табу үшін типтік есептер. Трикотаж бұйымдардын кұрастыру ерекшеліктері. Әйелдерге, ерлерге және балаларға трикотаж бұйымдарын құрастыру, бұйымдардың негізгі сызбаларын тұрғызу, жайманың деформациясын ескере отырып бұйым лекалдардың сызбаларын тұрғызу. Түрлі жастық топтағы балалар дене бітімдерінің, ерекшеліктерін ескере отырып, балалар киімінің НҚ және БҚ, ерекшеліктері.
Қондырмалы жеңді конструкциялау әдістері және сипаттамасы. Жеңнің конструкциясына қойылатын талаптар. Қондырмалы жеңді қҰрастыру үшін алғашқы мәліметтер. Жеңнін конструкциясын жасау кезеңдері.
Әр түрлі пішімді және өлшемді жағаларды құрастыру өдістері және конструкция сипаттамасы. Әр түрлі формалы жағаларды анықтайтын факторлар. Жаға мен мойын ойынды параметрлерінің арақатынасы. Жағалардың пішіндерінің және конструкцияларының жіктелуі. Ашық және жабык. түймелікті киімдер үшін жағалардың типтік конструкцияларын құрастыру әдістері және алғашқы мәліметтер.
Белдік бұйымдарды құрастыру әдістері және конструкцияның, пішіндердің сипаттамасы. Шалбардың конструкциясына және сыртқы көрінісіне қойылатын талаптар. Шалбардың НҚ сызбасын тұрғызу және есептеу. Белдемшенің конструкциясының сызбасын түрғызу.
Киім бөлшектердің жазбасын құрастыру инженерлік әдістері
Киімнің берілген беті бойынша бөлшектердің жазбасын тұрғызу инженерлік әдістерінің салыстырмалы талдауы. Триангуляция, геодезиялық сызықтар, жазу сызықтар, кесу жазықтықтары, жазбаны чебышев торында есептеу және табу тәсілдері. Инженерлік әдістердің жетілдіруі. Киімнің тұтас тоқылған конструкциясын табу принциптері. Чебышев торы түсінігі және оның негізгі қасиеттері.
Типтік денеқұрылымнан ауытқуы бар денебітімдерге киімнің конструкциясын жасау ерекшеліктері
Әр түрлі келбетті денебітімдерге киім конструкциясының өзгерістерін табу тәсілдері. Келбетке байланысты денебітімдерге киімнің конструктивтік
параметрлерінің өзгеру заңдылығы. Типтік емес денеқұрылымды денебітімдер үшін киімнің баздық негізінің түрөзгертуі. Әйелдер және ерлер сырт киімдерін дайындау және конструкциялау макетті-жилеттік әдісі.
Арнайы киімді жобалау әдістерінің ерекшеліктері
Арнайы киім — жобалау объектісі. Арнайы киімнің баздық негізін жасау ерекшеліктері.
Киімнің жаңа үлгілерін жасаудағы жобалық-құрастыру жұмыстарын орындау тәсілдері Киімнің жаңа үлгілерін жобалау мазмұныӨнеркәсіп бұйымдарын инженерлі-көркемдік жобалау принциптері. Жобалау процестерінің құрам бөліктері. ГОСТ ЕСКД сай киімдерді жобалау сатылары. Жобалардың әртүрлі сатыларында орындалатын жүмыстардың сипаттамалары. Киімнің жаңа үлгілерін жобалауға техникалық тапсырма мен техникалық ұсыныс сатыларына қойылатын талаптар. Ұқсас улгілердің құрылысының және үлгілер картотекаларын жалпы және іріктеп жаңалық дәрежесін бағалау. Эскиздік жобаның мазмұны /ЭЖ/. Техникалық жобаға қойылатын талаптар /ТЖ/. Киімнің жаңа үлгілерінің құрылысын баздық құрылысты қолданып өңдеу тәсілдері (конструктивтік үлгілеу)
Киімді құрылыстық үлгілеу принциптері. Үлгілерді талдау және меңгеру. Үлгі жайлы информация көздері. Үлгінің құрылысына қойылатын талаптар. Құрылыстық үлгілеу сатылары. Баздық негізде силуэт формасының өзгеруі мен және өзгеріссіз құрылыстық үлгілеудің негізгі түрлері. Құрылыстық үлгілеудің бірінші түрінің (немесе тәсілінің) әдістері: жай бүкпелерді ауыстыру, бөлшектердің қосымша мүшеленуі, бүкпелерді жобалау, үлгілік " ерекшеліктерін тұрғызу. Қүрылыстық үлгілеудің екінші турінің әдістері: параллельдік жане конустық кеңейту, күрделі букпеленуі, кесіндіні тұрғызу. Құрылыстық үлгілеудің үшінші және төртінші түрлерінің әдістері: киімнің жаңа түрлерін өңдеу, қондырмалы жеңді киімнің баздық қүрылысын басқа пішінді киім құрылысына өзгерту. Киімді типтік жобалау
Типтік жобалаудың мәні және мәселелері. Типтік баздық құрылыс /ТБҚ/ түсінігі. Киім бөлшектерінің типті формаларының бөлінісі мен құрылыстық классификациясы. Киім бөлшектерінің құрылысын стандарттау және біріздендіру тәсілдері. Құрылыстық параметрлері мен техника-экономикалық көрсеткіштер оптимизациялары негізінде киім бөлшектерінің типтік құрылысын біріздендіру. Киім бөлшектерінің құрылыстарының типизация процесінің математикалық үлгісі. Құрылыс бөлшектердің ең қолайлысын есепке алып, яғни сәнді формалы костюмдердің және басқа да факторлардың циклді өзгеруін, киім элементтерінің біріздендіру тәсілдері. Сәннің дамуын жорамалдау негізінде артып шығу стандарттауды қолдану принциптері. Киімнің сериялы үлгісінде гармониялық композицияны өңдеу тәсілдері. Киімнің типтік құрылысында /ТБҚ/ үлгілік жобалау принциптері.
