Лекция 10 сағат Практикалық сабақ 40 сағат аб көлемі 1 соөЖ 10 сағат СӨЖ 45 сағат Емтихан 4,6 семестр

ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ РК КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

СИЛЛАБУС

Пәннің атауы: Менеджмент теориясы мен тәжірибесі

АЛМАТЫ

Құрастырушы: «Денсаулық сақтау мен фармацияда құқық негіздерімен маркетинг және менеджмент» кафедрасының доценті, э.ғ.к.. Қалғанбаев Н.Ә.

Кафедра меңгерушісі _______________ э.ғ.к., доцент Сыздыкова К.Ш.

1. 
   «Менеджменттің теориясы мен тәжірибесі» оқу пәнінің сипаттамасы
   

1.1 Қазақстанның ұлттық экономикасын басқару жүйесін түбегейлі қайта құру – республикада жүргізілетін реформалар бағдарламаларының маңызды бағыттарының бірі. Бұл проблема микродеңгейде ерекше мәнге ие. Тауар-ақша қатынастарының объектісі бола отырып ұйым оның тиімді жұмысын бәсеке қабілеттілігін және нарықтағы тұрақтылығын қамтамасыз ететін басқару жүйесін құрастыру қажет. Нарық ортасында қызмет ететін ұйымға менеджмент персоналды басқару кәсіптілігіне жоғары талаптар қояды. Қазіргі замаңғы менеджер – ол басқару ғылымының жалпы негіздерін игерген және стратегиялық басқару, инновация, маркетинг, персонал мен өндірісті басқару саласында білімі мен біліктілігі бар адам. Осының барлығы аталған оқу курсының құрылымы мен мазмұнын анықтады.

1.2 “ Менеджменттің теориясы мен тәжірибесі ” пәнін оқыту мақсаты – магистранттар үшін менеджмент туралы теориялық білімдер кешенін құру, дүниежүзілік тәжірибені тиімді пайдалану кезенінде басқару қызметіндегі нақты дағдыларды жасау.

1.3 Пәнді оқыту міндеттері:

- басқарушылық процестердің, негізгі ұйымдық құрылымдардың, менеджердің функционалдық міндеттері мен жұмыс стилінің табиғатын білу;

- менеджердің жауапкершілігі туралы, басқару деңгейлері бойынша жауапкершілікті бөлу туралы нақты хабардар болу;

- ұйымның басқарудың тиімділігін көтеру әдістері мен тәсілдерін үйрену;

- ақпараттық технологиялар мен коммуникация процестерін игеру;

- ұйым мен клиент арасындағы қарым-қатынастың ерекшелігін білу;

- ұйымның ресурстарын тиімді басқара білу;

- ұйымның қызметін жоспарлау және болжау әдістері мен нысандарын игеру;

- ұйымның қызметіне қойылатын талаптарға және болашақата мүмкін болатын өзгерістерге сүйене отырып дұрыс қорытынды жасап шешім қабылдай білу.

1.4 “Менеджменті” пәні “Ұйым менеджменті” (сала бойынша), “Дағдарысқа қарсы басқару”, “Менеджмент” (бакалавры) мамандықтарының студенттері үшін базалық (негізгі) деп есептелінеді. Бұл пән менеджмент теориясы мен тәжірибесі бойынша студенттерге негізгі білім беруі тиіс, ал кейінірек “Стратегиялық менеджмент”, “Инновациялық менеджмент”, “Әлеуметтік сфера мен салалардағы менеджмент” және т.б. оқу кезінде олар тереңірек талқыланады.
2. Курстың Күнтізбелік-тақырыптық жоспары

