Жылдар
|
Айлар
|
VII (базалық деңгей)
|
84
|
VIII
|
6
|
IX
|
2
|
X
|
4
|
XI
|
2
|
Барлығы
|
98
|
Яғни, баланың ақыл-ой жасы 8 жыл 2 айға тең. Ақыл-ой жасы мен хронологиялық жас арасындағы айырмашылық ин-теллектінің абсолюттік өлшемі болып табылады.
Алайда бұл айырмашылық түрлі жас топтары үшін бірдей мағына бермейді, себебі интеллект әрқилы дамиды. 4 жасар баал үшін интеллектуалдық дамуының бір жас алда немесе артта болуы, 12 жастағы баламен салыстырғанда анағұрлым маңыздырақ. Осыған байланысты Вильям Луис Штерн интеллектінің абсолюттік өлшемін - айырмашылық деп емес, са-лыстыру деп анықтауды ұсынды.
Осылайша атақты интеллект коэффициенті (Intelligence Quotient) -қысқаша IQ пайда болды, оның формуласы мынадай:
Интеллект құрылымы (Чарльз Спирмен)
Чарльз Эдвард Спирмен 1863 ж. Лондонда дүниеге келген. 1897 ж. Вундт зертханасында психологиямен айналыса бастайды. 1906 ж. Лейпциг университетінде докторлық дәреже алады. Эксперименталдық психология пәнінің оқытушысы (1907-1911), ойлау мен логика профессоры (1911-1928), психология профессоры (1928-1931). Лондондық «психология мектебінің» негізін қалаушы.
Тесттер нәтижесінің статистикалық талдауына негіздел-ген интеллектіні ұйымдастырудың алғашқы теориясына Чарльз Эдвард Спирменнің теориясы жатады.
Ф.Гальтонның корреляциялық талдау зерттеулерімен қа-наттанған Ч.Спирмен 1901 ж. түрлі интеллектуалдық қабі-леттердің өзара байланысы мәселесіне назар аударады, ал 1904 ж. қазіргі күні классикалық еңбекке айналған «Общий интеллект, объективно детерминированный и измеренный» және «Доказательность и измерение связи между двумя предметами» мақалаларын жариялайды.
Ч.Спирмен зерттеулері интеллектінің екі факторлы тео-риясының пайда болуына алып келеді. Бұл теорияға сәйкес тесттер арасындағы оң корреляцияны (осы тесттерді орындау сәттілігі) және әрбір қолданылушы әдістемеге тән айрықша фак-торларды (S1 S2 S3 және т.б.) анықтайтын жалпы және гене-ралдық фактор (general factor - G) болады. Төменде сызба түрінде берілген (Х белгісімен корреляция белгіленген):
Кесте 2
Достарыңызбен бөлісу: |