Киім құрылысының үнемділігі мен технологиялығы
Өнеркәсіп өндірісінің материал сыйымдылығын төмендету мен киімді дайындау процесін интенсификациясы үшін оның мәні мен киім құрылысының технологиялық түсінігі.
Технологиялыққа құрылысты өңдеу тәртібі. Қысқарту
арқылы немесе толық ЫЖӨ алып тастап, тұтас пішілген
бөлшектерді қолданып, қурастыру және технологилық жағынан
ыңғайлы, нақты пішуді қолдану мен т.б. тігін бұйымдарының,
құрылысының технологиялық дәрежесін жоғарлату принциптері. Киімнің негізгі түрлерінің жинақтау бірлігі мен типтігі, технологиялық бөлшек құрылысының сипаттамасы. Киім құрылысының технологиялық дәрежесін бағалау тәсілдері. Тұтынушылар мен өндіріс үшін киім ұлгілерінің экономикалық түсінігі мен оның бағалау тәсілдері. Өндірістік киім үлгілерінің экономикалылығы және өндірістік пен жобалаудың әр сатысында жоғарлату жолдары. Лекал жаймаларын тұрақтандыратын адаптациялық құрастыру принциптері. Пішу мен эскизді жобалау сатыларында өндірістік киім жинағы мен бағыттаушы баздықты өңдеуде үлгінің үнемділігін басқару мен жобалау. Материал сыйымдылықтың комплексті көрсеткіштері. Киімнің эксплуатациялық үнемділігін анықтаушы факторлар.
Тігін бұйымдардың бөлшектерінің лекалдарының сызбаларын
тұрғызу
Бұйымның бөлшектерінің лекалдарының сызбасын өцдегенде қолданатын негізгі мәліметтар. Лекалдарды дайындау үшін, құрылыстың техникалық сызбасын дайындау. Лекалдардың классификациясы: оригинал-лекалдар эталон-лекалдар, жұмысшы лекалдар және лекалдардың көмекші шаблондары.
Бөлшектердің қималарына беретін технологиялык қосымшаларды есептеу. "Тігін бұйымдары қайып тігуге, тігіске қойылатын талаптар" қолдану ОСТ/17-835-80.
Трикотаж бұйымдардың фасондык ерекшеліктерін ескере отырып,
лекал сызбаларын тұрғызу. /
Негізгі бөлшектердің негізінде өңделетін тігін бұйымдарының туынды бөлшектері: негізгі матадан - өңір асты, жоғарғы жаға, жапырақша, қак қалтаның кақпақшасы, әдіптер, белбеу, астарлықтан — артқы және алдыңғы бой, жең, шалбардың артқы және алдыңғы бойдың астары, аралық матадан - өңір аралығы, иық бастырмасы, дублириннен -бешпеттің, пальтоның алдыңғы бойы, артқы бойдың шетіне және тілігіне, қолтық ойындысына, жеңнің ұшына, жағаға және өңір астына.
Лекалдарды безендіруге қойылатан техникалық талаптар
Негізгі және туынды бөлшектердің эталон - лекалдарына түсірілетін маркалау мәліметтер мен белгілері. Оригинал -лекалдарында және эталон - лекалдарында бұйым бөлшектерінің учаскелерін өлшеу сызықтары. Лекалдарда бөлшектердің спецификациясы.