№ нед.	Тема	Сағаттар саны
		л	пр.	срсп	срс
1.	Басқару ғылымының міндеті, әдісі және пәні Басқару табиғаты және менеджмент эволюциясы	0,5	2	0,5
2	Басқарудағы қоғам және табиғат заңдары Басқарудағы жүйелік көзқарас Басқарудың құрылымы мен функциялары	1	4	1
3	Басқарудың экономикалық механизмі Экономикалық үрдісті басқарудың психологиялық мәні Менеджмент қызмет түрі ретінде	1	4	1	15
4	Ұйым түсінігі мен түрлері Ұйымның ішкі және сыртқы ортасы	0,5	2	0,5
5	Менеджменттегі коммуникация Шешім қабылдау үрдісі	0,5	2	0,5
6	Ұйымды стратегиялық басқару Қаржы институттарындағы стратегиялық менеджмент	0,5	2	0,5
7	Кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқару Кәсіпкерліктегі тәуекелділікті басқару	1	4	1
8	Менеджменттегі жоспарлау Ұйымдастыру менеджменттің функциясы ретінде	1	4	1
9	Мотивация басқарудың функциясы ретінде Фирма ішілік бақылауды ұйымдастыру Салық менеджменті	0,5	2	0,5
10	Инновациялық менеджмент Бейдағдарыстық басқару	0,5	2	0,5	15
11	Жобаларды басқару Командалық менеджмент Лидерлік, билік және ықпал ету теориясы	0,5	2	0,5
12	Кәсіпорындағы қайшылықты басқару Персоналды басқару концепциясы Басқару этикасы және ұйымдастырушылық мәдениет	1	4	1
13	Өндіріс басқару объектісі ретінде Өндірісті оперативті басқару	0,5	2	0,5
14	Өнім сапасын басқару Еңбекті ынталандыру және жалақы	0,5	2	0,5	15
15	Өнімділікті басқару Менеджмент тиімділігін бағалаудағы әдістемелік тәсіл	0,5	2	0,5
	Барлығы:	10	40	10	45
	Барлығы сағат	135часов

3. СӨЖ тапсырмалары

Апта №	Тақырып аты	Тақырыптың мазмұны	Сағат көлемі
1	Менеджменттің мәні мен қағидалары	1. Менеджмент ұғымы және оның негізгі қағидалары 2. Менеджменттің міндеттері 3. Кәсіпкерлік және бизнес ұғымдары. Олардың менеджментпен байланысы
2	Менеджмент эволюциясы	1. Менеджменттің ғылым ретінде қалыптасуы мен даму тарихы 2. Жүйелік, процестік, жағдайлық көзқарастар
3	Ұйым туралы түсінік және оның түрлері	1. Ұйымдар және оның сипаттамалары 2. Басқарушы ролі және категориялары
4	Ұйымның ішкі және сыртқы ортасы	1. Ұйымның жағдайлық факторлары 2. Сыртқы орта ұғымы мен сипаттамасы 3. Тура және жанама әсер ету әдістері
5	Менеджменттегі коммуникация және мәліметтермен қамтамасыз ету	1. Коммуникация түсінігі мен түрлері 2. Коммуникациялық процесс 3. Жеке адамдар арасындағы коммуникация 4. Ұйымдастырушылық коммуникация
6	Менеджменттегі басқару шешімдері	1. Шешімдер мен олардың сапасына қойылатын талаптар 2. Шешім қабылдау процесі мен оған әсер ететін факторлар 3. Шешім қабылдау әдістері
7	Менеджменттегі жоспарлау	1. Функция ұғымы мен жіктелуі 2. Жоспарлаудың мәні мен мазмұны 3. Стратегиялық жоспарлау менеджмент функциясы ретінде
8	Ұйымдастыру менеджмент функциясы ретінде	1. Ұйымдастыру функциясының мазмұны 2. Өкілеттіліктердің жіктелуі 3. Ұйымдастырушылық құрылым және оның түрлері
9	Менеджменттегі мотивация	1. Мотивацияның ежелгі теориялары 2. Мотивация теориялары және олардың тәжірибеде қолданылуы
10	Менеджмент жүйесіндегі бақылау	1. Бақылау және оның түрлері 2. Бақылау процесінің кезеңдері
11	Адам қызметін басқару және топты басқару	1. Топ туралы түсінік және оның түрлері 2. Бейресми ұйымдардың дамуы 3. Топ тиімділігі
12	Лидерлік: басқару стилі мен менеджер имиджі	1. Басқару стилі және олардың жіктелуі 2. Лидерлікке қатысты жағдайлық тәсіл 3. Лидерлікке қатысты тәртіптілік тәсіл
13	Басшылық: билік, ықпал ету және әріптестік	1. Билік және ықпал етудің формалары 2. Лидерлік және билік балансы
14	Қайшылықтарды, күйзелістерді және өзгерістерді басқару	1. Қайшылық, оларды басқару процесі 2. Күйзеліс ұғымы мен оны тудыратын факторлар 3. Ұйымдық өзгерістер
15	Фирманың кадрлық саясаты	1. Кадр ұғымы мен оларды басқару 2. Кадрлық саясат, оны жүзеге асыру

4.3 Тапсырмаларды орындау және материалдарды оқу реті (СОӨЖ)