Лекалдарға түсіретін негізгі белгілер: жіптің бағыты және ауытқуы, тексеру белгілері. Жұмысшы лекалдарының сапасын тексеру.
Бұйым бөлшектерінің лекалдарының градациялауы
Градация жасағанда үлгі - эталонға қойылатын талаптар. Лекалдарда координаттардың жетілдіру шамасына негізгі кұрылыс нүктелерінің жылжуы және оларға сай осы нүктелердің қосатын контурлық сызықтардың өзгерісі.
Антрометриялық өлшем белгілерінің өзгеру з а ңд ыл ықтары
Типтік дене құрылысында тұлғаның өлшем белгілерінің езгеруінің бұйым белшектерінің лекал өлшемінің өзгеруімен байланысы. Бағынышты өлшем белгілердің өзгеру зандылықтары. Өлшем белгілердің өзгеру заңдылықтарына байланысты тікбұрыштың диоганал бойынша құрылыс нүктелерінің жылжуы.
Градациялаудың негізгі принциптері және тәсілдері
Градация жүйесінде қолданылатын принциптер:
- Ерлердің, әйелдердің, балалардың бұйым бөлшектерінің лекалдарының градациясында бірыңғай ережелер қолданады.
- Алғашқы сызықтардың орналасуы.
- Жылжу шамасын есептеу тәсілдері.
- Жылжу шамасының тұрақтылығы.
- Градацияға нормативті - техникалық құжаттарды және
хабарлауды ұсынылу түрлері.
Градациялау процесінің теориясьі. Градациялаудың тәсілдері топтастыру, сәулелік, есеп - пропорционалдық және түрлі бұйымдарда олардың қолдану ерекшеліктері
Лекалдардың градациялауының типтік нобайлары
Градациялау әдістерінің киім бөлшектерін құрастыру әдістерімен байланысы. Градациялаудың типтік нобайлары. Гралациялаудың нүктелерін және жетілдіру шамасын зерттеу. Құрылыс нүктелердің координаттарының жетілдіру шамасын зерттеу. Градациялаудың алғашқы сызықтары. ЦНИШП, ЕМКО СЭВ әдістерімен жасалған градациялаудың типтік нобайларының ерекшеліктері.
Құрылыс нүктелердің жылжу бағытын белгілеу жүйесі. Бой және өлшем бойынша бөлшек қималарының градациялауының ерекшеліктері.
Типтік емес құрылыстардың бұйым бөлшектердің лекалдарының градациясының принциптеріБөлшектерді жеке бөліктерге бөлгенде, жаңа сызықтардың нүктелерін жетілдіру шамасын анықтау және олардың жүйелігі. Пропорционалды тәсілге негізделген жетілдіру шамасын есептейтін формулалар.
Күрделі пішімді бұйымда құрылыс нүктелердің шамасын анықтау.
Практикалық жұмыстың мазмұны:
-
Киімнің сыртқы пішінінің және конструкциясының талдауы.
2.Киімнің ішкі және сыртқы өлшемдерінің талдауы.
Қосымшаларды есептеу.
3. Ерлер сырт киімінің баздық конструкциясын тұрғызу.
4. Әйелдер көйлегінің баздық конструкциясын тұрғызу.
5. Қондырмалы жеңнің баздық конструкциясын түрғызу.
6. Балалар киімінің баздық конструкциясын тұрғызу.
7. Белдік бұйымдардың конструкциясын тұрғызу және талдау.
8. Бұйымның берілген беті бойынша киімнің көлемді
бөлшектерінің жазбасын конструкциялау.
9. Әр түрлі жазу шарты бойынша киімнің көлемді
бөлшектерінің жазбасын конструкциялау.
10. Жазық шаблон бойынша киімнің тұтас пішілген
бөлшектерінің жазбасын тұрғызу.
11. Жағалардың, күләпардың және мойын ойындысын өндеу
элементтерінің конструкциясын тұрғызу.
12. Әр түрлі пішінді жеңді киімнің конструкциясын жасау.
-
Күрделі формалы әйелдер көйлегінің алдынғы бой
бөлшектерінің құрылысын өңдеу тәсілдері
-
Киім бөлшектерінің негізгі және туынды лекалдарын
дайындау және безендіру.
-
Туынды және көмекші бөлшектердің лекал сызбаларын
әзірлеу
-
Типтік пішімді тігін бұйымдарының негізгі бөлшектерінің
лекалдарын градациялау.
-
Бұйымның жаңа үлгілеріне техникалық құжаттарды өңдеу.
-
Бұйымның жаңа үлгілерінің сапа дәрежесін бағалау.
|