№ апта	Сабақ тақырыбы	Тапсырма түрі	Орындау формасы	Бақылау формасы
1	Басқару ғылымының міндеті, әдісі және пәні	Басқару және оның қоғамдағы рөлі. Басқару ғылымының объектісі мен пәні.	Ауызша жұмыс	Баяндама
	Басқару табиғаты және менеджмент эволюциясы	Басқарудың объективті қажеттілігі. Басқару түрлері, олардың жалпы және ерекше кескіні. Басқару табиғаты. Басқару психологиясының жүйелік-мақсаттық, экономикалық мәні.	Ауызша жұмыс	Реферат қорғау
	Басқарудағы қоғам және табиғат заңдары	Басқаруда ескерілетін табиғат пен қоғам заңдары. Басқарудағы табиғат пен қоғам заңдарын қолдану механизмдері	Жазбаша жұмыс	Жазбаша
2	Басқарудағы жүйелік көзқарас	Жүйе анықтамысы мен оның белгілері. Басқару үрдісі мен жүйелік тәсілдің арасындағы байланыс жүйесін анықтау.	Жазбаша жұмыс	Өзіндік жазбаша жұмыс
	Басқарудың құрылымы мен функциялары	Функцияның мәні мен мағынасы. Функцияның классификациясы, басқару құрылымын анықтау. Құрылымдық ұйым жүйесін басқарудың объективті қажеттілігі.	Ауызша жұмыс	Бақылау жұмысы
3	Басқарудың экономикалық механизмі	Нарықты экономика, басқарудағы тиімді экономикалық механизм ретінде жекеменшік, еңбек және механизм араларындағы байланыс. Жанама салалар мен басты тауарлар арасындағы экономикалық байланыстың мәні.	Жазбаша жұмыс	Эссені қорғау
	Экономикалық үрдісті басқарудың психологиялық мәні	Экономикалық мінез-құлық психологиясы. Нарық субъектісінің психологиясы. Тұлға құрылымының психологиясы, жеке меншіктің, бизнесмен, акционердің, жалданбалы жұмысшы, делдалдың .	Жазбаша жұмыс	Жазбаша жұмыс
	Менеджмент қызмет түрі ретінде	Бизнес-менеджмент түсінігі. Менеджмент кәсіби қызмет түрі ретінде және компанияны ұйымдастыру. Менеджменттің мақсаты мен міндеттері, менеджер және оның функциялары..	Ауызша жұмыс	Өзіндік жұмыс
4	Ұйым түсінігі мен түрлері	Ұйым түсінігі. Ұйымның басты ерекшеліктері мен түрлері. Ресми және бейресми ұйымдар. Ұйымның жалпы сипаты. Өнеркәсіптік, транспорттық, саудалық, агроөнеркәсіптік фирмалар.	Ауызша жұмыс	Ауызша сұрау
	Ұйымның ішкі және сыртқы ортасы	««Алиса» биржалар жүйесі» жағдайын талдау.Талқылауға арналған сұрақтар: ««Алиса» биржалар жүйесіндегі» қызметке қандай сыртқы факторлар қиыншылық туғызады?	Жазбаша жұмыс	Кейс
	Менеджменттегі коммуникация	«Жұмыстың оңай орындалуы» жағдайды талдау. Талқылауға арналған сұрақтар: басқарушы мен бағынушы арасында қандай мақсатты жағдай, мақсатты коммуникациялық тиімділік жоқ?	Жазбаша жұмыс	Реферат қорғау
5	Шешім қабылдау үрдісі	«Басқарушылық проблеманың алгоритмдік шешімі» атты іскерлік ойын. Ойынның мақсаттары: басқарушылық проблемалардың шешімін құру.	Ауызша жұмыс	Ауызша сұрау
	Ұйымды стратегиялық басқару	Стратегиялық менеджменттің мәні мен мазмұны. Стратегиялық менеджменттің пайда болу алғышарттары. Стратегиялық менеджмент мазмұны. Стратегиялық талдау..	Жазбаша жұмыс	Кейс
6	Қаржы институттарындағы стратегиялық менеджмент	Банктердегі стратегиялық менеджмент. Құнды қағаздар стратегиялық менеджмент институты ретінде.	Жазбаша жұмыс	Эссені қорғау
	Кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқару	Кәсіпорынның қаржы ресурсының мәні, құрамы, құрылымы. Қаржы ресурстарын басқару. Қаржы ресурстарын басқару тиімділігін арттыру.	Ауызша жұмыс	Коллок виум
7	Кәсіпкерліктегі тәуекелділікті басқару	Экономика мен бизнестегі тәуекелділік ұғымы. Тәуекелділікті басқару жүйесі. Тәуекелділік түрлері: өндірістік, қаржылық, жергілікті.	Ауызша жұмыс	Баяндама
	Менеджменттегі жоспарлау	Жоспарлаудың мәні мен қағидалары. Стратегиялық жоспарлау. Жоспарды жасау тәсілдері. Жоспарлаудың мазмұны мен міндеттері. Ұзақ мерзімді жоспарлау.	Ауызша жұмыс	Реферат қорғау
8	Ұйымдастыру менеджменттің функциясы ретінде	«Кәсіпорынның ұйымдық құрылымын жетілдіру» атты іскерлік ойын. Мақсаты: кеңес берушімен ұсынылатын және қолда бар құрылым нұсқаларын салыстырмалық талдау және оқу негізінде кәсіпорынның ұйымдық құрылымын жетілдіруге бағытталған басты анықтама.	Жазбаша жұмыс	Жазбаша
	Мотивация басқарудың функциясы ретінде	Мотивация мәні мен анықтамалары. Мотивацияның алғашқы теориялары. Қазіргі кезеңгі мотивация теориялары.	Жазбаша жұмыс	Өзіндік жазбаша жұмыс
9	Фирма ішілік бақылауды ұйымдастыру	Фирма ішілік бақылау түсінігі. Фирма ішілік бақылау қызметінің объективтік қажеттілігі. Бақылау процесі. Басқарушылық бақылау формалары мен функциялары.	Ауызша жұмыс	Бақылау жұмысы
	Салық менеджменті	Қазақстан Республикасындағы салық менеджментінің қалыптасуы. Салық менеджментінің қағидалары.	Жазбаша жұмыс	Эссені қорғау
	Инновациялық менеджмент	Фирманың инновациялық қызметі. Инновациялық менеджмент және ғылыми-техникалық саясат. Жаңа өнімді жасау мен енгізу. Инновациялық менеджменттің ұйымдастырушылық құрылымдары.	Жазбаша жұмыс	Жазбаша жұмыс
10	Бейдағдарыстық басқару	Әлеуметтік-экономикалық басқарудағ дағдарыстар. Экономикадағы дағдарыстық құбылыс заңдылықтары. Дағдарысқа қарсы басқарудағы әлеуметтік-еңбектік қатынастар.	Ауызша жұмыс	Өзіндік жұмыс
	Жобаларды басқару	Жобалар: мәні мен өмірлік цикл. Жобаларды басқару жүйесі. Қазақстан Республикасындағы жобалық менеджмент.	Ауызша жұмыс	Ауызша сұрау
	Командалық менеджмент	Топ түсінігі және түрлері. Топтық жұмыстың кемшіліктері мен артықшылықтары. Топ тиімділігі. Адамдарды басқару және топтарды басқару.	Жазбаша жұмыс	Кейс
11	Лидерлік, билік және ықпал ету теориясы	«Тұрғын үй сұрағы» жағдайын қарастыру. Жағдайды талқылауға арналған сұрақтар: Сайлауға дейін тұрғын үй сұрағы бойынша қабылданған шешімге байланысты стратегия іске асырылмак?	Жазбаша жұмыс	Реферат қорғау
	Кәсіпорындағы қайшылықты басқару	Еңбек қайшылықтарының мәні, көрсеткіштері, түрлері мен әлеуметтік құрылымы. Еңбек қайшылықтарының пайда болу себебтері мен шешу жолдары.	Ауызша жұмыс	Ауызша сұрау
12	Персоналды басқару концепциясы	Басқарушылық жағдай. «Карьерограмма».	Жазбаша жұмыс	Кейс
	Басқару этикасы және ұйымдастырушылық мәдениет	Басқару этикасы. Ұйымдастырушылық мәдениет. Ұйым мәдениеті түсінігі. Ұйымдастырушылық құндылықтар. Белгі-символдық жүйенің жұмыс жасауы.	Жазбаша жұмыс	Эссені қорғау
13	Өндіріс басқару объектісі ретінде	Қазіргі кезеңгі өндірістің белгілері. Өндірістік процестің түрлері. Өндірісті басқарудың мақсаты, міндеті және функциялары.	Ауызша жұмыс	Коллок виум
	Өндірісті оперативті басқару	Оперативті басқарудың негізгі функциялары. Оперативті басқару қағидалары.	Ауызша жұмыс	Реферат қорғау
14	Өнім сапасын басқару	Өнімнің бәсекеқабілеттілігін қамтамасыз етудегі сапаның ролі. Сапаны басқару жүйесі және өнімді сертификациялау.	Жазбаша жұмыс	Жазбаша
	Еңбекті ынталандыру және жалақы	Жалақы еңбекті ынталандыру формасы ретінде. Отандық кәсіпорындардағы жалақы төлеу ерекшеліктері. Тарифтік ставкалар.	Жазбаша жұмыс	Өзіндік жазбаша жұмыс
15	Өнімділікті басқару	Өнімділік түсінігі және оған әсер ететін факторлар. Еңбек, капитал, материал және энергия өнімділіктерін есептеу. Өнімділікті арттыру тұжырымдамасы.	Ауызша жұмыс	Бақылау жұмысы
	Менеджмент тиімділігін бағалаудағы әдістемелік тәсіл	Экономикалық жүйенің қызмет жасау механизмін материалдық, еңбек, қаржылық және ақпараттық тасқындардың үзіліссіз түрлену процесі ретінде қарастыруы.	Жазбаша жұмыс	Эссені қорғау
	БАРЛЫҒЫ

Оқу пәнін бақылаудың түрлері – ағымдық, аралық, қорытынды.

Студенттерді ағымды түрде бақылау – ауызша сұрау немесе жазбаша жүргізіледі.

Аралық бақылау ауызша немесе тест түрінде қабылданады.

Сонымен қатар сабаққа қатысу, дискуссия, тренинг, дөңгелек стол, кейс-стади, жек және топтық презентация негізіндегі бақылау құралдарын да қолдануға болады.

Қорытынды бақылау тест жүргізіледі. Ағымдағы, аралық, қорытынды бақылауды тапсырғанда студентге қойылатын талап, теориялық, тәжірибелік материалды игеріп білу.
Баға қою саясаты

Білімді бағалаудың жалпы шкаласы

Әріппен бағалау	Баллдардың сандық эквиваленті	Оқу пәнін ұғынып- білудің пайыздық көрсеткіші	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалау
А	4,0	95-100	өте жақсы
А-	3,67	90-94
В+	3,33	85-89	жақсы
В	3,0	80-84
В-	2,67	75-79
С+	2,33	70-74	қанағаттанарлық
С	2,0	65-69
С-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,0	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанарлық емес

Студенттердің білімін бағалау критерилері:

• 
  тапсырмаларды жүз пайыз орындаған кезде ғана максималды балл алуға болады;
  
• 
  ауызша жауап берген кезде студенттің қолданатын терминологиясы да ескеріледі;
  
• 
  жазбаша жұмысты бағалау кезінде құрылымы, мазмұны, сілтемесін ескеру қажет;
  
• 
  себепсіз тапсырманы дер кезінде орындамағаны үшін бір балл шегеріледі;
  
• 
  сабаққа қатыспаған баллдар , қосымша тапсырмаларды орындамағанға дейін ескерілмейді.
  

• 
  әрбір қатыспаған сабақтың орнын толтыру;
  
• 
  оқу процесіне белсенді қатысу;
  
• 
  сабақ барысында ұялы телефонды пайдаланбау;
  
• 
  тәртіптілік нормасы мен этиканы сақтау.
  

5.2 Білімді бағалау процедурасы

1. 
   Басқару негіздері. Оқу құралы, Экономика, 1997*
   
2. 
   Менджмент негіздері. Ахметов А., 2005*
   
3. 
   Менеджмент (лекциялар курсы). Бердалиев К.Б., Алматы: Экономика, 2006*
   
4. 
   Менеджмент теориясы мен тәжірибесі. ЮАТ баспасы, 2002*
   
5. 
   Мескон М.Х. и др. Основы менеджмента/Пер. с англ.-М.:Дело,1992*
   

6. 
   Виханский О.С., Наумов А.И. менеджмент.-М.: Гардарика, 1996*
   
7. 
   Вудкок М., Френсис Д. Раскрепощенный менеджер /Пер с англ..-М.:Дело,1991*
   
8. 
   Виссема Х. Менеджмент в подразделениях фирмы / Пер. с англ.-М., 1996
   
9. 
   Кубаев К.Е Теория и практика менеджмента*
   
10. 
    Томпсон А.А., Стрикленд А.Дж.- Стратегический менеджмент /Искусство разроботки и реализации стратегии / Пер.с англ. М.. Банки и Биржи, ЮНИТИ,1998*
    

11. Қазақстан Республикуасының Азаматтық кодексі - Алматы*

12. Указ президента РК. О банках и банковской деятельности в РК

13. Государственная программа индустриально-инновационного развития Республики Казахстан на 2003-2015 годы

14. Бердалиев К.Б. Испытанный механизм управления экономикой // Международная конференция «Экономическое образование и наука в современных условиях». ІІ том.-Семей, 2002

15. 
    Республеканская прграмма «Качество» на 2001-2005 годы (Утверждена постановлением Правительства РК от 2 мая 2001 года,№ 590)// Казахстанская правда 2001 19 май
    

16. 
    Кубаев К.Е. Теория построения систем управления. / Ж. «Транзитная экономика» Алматы, 1198, №2, с.37-52*